Lợi ích “vàng”của Bóng đá Việt Nam sau hơn thập kỷ hợp tác
Đã từ lâu, Bóng đá Việt Nam và Nhật Bản vốn có nhiều điểm tương đồng về khát vọng vươn tầm châu lục, thế giới. Nhật Bản đã khẳng định vị thế hàng đầu châu Á, trong khi Việt Nam luôn giữ vững vị thế tốp đầu khu vực Đông Nam Á và đang chinh phục, ghi tên mình ở sân chơi châu lục. Trên hành trình đó, sự hợp tác giữa Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Liên đoàn Bóng đá Nhật Bản (JFA) trở thành một điểm tựa quan trọng.
Từ bản ghi nhớ (MoU) ký kết năm 2014, VFF và JFA đã thực hiện triển khai có hiệu quả những thỏa thuận đã ký kết. Trong đó, nội dung tập trung vào trao đổi đội tuyển các cấp sang tập huấn, tổ chức các trận giao hữu quốc tế; cử chuyên gia, huấn luyện viên sang hỗ trợ; trao đổi kinh nghiệm quản lý và đào tạo trọng tài. Đây là nền tảng mở ra mối quan hệ hợp tác gắn bó giữa hai nền Bóng đá.
Thành tựu nổi bật trong hợp tác ở giai đoạn 2014–2024, là nâng cao năng lực chuyên môn: đội tuyển các cấp (cấp quốc gia, tuyển trẻ) của Việt Nam được tập huấn ở môi trường Bóng đá phát triển hàng đầu châu Á. Nhật Bản cũng đã hỗ trợ đào tạo HLV và trọng tài cho Việt Nam thông qua các khóa tập huấn, hội thảo do chuyên gia JFA chủ trì. VFF đã học hỏi mô hình quản trị hiện đại từ JFA, đặc biệt trong điều hành giải đấu chuyên nghiệp.
Việt Nam và Nhật Bản đạt được nhiều kết quả tốt đẹp trong hợp tác ở các lĩnh vực VHTTDL
Bắt đầu từ ngày 18/9/2024 tại Tokyo, VFF và JFA đã ký kết gia hạn thỏa thuận hợp tác toàn diện (giai đoạn 2024 – 2027). Bản ghi nhớ hợp tác này tiếp tục củng cố mối quan hệ giữa hai liên đoàn, vốn đã bắt đầu từ năm 2014. Thỏa thuận mới sẽ tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu như: Đào tạo trẻ, Bóng đá nữ, Futsal, đến trọng tài, y tế thể thao và phát triển giải chuyên nghiệp. Đây không chỉ là mối quan hệ song phương đơn thuần, mà còn là sự chia sẻ kinh nghiệm giữa nền Bóng đá đã phát triển hoàn thiện với một nền Bóng đá đang trên đà bứt phá.
Đáng chú ý, đối với công tác đào tạo Bóng đá trẻ - nền móng để phát triển Bóng đá chuyên nghiệp: Nhật Bản từ lâu được coi là hình mẫu trong đào tạo trẻ với hệ thống học viện đồng bộ và chương trình phát triển cầu thủ bài bản. Việt Nam đã tận dụng hợp tác này mời chuyên gia Nhật Bản sang làm việc trực tiếp với các đội trẻ, tổ chức trại huấn luyện. Đồng thời, xây dựng nhiều chương trình hoạt động giao lưu, trao đổi kinh nghiệm thi đấu và huấn luyện, điển hình như mời đội bóng trẻ của Nhật Bản sang thi đấu giao hữu với các cầu thủ trẻ của Việt Nam ở cấp câu lạc bộ hay tuyển trẻ quốc gia.
