Gắn kết vì sự phát triển bền vững của Bóng đá và xã hội
ASEAN và FIFA ký kết biên bản ghi nhớ vào tháng 11/2019, nhằm thúc đẩy Bóng đá như một công cụ phát triển xã hội và lối sống lành mạnh trong khu vực. Trong đó, các chương trình trọng điểm được triển khai trong giai đoạn 2023 – 2024, đã tạo được những dấu ấn đáng ghi nhận.
Từ việc phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao năng lực quản trị, cho tới mở rộng phạm vi hợp tác sang bình đẳng giới và ứng phó biến đổi khí hậu… Sự phối hợp này cho thấy Bóng đá đã và đang trở thành chất keo gắn kết khu vực với thế giới.
Kết quả nổi bật về sự hợp tác trong giai đoạn này phải kể đến chính là việc nâng tầm giải vô địch Bóng đá Đông Nam Á (ASEAN Cup): Một trong những kết quả đáng chú ý nhất là việc FIFA chính thức công nhận ASEAN Cup (trước đây là AFF Cup) là giải đấu chính thức. Điều này mang lại nhiều lợi ích, như các trận đấu được tính điểm trên bảng xếp hạng FIFA, giúp các đội tuyển quốc gia cải thiện thứ hạng.
Cục TDTT Việt Nam cùng đại diện FIFA trao tặng bóng tới các trường học tại Việt Nam
Hưởng lợi về cơ sở vật chất, trong giai đoạn này, FIFA đã tăng 30% ngân sách đầu tư cho các liên đoàn thành viên so với chu kỳ trước, cho phép các quốc gia ASEAN thực hiện các dự án nâng cấp cơ sở vật chất.
Cùng với đó, hợp tác giữa ASEAN và FIFA cũng tập trung vào việc nâng cao năng lực chuyên môn và quản lý, thông qua các chương trình đào tạo và chia sẻ kinh nghiệm.
Triển khai chương trình "Bóng đá học đường" (Football for Schools): Chương trình này tiếp tục được mở rộng và phát triển tại nhiều quốc gia ASEAN, trong đó có Việt Nam. Mục tiêu là sử dụng Bóng đá như một công cụ giáo dục, giúp trẻ em rèn luyện sức khỏe, kỹ năng sống và các giá trị đạo đức. Theo đó, chương trình hợp tác này đã khai tại 9 quốc gia ASEAN với hơn 1,78 triệu trẻ em tham gia và hơn 82.240 quả bóng đã được trao tặng tới các trường học.
Tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực: Hai bên đã thảo luận và mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới như bình đẳng giới, biến đổi khí hậu, và phát triển bền vững. Các hội thảo, webinar đã được tổ chức để chia sẻ kiến thức về quản lý Bóng đá, phát triển Bóng đá nữ, chống doping và xây dựng cơ sở vật chất theo tiêu chuẩn quốc tế.
Tăng cường nâng cao năng lực chuyên môn và phòng chống tiêu cực trong Bóng đá, thông qua việc dịch các tài liệu về sự minh bạch, trong sạch trong hoạt động thể thao đặc biệt ở môn Bóng đá sang ngôn ngữ của các nước ASEAN và tổ chức các buổi tập huấn cho các quan chức Liên đoàn Bóng đá các nước trong khu vực cũng như đội ngũ trọng tài, giám sát và những người tham gia công tác tổ chức và điều hành thi đấu.
Đặc biệt, điểm nhấn của chương trình hợp tác ở giai đoạn 2023 – 2024 chính là Hội thảo FIFA Forward 3.0. Sự kiện được tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh - Việt Nam vào tháng 3/2023 được xem là một cột mốc đáng nhớ - nơi FIFA khởi động chương trình FIFA Forward 3.0 - chu kỳ hỗ trợ phát triển Bóng đá kéo dài tới năm 2026.
Đoàn Bóng đá U15 Varen Nagasaki Nhật Bản trong chương trình giao lưu với U15 PVF của Việt Nam
Hội thảo đã quy tụ 12 liên đoàn thành viên ASEAN, với ngân sách tăng gần 30% so với chu kỳ trước. Nhờ đó, hàng loạt dự án ra đời: sân Futsal đầu tiên tại Myanmar, trung tâm kỹ thuật ở Brunei và Philippines, hệ thống sân cỏ phủ khắp 25 tỉnh của Campuchia, hay các sân tập đạt chuẩn tại Lào. Đây không chỉ là đầu tư hạ tầng, mà còn là sự đầu tư cho thế hệ cầu thủ trẻ trong tương lai.
