Thể thao từ lâu đã được coi là một lĩnh vực mang tính cạnh tranh cao và thường được mặc định dành cho nam giới. Tuy nhiên, tại Việt Nam, quan niệm này đang dần thay đổi mạnh mẽ. Hơn một thập kỷ qua, với sự nỗ lực của các cơ quan quản lý, các tổ chức xã hội và bản thân những người phụ nữ, bình đẳng giới trong thể thao đã đạt được những thành tựu nổi bật, nhận được sự đánh giá cao từ cộng đồng quốc tế. Được triển khai từ năm 2007 sau khi Luật Bình đẳng giới được ban hành, các chính sách nhằm xóa bỏ rào cản giới trong thể thao đã tạo ra một môi trường thuận lợi để phụ nữ tham gia và phát triển, từ đó họ không chỉ khẳng định vai trò của mình trên đấu trường quốc tế mà còn góp phần nâng cao vị thế thể thao nước nhà.
Bà Elisa Fernandez Saenz, Trưởng đại diện UN Women tại Việt Nam, cũng bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với giá trị và vai trò của phụ nữ trong thành tựu thể thao Việt Nam
Những thành tựu nổi bật
Phụ nữ Việt Nam đã trở thành "chủ công" trong chiến lược phát triển thể thao nước nhà, đặc biệt ở các môn mũi nhọn. Bảng vàng thành tích của Thể thao Việt Nam tại các đấu trường lớn không thể thiếu dấu ấn của các nữ VĐV và HLV. Nữ võ sĩ Trần Hiếu Ngân đã làm nên lịch sử khi là VĐV Việt Nam đầu tiên giành HCB tại Thế vận hội Olympic Sydney 2000. Gần đây, đội tuyển Bóng đá nữ quốc gia đã mang về 8 chức vô địch SEA Games và lần đầu tiên giành vé tham dự Vòng chung kết World Cup 2023, tạo tiếng vang lớn trên toàn cầu. Những cái tên như Nguyễn Thị Ánh Viên (Bơi), Lê Tú Chinh và Nguyễn Thị Oanh (Điền kinh), Dương Thúy Vi (Wushu) hay đội tuyển Cầu mây nữ (vô địch ASIAD) là những minh chứng cho thấy phụ nữ Việt Nam có đủ tài năng và ý chí để vươn tới đỉnh cao. Những thành tích này không chỉ là chiến thắng cá nhân mà còn là biểu tượng cho sự nỗ lực, hy sinh vượt trội của các VĐV nữ, những người phải đối mặt với nhiều định kiến và khó khăn hơn so với nam giới.
Sự thay đổi về nhận thức đã dẫn đến những chính sách thiết thực. Ngành TDTT đã có nhiều kế hoạch khuyến khích nhằm xóa bỏ bất bình đẳng giới. Các chính sách về lương, thưởng và đãi ngộ bình đẳng được áp dụng cho cả VĐV nam và nữ, đảm bảo họ nhận được thu nhập xứng đáng với sự cống hiến. Song song đó, các chương trình truyền thông và xã hội hóa được đẩy mạnh, giúp các VĐV nữ nhận được sự quan tâm và ủng hộ rộng rãi hơn từ công chúng. Đáng chú ý, các tổ chức xã hội và doanh nghiệp cũng đã đồng hành bằng nhiều chương trình tài trợ và tạo việc làm cho các VĐV nữ sau khi giải nghệ, giúp họ có một tương lai ổn định và bền vững. Đây là những bước tiến quan trọng, giúp phụ nữ có thể chuyên tâm tập luyện và xem thể thao là một con đường sự nghiệp nghiêm túc, lâu dài.
Bình đẳng giới trong thể thao là một trong những vấn đề được các đại biểu quan tâm tại Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN về Thể thao và Nhật Bản vào ngày 15/10/2024
Sự công nhận từ cộng đồng quốc tế
Những nỗ lực của Việt Nam trong việc thúc đẩy bình đẳng giới trong thể thao đã nhận được sự đánh giá cao từ các tổ chức quốc tế uy tín. Ban Thư ký ASEAN đã ghi nhận những kết quả mà Việt Nam đạt được và trong các Hội nghị Quan chức cấp cao ASEAN về Thể thao, Việt Nam đã chia sẻ kinh nghiệm và thành công của mình, đặc biệt là việc tăng tỷ lệ nữ cán bộ trong các cơ quan thể thao.
Bà Elisa Fernandez Saenz, Trưởng đại diện UN Women tại Việt Nam đã bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với giá trị và vai trò của phụ nữ trong thành tựu thể thao Việt Nam. Bà nhấn mạnh rằng thể thao là một nền tảng tuyệt vời để trao quyền cho phụ nữ và tin tưởng vào tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và UN Women để thúc đẩy bình đẳng giới toàn diện. Những đánh giá này là minh chứng rõ nét cho thấy Việt Nam đang đi đúng hướng và có những đóng góp tích cực vào mục tiêu bình đẳng giới toàn cầu.
Kết quả đạt được của bình đẩng giới trong lĩnh vực TDTT ở Việt Nam đã nhận được sự đánh giá cao từ Ban thư kí ASEAN
Thách thức và tầm nhìn tương lai
Dù đã đạt được nhiều thành công, hành trình hướng tới bình đẳng giới trong thể thao tại Việt Nam vẫn còn những thách thức. Vấn đề cố hữu về quan niệm giới, sự khác biệt về thể chất và các điều kiện tập luyện khắc nghiệt đòi hỏi những chính sách cụ thể và linh hoạt hơn. Để tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được, ngành TDTT Việt Nam đặt ra nhiều giải pháp trọng tâm. Cụ thể, cần phát triển nguồn nhân lực để nâng cao vai trò lãnh đạo của phụ nữ tại các Liên đoàn, Hiệp hội Thể thao quốc gia; đẩy mạnh truyền thông hiện đại, tôn vinh các VĐV nữ; tăng số lượng các môn và sự kiện dành cho nữ tại các giải đấu quốc tế. Hơn nữa, việc tiếp tục mở các chương trình hướng nghiệp bài bản cho VĐV nữ sau khi giải nghệ là rất cần thiết, giúp họ tự tin khởi nghiệp và ổn định cuộc sống. Bình đẳng giới trong thể thao không chỉ là về việc trao giải thưởng công bằng mà còn là tạo ra một môi trường nơi phụ nữ được tôn trọng, được trao quyền và được nhìn nhận đúng với tài năng, sự cống hiến của họ. Với những bước tiến đã đạt được và tầm nhìn chiến lược cho tương lai, thể thao Việt Nam đang thể hiện vai trò là một trong những yếu tố cốt lõi để tạo ra bình đẳng giới toàn diện, bền vững.
Thu Phương, ảnh TDTT