Đây là một dự án nằm trong chuỗi các sự kiện thuộc chương trình hành động ASEAN - Nhật Bản về thể thao, được xây dựng dựa trên sự thống nhất của bốn lĩnh vực ưu tiên tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Thể thao + Nhật Bản lần thứ nhất vào tháng 10 năm 2017. Bốn lĩnh vực đó bao gồm: xây dựng đội ngũ giáo viên và huấn luyện viên giáo dục thể chất, thúc đẩy vai trò của phụ nữ với thể thao, phát triển thể thao dành cho người khuyết tật và công tác phòng chống doping trong thể thao.
Hội thảo ASEAN - Nhật Bản về phát triển đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất (PETE) và thể thao cho người khuyết tật được tổ chức tại Việt Nam
Dự án này do Trường Đại học Khoa học Thể thao Nippon (NSSU) và Trường Đại học Tsukuba của Nhật Bản cùng phối hợp thực hiện. Để chuẩn bị cho dự án, một cuộc khảo sát về nhu cầu hợp tác phát triển giáo viên giáo dục thể chất và thể thao cho người khuyết tật tại các quốc gia thành viên ASEAN đã được thực hiện. Dựa trên kết quả thu được, Chính phủ Nhật Bản đã chính thức triển khai giai đoạn thứ hai của dự án, tập trung vào việc phát triển đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất (PETE) và thể thao cho người khuyết tật (SPD). Mục tiêu cốt lõi của dự án này là nâng cao chất lượng của đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất và thể thao cho người khuyết tật trên khắp khu vực.
Kể từ khi triển khai giai đoạn hai vào năm 2021, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, các Hội thảo đã được tổ chức dưới hình thức trực tuyến trong 3 năm liên tiếp (2021, 2022, 2023). Đầu năm 2024, Hội thảo lần đầu tiên được tổ chức trực tiếp tại Campuchia. Đặc biệt, năm 2025, Việt Nam vinh dự là quốc gia đồng tổ chức sự kiện quan trọng này, diễn ra từ ngày 24 đến 27 tháng 2. Sự kiện là một bước tiến quan trọng, thể hiện sự nỗ lực không ngừng của các bên trong việc hướng tới một cộng đồng ASEAN phát triển toàn diện, nơi thể thao đóng vai trò là phương tiện thiết yếu để phát triển văn hóa - xã hội, kết nối cộng đồng và thúc đẩy hòa bình.
Tại Hội thảo được tổ chức ở Việt Nam, Giáo sư, Tiến sỹ Yoshinori OKADE, Giám đốc Dự án Phát triển đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất và thể thao cho người khuyết tật đã đánh giá cao vai trò của Việt Nam đặc biệt với vai trò chủ nhà cùng với Ban thư kí ASEAN, Nhật Bản và các quốc gia thành viên khu vực trong suốt quá trình dự án được triển khai.
Tất cả các thành viên của dự án đã rất nỗ lực trong suốt gần 4 năm qua để đạt được những kết quả đáng khích lệ trong các vấn đề phát triển đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất và thể thao dành cho người khuyết tật.
Giáo sư, Tiến sỹ Yoshinori OKADE, Giám đốc Dự án
Có thể nói Hội thảo ASEAN - Nhật Bản về phát triển đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất và thể thao dành cho người khuyết tật được tổ chức tại Việt Nam đã đánh dấu bước tiến mới trong hợp tác hai bên ở lĩnh vực này. Hội thảo đã nhận được sự đánh giá cao từ đại diện các quốc gia khu vực ASEAN về những nghiên cứu nghiêm túc, công phu với số liệu và ví dụ mang giá trị thực tiễn cao.
Hội thảo không chỉ là diễn đàn để các đại biểu trao đổi và cập nhật thông tin về giáo dục thể chất và thể thao cho người khuyết tật ở mỗi quốc gia, mà còn giúp các nước có được cái nhìn tổng thể về lĩnh vực này trong khu vực.