Vai trò của Việt Nam trong chương trình hợp tác ASEAN – FIFA
Trong giai đoạn 2023 -2024, Việt Nam đã thể hiện vai trò là một thành viên tích cực, chủ động và có trách nhiệm trong ASEAN. Điều này được thể hiện qua việc Việt Nam đăng cai một số hội thảo quan trọng như hội thảo FIFA Forward 3.0, SOMS-15 hay đóng góp các ý kiến tại các buổi hội thảo, phiên họp về MoU ASEAN-FIFA, các sự kiện và việc làm này nhằm kết nối ASEAN với FIFA trong phạm vi thể thao.
Việt Nam cũng đã có được những thành công nhất định trong việc thực hiện cùng phối hợp, triển khai chương trình hợp tác này, có thể kể đến như: Chức vô địch ASEAN Cup 2024 của đội tuyển Việt Nam - một điểm sáng, không chỉ mang lại niềm vui cho người hâm mộ mà còn giúp đội tuyển tăng điểm trên bảng xếp hạng FIFA, qua đó góp phần nâng cao vị thế của Bóng đá Việt Nam và khu vực trong mắt bạn bè quốc tế.
Song song đó, VFF đã sử dụng nguồn quỹ hỗ trợ của FIFA để cải tạo và nâng cấp ký túc xá tại Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ Việt Nam, giúp cải thiện điều kiện sinh hoạt và tập luyện cho các đội tuyển quốc gia. Đồng thời, Việt Nam cũng được đánh giá cao về những thành tựu trên đấu trường quốc tế, được xem là một minh chứng cho hiệu quả của các khoản đầu tư và hỗ trợ từ FIFA.
Có thể thấy rằng hợp tác ASEAN – FIFA giai đoạn 2023 – 2024 đã gặt hái được rất nhiều kết quả. Trong đó, Việt Nam cùng với các nước trong khu vực Đông Nam Á đã và đang rất tích cực thực hiện, triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa theo đúng chủ trương, mục đích mà thỏa thuận hợp tác đã được thống nhất, ký kết.
Cục TDTT Việt Nam tổ chức tọa đàm bình đẳng giới trong Thể thao
Kết quả trên cũng chính là nền móng để chương trình hợp tác mới giai đoạn 2024–2029 đi vào chiều sâu, biến ASEAN trở thành hình mẫu khu vực về việc tận dụng Bóng đá như một động lực phát triển xã hội bền vững.
Trong giai đoạn này, Việt Nam đã và đang rất tích cực đẩy mạnh hợp tác với FIFA và ASEAN. Cụ thể, Việt Nam thể hiện vai trò chủ động, tích cực trong việc mở rộng hợp tác với FIFA và các quốc gia thành viên ASEAN. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa chiến lược phát triển Bóng đá Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến 2045.
Tiêu biểu, trong năm 2025, đoàn đại biểu VFF đã tham dự hội nghị thượng đỉnh Bóng đá của FIFA tại Miami (Mỹ). Tại đây, VFF đã có nhiều cuộc làm việc quan trọng với lãnh đạo FIFA, AFC, UEFA, tập trung vào các nội dung như: đào tạo trẻ, phát triển Bóng đá học đường, nâng cao năng lực kỹ thuật và đặc biệt là thúc đẩy Bóng đá nữ.
Trước đó, Việt Nam cũng đã phối hợp cùng La Liga (Tây Ban Nha) tổ chức hội thảo huấn luyện viên trẻ tại Hà Nội, đồng thời triển khai chiến lược phát triển Bóng đá nữ giai đoạn 2024 – 2027 với sự hỗ trợ từ UEFA và AFC. Mục tiêu hướng đến là nâng tầm tính chuyên nghiệp, phát triển Bóng đá nữ thành một trong những mũi nhọn của Việt Nam trong hành trình vươn ra châu lục và thế giới.
Không chỉ dừng lại ở Bóng đá, hợp tác ASEAN - FIFA trong giai đoạn 2024 – 2029 cũng giúp Việt Nam mở rộng ảnh hưởng trong các lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, tạo nền tảng để phát triển bền vững.
Với những nỗ lực cụ thể và định hướng rõ ràng, Bóng đá Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, nơi hợp tác quốc tế đóng vai trò then chốt. Sự gắn kết với FIFA, AFC, UEFA và khối ASEAN không chỉ giúp nâng cao vị thế của Bóng đá Việt Nam, mà còn mở ra cơ hội để hiện thực hóa giấc mơ World Cup trong tương lai gần của các nước trong khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
N. Hương, Ảnh: Cục TDTT Việt Nam