10 lời khuyên sức khỏe thiết thực cho năm 2025

1. Ăn uống lành mạnh

Hãy ăn kết hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau, bao gồm trái cây, rau củ, các loại đậu, hạt và ngũ cốc nguyên hạt. Người trưởng thành nên ăn ít nhất năm khẩu phần (khoảng 400g) trái cây và rau củ mỗi ngày.

Bạn có thể cải thiện lượng rau quả ăn vào bằng cách: Luôn thêm rau vào bữa ăn của bạn; Ăn trái cây và rau tươi như món ăn nhẹ; Ăn đa dạng các loại trái cây và rau củ; Ăn rau quả theo mùa.

Việc ăn uống lành mạnh sẽ giúp bạn giảm nguy cơ suy dinh dưỡng và các bệnh không lây nhiễm (NCDs) như tiểu đường, bệnh tim, đột quỵ và ung thư.

2. Giảm tiêu thụ muối và đường

Hạn chế lượng muối ăn hàng ngày xuống còn 5g (tương đương khoảng 1 muỗng cà phê).
Bạn có thể làm điều này bằng cách: Giảm lượng muối, nước tương, nước mắm và các loại gia vị nhiều natri khi nấu ăn; Không đặt sẵn muối và gia vị lên bàn ăn; Tránh các món ăn vặt mặn; Chọn các sản phẩm có hàm lượng natri thấp.

Ngược lại, tiêu thụ quá nhiều đường làm tăng nguy cơ sâu răng và tăng cân không lành mạnh. Cả ở người lớn và trẻ em, lượng đường tự do tiêu thụ nên được giảm xuống.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị nên tiêu thụ ít hơn 5% tổng năng lượng hàng ngày từ đường tự do để có lợi ích sức khỏe bổ sung.

Bạn có thể giảm lượng đường ăn vào bằng cách:Hạn chế đồ ăn vặt nhiều đường, kẹo, và nước ngọt có đường.

3. Giảm tiêu thụ chất béo có hại

Lượng chất béo tiêu thụ nên chiếm dưới 30% tổng năng lượng hàng ngày. Điều này giúp ngăn ngừa tăng cân không lành mạnh và các bệnh không lây nhiễm.

Có nhiều loại chất béo, nhưng chất béo không bão hòa luôn được ưu tiên hơn chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa (trans-fat).

WHO khuyến cáo: Giảm chất béo bão hòa xuống dưới 10% tổng năng lượng tiêu thụ; Giảm trans-fat xuống dưới 1% tổng năng lượng tiêu thụ; Thay thế chất béo bão hòa và trans-fat bằng chất béo không bão hòa.

Chất béo không bão hòa tốt có trong: Cá, bơ, các loại hạt, dầu hướng dương, dầu đậu nành, dầu cải, dầu ô liu.

Chất béo bão hòa có trong: Thịt mỡ, bơ, dầu cọ và dầu dừa, kem, phô mai, mỡ động vật (ghee, lard).

Trans-fat thường có trong: Thực phẩm nướng hoặc chiên, đồ ăn vặt đóng gói sẵn như pizza đông lạnh, bánh quy, bánh ngọt, một số loại dầu ăn và bơ thực vật.

4. Không hút thuốc

Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra các bệnh không lây nhiễm như bệnh phổi, tim mạch và đột quỵ.
Thuốc lá không chỉ giết chết người hút mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến người không hút thông qua việc hít khói thuốc thụ động.

Nếu bạn đang hút thuốc, chưa bao giờ là quá muộn để bỏ. Khi bạn cai thuốc, các lợi ích sức khỏe sẽ đến ngay lập tức và lâu dài.
Nếu bạn không hút thuốc – điều đó thật tuyệt vời! Hãy giữ vững điều đó và bảo vệ quyền được hít thở bầu không khí không khói thuốc.

5. Hãy vận động

Hoạt động thể chất được định nghĩa là mọi chuyển động của cơ thể do cơ xương tạo ra, đòi hỏi tiêu tốn năng lượng. Điều này bao gồm các bài tập thể dục cũng như các hoạt động trong công việc, vui chơi, việc nhà, di chuyển, và các hoạt động giải trí.