Nổi bật là việc Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) bổ nhiệm chuyên gia Nhật Bản Yutaka Ikeuchi làm giám sát kỹ thuật U17 Việt Nam cho vòng chung kết châu Á, cùng các khóa tập huấn quốc tế. Sự hiện diện của các HLV và chuyên gia Nhật có mặt làm việc Việt Nam đã giúp cầu thủ trẻ Việt Nam tiếp cận được với các phương pháp huấn luyện khoa học, chú trọng kỹ – chiến thuật và tư duy chiến lược hiện đại, thay vì chỉ dựa vào năng khiếu.
Song song với đó là hoạt động Bóng đá chuyên nghiệp với nhiều chương trình ý nghĩa đã tạo cầu nối tốt đẹp giữa hai hệ thống Bóng đá hàng đầu ở hai quốc gia là V.League và J.League. Đây cũng là điểm nhấn quan trọng trong chương trình hợp tác ở lĩnh vực TDTT giữa hai quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực Bóng đá trong thời gian qua cũng như những năm tới.
Đáng nói, MoU ở giai đoạn mới này một trong những mục tiêu trọng tâm là tăng cường mối quan hệ giữa V.League và J.League. Không chỉ dừng ở trao đổi kinh nghiệm quản trị giải đấu, MoU còn hướng đến việc tạo cơ hội cho cầu thủ Việt Nam sang thi đấu tại Nhật Bản. Đây là bước đi chiến lược, giúp cầu thủ Việt Nam có thêm cơ hội nâng cao trình độ, đồng thời quảng bá hình ảnh Bóng đá Việt Nam trên một trong những giải đấu hàng đầu châu Á.
Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông cùng Thống đốc tỉnh Kanagawa Kuroiwa Yuji tặng áo thi đấu cho các em nhỏ thuộc Trung tâm bóng đá trẻ em VietGoal
Ở cấp CLB, những thỏa thuận hợp tác như giữa Sông Lam Nghệ An và Mito HollyHock cho thấy hướng đi thiết thực: trao đổi cầu thủ trẻ, giao hữu thường niên, và chia sẻ kinh nghiệm quản lý học viện. Mặc dù kết quả chuyển giao chưa nhiều, song đây là nền tảng cần thiết để biến tiềm năng thành hiện thực.
Đối với Bóng đá nữ và Futsal cũng được xác định là mũi nhọn hợp tác trong chiến lược phát triển dài hạn trong thỏa thuận hợp tác. Từ nhiều năm qua, Nhật Bản là cường quốc Bóng đá nữ châu Á, sở hữu giải WE League chuyên nghiệp và từng vô địch World Cup. Việc chia sẻ kinh nghiệm quản lý giải, đào tạo HLV và cầu thủ nữ mang lại nhiều giá trị cho Việt Nam – nơi Bóng đá nữ vẫn đang hướng đến xây dựng những cơ chế, chiến lược phát triển chuyên nghiệp, bền vững.
Không chỉ dừng ở việc trao đổi, tập trung nâng cao trình độ cho các cầu thủ, JFA còn hỗ trợ VFF trong đào tạo HLV và trọng tài. Những khóa huấn luyện, hội thảo và trao đổi giảng viên Nhật Bản góp phần nâng cao năng lực đội ngũ cầm cân nảy mực và người làm công tác huấn luyện. Y tế thể thao – một lĩnh vực mới nhưng thiết yếu đối với phát triển nền Bóng đá chuyên nghiệp. Theo đó, lĩnh vực này cũng được chú trọng, trở thành một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu chuyên nghiệp hóa nền Bóng đá top đầu khu vực Đông Nam Á.
Những kết quả nổi bật trên có thể thấy rằng, hợp tác với Nhật Bản đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao trình độ cầu thủ trẻ, mở ra cánh cửa cho các tài năng Việt Nam tiếp cận môi trường Bóng đá tiên tiến. Sự chuyên nghiệp trong quản trị và tổ chức của JFA cũng là bài học quý cho VFF trong tiến trình cải cách.