Giáo sư, Tiến sĩ Yoshinori OKADE tin tưởng rằng những kinh nghiệm quý báu có được từ Hội thảo sẽ tiếp tục được chia sẻ và ứng dụng tại mỗi quốc gia, thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa sự phát triển của đội ngũ giáo viên và góp phần củng cố vị thế vững mạnh của khu vực ASEAN; đồng thời là minh chứng rõ nét cho cam kết hợp tác bền chặt giữa Nhật Bản và ASEAN.
Vai trò quan trọng của dự án tại Việt Nam
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, sự hợp tác giữa các quốc gia trong khu vực và trên thế giới đã mở ra nhiều cơ hội phát triển cho các lĩnh vực, đặc biệt là thể thao. Dự án Hành động ASEAN - Nhật Bản về Thể thao là một minh chứng rõ nét cho điều này, khi đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và nâng cao chất lượng thể thao người khuyết tật ở Việt Nam. Dự án không chỉ góp phần cải thiện điều kiện tập luyện và thi đấu, mà còn tác động tích cực đến đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất và nâng cao nhận thức của cộng đồng về thể thao dành cho người khuyết tật.
Một trong những tác động rõ rệt nhất của dự án là việc tạo ra một môi trường học hỏi và trao đổi kinh nghiệm quý báu cho đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất Việt Nam. Các hoạt động như hội thảo, tập huấn chuyên môn đã giúp các giáo viên tiếp cận những kiến thức tiên tiến, phương pháp giảng dạy hiện đại và các kỹ thuật chuyên sâu về thể thao dành cho người khuyết tật. Nhờ đó, họ có thể áp dụng những kiến thức này vào thực tế, giúp các VĐV khuyết tật được tập luyện một cách khoa học và hiệu quả hơn. Sự hợp tác này còn giúp Việt Nam xây dựng được đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn sâu trong việc phân loại thương tật, một yếu tố then chốt để đảm bảo sự công bằng và an toàn cho các VĐV khi tham gia thi đấu.
Đoàn đại biểu thăm địa điểm tập luyện cũng như nghe chia sẻ về thực trạng của các VĐV người khuyết tật Việt Nam
Bên cạnh đó, dự án còn có tác động mạnh mẽ đến các VĐV người khuyết tật. Cuộc giao lưu giữa các đại biểu và VĐV người khuyết tật tại Hà Nội trong khuôn khổ Hội thảo được tổ chức tại Việt Nam vào đầu năm 2025 đã thể hiện rõ tinh thần lạc quan và ý chí rèn luyện phi thường của các VĐV. Sự quan tâm của đại biểu khu vực không chỉ là nguồn động viên lớn, mà còn là cơ hội để các VĐV được học hỏi, chia sẻ và cọ xát với bạn bè quốc tế. Những hoạt động này giúp họ nâng cao trình độ, tự tin hơn và nuôi dưỡng đam mê thể thao, qua đó, góp phần nâng cao thành tích chung của thể thao Việt Nam trên đấu trường quốc tế. Việc Việt Nam giành được những thành tích đáng tự hào tại các kỳ Paralympic vừa qua là minh chứng sống động cho những nỗ lực không ngừng nghỉ này.
Cũng tại sự kiện này, những khó khăn mà thể thao người khuyết tật Việt Nam đang phải đối mặt, như nhận thức xã hội còn hạn chế, thiếu các câu lạc bộ thể thao chuyên biệt và cơ sở vật chất chưa đáp ứng đủ nhu cầu cũng đã được chia sẻ. Đây là những thách thức mà dự án hợp tác quốc tế có thể tiếp tục hỗ trợ, thông qua các hoạt động như phát triển hệ thống câu lạc bộ, tổ chức các giải đấu và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Các đại biểu thăm quan và giao lưu cùng các VĐV người khuyết tật Hà Nội
Điều này cho thấy dự án hợp tác ASEAN - Nhật Bản về Thể thao đã và đang đóng vai trò then chốt trong việc phát triển thể thao người khuyết tật tại Việt Nam. Dự án không chỉ mang lại những lợi ích thiết thực về mặt chuyên môn, mà còn góp phần lan tỏa tinh thần thể thao, sự tự tin và khát vọng vươn lên của những người khuyết tật, giúp họ hòa nhập và đóng góp nhiều hơn cho xã hội.
Thu Phương, ảnh TDTT