Lượng vận động cần thiết sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, nhưng đối với người lớn từ 18–64 tuổi, nên thực hiện ít nhất: 150 phút hoạt động thể chất cường độ vừa phải mỗi tuần. Để tăng cường lợi ích, nên nâng lên 300 phút mỗi tuần hoạt động cường độ vừa phải.

6. Kiểm tra huyết áp thường xuyên

Tăng huyết áp, hay huyết áp cao, được gọi là “kẻ giết người thầm lặng” bởi vì nhiều người bị tăng huyết áp mà không hề biết, do bệnh có thể không có triệu chứng rõ ràng.
Nếu không được kiểm soát, tăng huyết áp có thể dẫn đến các bệnh tim, não, thận và nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.
Hãy kiểm tra huyết áp định kỳ với nhân viên y tế để biết rõ chỉ số huyết áp của mình. Nếu huyết áp cao, hãy nhận tư vấn từ chuyên gia y tế. Đây là yếu tố cốt lõi trong việc phòng ngừa và kiểm soát tăng huyết áp.

7. Tuân thủ luật giao thông

Tai nạn giao thông đường bộ cướp đi hơn một triệu sinh mạng mỗi năm trên toàn thế giới và khiến hàng triệu người khác bị thương.
Chấn thương do tai nạn giao thông có thể phòng ngừa được thông qua nhiều biện pháp do chính phủ triển khai như: Ban hành và thực thi luật giao thông nghiêm ngặt; Cải thiện cơ sở hạ tầng và tiêu chuẩn an toàn phương tiện; Nâng cao chất lượng chăm sóc sau tai nạn.

Bạn cũng có thể tự bảo vệ mình bằng cách tuân thủ luật giao thông như: Thắt dây an toàn khi lái xe;Sử dụng ghế an toàn cho trẻ em; Đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy hoặc xe đạp; Không lái xe khi đã uống rượu bia; Không sử dụng điện thoại khi đang lái xe.

8. Chỉ sử dụng kháng sinh theo chỉ định

Kháng kháng sinh là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe cộng đồng trong thế hệ chúng ta. Khi kháng sinh mất tác dụng, các bệnh nhiễm khuẩn sẽ trở nên khó điều trị hơn, dẫn đến chi phí y tế cao hơn, thời gian nằm viện kéo dài và tăng tỷ lệ tử vong.

Kháng sinh đang mất tác dụng do lạm dụng và sử dụng sai cách ở người và động vật. Hãy chỉ dùng kháng sinh khi có chỉ định từ nhân viên y tế đủ chuyên môn. Khi đã được kê đơn, hãy dùng đủ liều và đủ ngày điều trị như hướng dẫn. Không bao giờ chia sẻ kháng sinh cho người khác.

9. Rửa tay đúng cách

Vệ sinh tay không chỉ quan trọng với nhân viên y tế mà còn thiết yếu đối với tất cả mọi người.
Bàn tay sạch giúp ngăn chặn sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm. Hãy rửa tay bằng xà phòng và nước sạch khi tay bị dơ. Nếu không có nước, bạn có thể sát khuẩn bằng dung dịch có cồn.

10. Khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện các vấn đề sức khỏe trước khi chúng trở nên nghiêm trọng.
Các chuyên gia y tế có thể phát hiện sớm và chẩn đoán bệnh khi khả năng điều trị và chữa khỏi còn cao.

Hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, sàng lọc và tiếp cận các dịch vụ khám chữa bệnh phù hợp.

Khám sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện các vấn đề sức khỏe trước khi chúng bắt đầu. Các chuyên gia y tế có thể phát hiện và chẩn đoán bệnh sớm, khi cơ hội điều trị và chữa khỏi cao hơn. Hãy đến cơ sở y tế gần nhất để tìm hiểu về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, sàng lọc và điều trị mà bạn có thể tiếp cận.

Theo World Health Organization