Hướng tới tương lai cùng phát triển
Đánh giá cao sự hợp tác tốt đẹp và ngày càng bền chặt giữa VFF và JFA ông Trần Quốc Tuấn, Chủ tịch VFF từng chia sẻ với báo chí: “Hợp tác với JFA trong giai đoạn mới là cơ hội quan trọng để Bóng đá Việt Nam tiếp cận những kinh nghiệm tiên tiến, đặc biệt trong đào tạo trẻ, phát triển Bóng đá nữ và Futsal. Chúng tôi tin rằng, sự đồng hành của JFA sẽ góp phần tạo nên những bước tiến bền vững cho Bóng đá Việt Nam”.
Trong khi đó, ông Tashima Kohzo, Chủ tịch JFA, nhấn mạnh: “Chúng tôi đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ với VFF trong hơn 10 năm qua. Trong giai đoạn mới, JFA cam kết tiếp tục đồng hành, hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm để cùng nhau phát triển, qua đó thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai Liên đoàn cũng như hai quốc gia”.
Ông Trần Quốc Tuấn, Chủ tịch VFF, ký kết thỏa thuận hợp tác giữa VFF và LĐBĐ Nhật Bản (JFA). Ảnh: JFA
Để quan hệ hợp tác Bóng đá giữa Việt Nam và Nhật Bản tiếp tục đi vào chiều sâu, trong MoU giai đoạn 2024 – 2027 đã xác định rõ các mục tiêu chiến lược để ưu tiên tập trung phát triển nền Bóng đá của hai quốc gia trong thời gian tới. Trong đó, tập trung đầu tư dài hạn cho đào tạo trẻ: xây dựng hệ thống học viện chuẩn hóa, gắn kết chặt chẽ với chương trình huấn luyện của JFA.
Với những chương trình, kế hoạch hợp tác rất cụ thể như: hỗ trợ cầu thủ xuất ngoại, không chỉ gửi cầu thủ sang J.League, mà còn chuẩn bị nền tảng ngoại ngữ, kỹ năng hòa nhập và hỗ trợ pháp lý để tăng tỷ lệ thành công.
Ngoài ta, tập trung phát triển Bóng đá nữ và Futsal, trong đó tận dụng tri thức và mô hình từ Nhật Bản để hình thành giải nữ chuyên nghiệp tại Việt Nam, đồng thời nâng chất lượng hệ thống Futsal quốc gia.
Song song đó, tiếp tục thúc đẩy hợp tác khoa học thể thao, y học thể thao, quản lý cơ sở vật chất. Tập trung triển khai thành công dự án Bóng đá trẻ cấp địa phương: cụ thể thực hiện triển khai tại TP. Hồ Chí Minh với các khóa đào tạo HLV và Festival cho lứa tuổi U8–U10. Tổ chức nhiều hơn nữa các hội thảo và giao lưu chuyên môn nhằm chia sẻ kinh nghiệm, thúc đẩy sự phát triển bền vững giữa hai nền Bóng đá của hai quốc gia.
Nếu các mục tiêu kể trên được cụ thể hóa thành những kết quả cụ thể như kỳ vọng thì sự hợp tác này không chỉ mang lại lợi ích cho Việt Nam mà còn cho chính Nhật Bản: mở rộng thị trường, tăng sức hút giải đấu, và cùng nhau xây dựng một cộng đồng Bóng đá Đông Á cạnh tranh với châu Âu.
Cùng với đó, thỏa thuận hợp tác trong giai đoạn mới hứa hẹn tạo cú hích quan trọng cho Bóng đá Việt Nam, giúp nâng cao chất lượng chuyên môn và năng lực quản lý. Sự hợp tác toàn diện với JFA sẽ góp phần thúc đẩy quốc tế hóa Bóng đá Việt Nam, mở rộng cơ hội thi đấu và học hỏi kinh nghiệm từ nền Bóng đá hàng đầu châu lục. Đồng thời, đây cũng là cầu nối quan trọng, góp phần tăng cường hữu nghị và hợp tác thể thao giữa Việt Nam và Nhật Bản.
N. Hương, Ảnh: Cục TDTT Việt Nam