Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương nhấn mạnh: Trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, đặc biệt từ khi tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện, Đảng và Nhà nước đã sớm có định hướng về vị trí vai trò của khoa học công nghệ. Khoa học công nghệ là nhân tố quyết định để đẩy mạnh tốc độ phát triển kinh tế, chính trị, xã hội của đất nước. Đối với lĩnh vực TDTT thì khoa học công nghệ càng quan trọng. Trong huấn luyện thể thao hiện đại với khối lượng và cường độ vận động ngày càng lớn, đòi hỏi cơ thể VĐV đáp ứng và thích nghi ngày càng cao mới có thể đạt được thành tích như mong đợi. Để đạt được mục tiêu đề ra vấn đề hồi phục sau lượng vận động lớn có vai trò hết sức quan trọng. Trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày với các loại thực phẩm truyền thống không thể đáp ứng được sự bù đắp các cơ, chất tiêu hao trong quá trình tập luyện thể thao, do vậy vấn đề nghiên cứu và sử dụng các thực phẩm bổ sung được nhiều nước trên thế giới quan tâm nghiên cứu và ứng dụng vào thực tiễn.
Thứ trưởng mong muốn tại Hội thảo đại biểu tham dự tập trung làm rõ cơ sở lý luận của việc dùng thực phẩm bổ sung, thực trạng việc sử dụng thực phẩm bổ sung tại nước ta, cũng như kinh nghiệm thực tiễn của một số nước trên thế giới, trên cơ sở đó tham mưu cho cơ quan quản lý nhà nước có những chỉ đạo và triển khai một cách hiệu quả vấn đề rất cấp thiết và thời sự này trong toàn bộ quy trình đào tạo và huấn luyện VĐV thành tích cao.
Cục trưởng Cục TDTT Đặng Hà Việt đánh giá cao hiệu quả Hội nghị mang lại
Thứ trưởng Hoàng Đao Cương cho biết: Trong vài năm trở lại đây, Thể thao Việt Nam phát hiện một số trường hợp VĐV dương tính với chất cấm (chất doping). Đây là vấn đề cấp thiết mà ngành TDTT cần có giải pháp khắc phục triệt để. Để dẫn đến những điều tiếc nuối này, một điều dễ nhận thấy đó là do thiếu hiểu biết về các chất doping và nguy hại hơn là các VĐV tự ý mua và sử dụng các loại thuốc, thực phẩm chức năng chưa được sự cho phép của bác sĩ, huấn luyện viên và các Trung tâm huấn luyện thể thao. Điều này cũng cảnh báo, bên cạnh lợi ích của thực phẩm bổ sung nhằm tăng cường thành tích thể thao, thì nguy cơ vi phạm sử dụng các chất cấm không hề nhỏ.
Hội thảo đã nhận được nhiều ý kiến bổ ích, thiết yếu và mang tính thực tiễn từ các đại biểu tham dự. Trong đó, các nội dung chính tập trung thảo luận về thực trạng sử dụng thực phẩm bổ sung cho VĐV tại các Trung tâm huấn luyện thể thao Quốc gia. Một số vấn đề cấp bách về phòng chống Doping trong thể thao tại Việt Nam. Khuyến nghị sử dụng thực phẩm bổ sung cho VĐV thành tích cao... Đặc biệt là các ý kiến từ cơ sở, từ các Trung tâm Huấn luyện thể thao trên cả nước...
Trong đó hầu hết các ý kiến đều cho rằng, thực phẩm bổ sung ngày càng được sử dụng rộng rãi trong cộng đồng, người tập thể thao, đặc biệt với VĐV thành tích cao. Một thống kê gần đây cho thấy gần 60% dân số Việt Nam từ 18 tuổi có sử dụng thực phẩm bổ sung, trung bình mỗi người sử dụng 2-4 loại thực phẩm bổ sung mỗi ngày mỗi ngày ở nông thôn, và 4-6 loại ở thành phố, mức sử dụng còn nhiều hơn ở người trung niên và cao tuổi. Hầu hết các VĐV đỉnh cao đều có sử dụng khoảng 3-5 loại mỗi ngày.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Giám đốc Trung tâm HLTTQG Hà Nội đóng góp nhiều ý kiến bổ ích về chế độ dinh dưỡng cho VĐV
Một số loại thực phẩm bổ sung được chứng minh có tác dụng rõ rệt giúp nâng cao thành tích thi đấu, tăng chuyển hóa và miễn dịch, rút ngắn thời gian phục hồi, hỗ trợ bảo vệ xương khớp, tăng cơ bắp, cũng như phòng chống một số bệnh mạn tính, cấp tính có thể xảy ra với VĐV. Trong khi đó có nhiều loại cũng chưa rõ tác dụng về mặt khoa học, cần được nghiên cứu thêm để có đủ bằng chứng tác dụng với VĐV.
Trả lời câu hỏi vì sao VĐV phải dùng thêm thực phẩm bổ sung, các chuyên gia, nhà khoa học cho rằng VĐV đỉnh cao có cường độ vận động rất lớn trong tập luyện và thi đấu, vì vậy khẩu phần ăn cần năng lượng và dinh dưỡng lớn, thậm chí cao hơn 5-6 lần so với người không tập luyện. Với nhu cầu lớn như vậy, khẩu phần ăn tự nhiên khó có thể cung cấp đủ các chất dinh dưỡng, do vậy có thể dẫn đến một số bệnh lý liên quan: thiếu năng lượng làm chỉ số BMI và mỡ thấp, mệt mỏi, giảm thành tích thi đấu; teo và đau nhức cơ xương do lượng protein cung cấp không đủ; bệnh đau nhức xương, thoái hóa xương khớp do thiếu canxi, vitamin D và chất khoáng khác; bệnh thiếu máu do thiếu sắt, folate nhất là ở VĐV nữ, bệnh suy giảm miễn dịch và suy nhược, lão hóa nhanh do sản sinh nhiều chất oxy hóa trong khi tập luyện.
Toàn cảnh Hội thảo
Chính vì vậy, các loại thực phẩm bổ sung được sử dụng với mục đích bổ sung dinh dưỡng cho các bữa ăn tự nhiên bị thiếu hụt, rất tiện lợi như các bữa ăn thay thế, bữa ăn nhanh gọn ngay trước, trong và ngay sau khi thi đấu, tập luyện; bữa ăn giúp bổ sung nhanh năng lượng với các môn sức bền, kéo dài, giữa các trận thi đấu, với các trận quay vòng liên tiếp sau 1 vài ngày, khi di chuyển nhỡ bữa...
Phát biểu tại Hội thảo Cục trưởng Đặng Hà Việt cho rằng: những VĐV đỉnh cao trong đội tuyển quốc gia, đặc biệt là những VĐV hướng đến Asiad và Olympic chế độ dinh dưỡng, phác đồ thực phẩm bổ sung trước, trong và sau buổi tập luyện hay thi đấu là rất quan trọng. Việc làm thế nào để lựa chọn những sản phẩm phù hợp, đảm bảo được chế độ dinh dưỡng, góp phần nâng cao thể lực, thành tích tốt cho VĐV đỉnh cao là những vấn đề cần được bàn thảo kỹ ở Hội thảo lần này. Ngoài việc chế độ ăn hàng ngày theo quy định mức chi trả kinh phí của Bộ Tài chính thì những sản phẩm bổ sung, hỗ trợ nâng cao nguồn năng lượng, thể lực cho VĐV là rất cần thiết đối với VĐV đỉnh cao. Ở góc độ quản lý nhà nước, ngành Thể thao đang từng bước triển khai và phân tách rõ những gì trong thực phẩm bổ sung và trong bữa ăn hàng ngày của VĐV để từ đó nắm bắt được VĐV đang cần hỗ trợ, bổ sung những gì để nâng cao thể lực, góp phần giúp VĐV có được tinh thần thoải mái vàcó được phong độ thi đấu tốt nhất.
Hội thảo khép lại vào buổi chiều cùng ngày với nhiều vấn đề được làm rõ. Các ý kiến tham luận cũng như ý kiến trực tiếp từ các đại biểu tại Hội thảo sẽ là cơ cở khoa học quan trọng giúp cơ quan quản lý nhà nước triển khai trong thực tiễn.
Sau Hội thảo các Trung tâm HLTTQG sẽ phối hợp với các chuyên gia dinh dưỡng xây dựng khẩu phần ăn khoa học cho các VĐV nhằm nâng cao thành tích. TTVN cũng sẽ xây dựng quy trình để sử dụng thực phẩm bổ sung cho VĐV thuộc các đội tuyển quốc gia. Yangmiwa sẽ là đơn vị đồng hành cùng TTVN và các chuyên gia xây dựng chương trình sử dụng thực phẩm bổ sung cho VĐV trong thời gian tới.
N.H, Ảnh: T.Dương