Từ nhà vô địch thế giới
Lê Thị Hồng Ngoan sinh năm 1983, tại xã Bình Trung, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Gia đình không có ai theo nghiệp thể thao, nhưng ngay từ nhỏ, Hồng Ngoan đã rất mê thể thao, nhất là võ thuật. Dù là trong học tập hay sinh hoạt, cô luôn cho thấy sự mạnh mẽ và dứt khoát và rất cá tính. Mỗi khi được thấy các chương trình thể thao mà có môn thi đấu võ trên tivi là cô chăm chú không rời mắt. Dù vậy, nhưng Hồng Ngoan chưa bao giờ dám xin mẹ cho đi học võ, bởi mẹ cô thường khuyên con gái phải nữ tính, nhẹ nhàng…
HLV Lê Thị Hồng Ngoan và VĐV Hồ Thị Xuân Diệu -HCV giải VĐ trẻ Pencak Silat quốc gia năm 2023 (Ảnh: NVCC)
Theo lời kể của HLV Lê Thị Hồng Ngoan, cô chính thức bén duyên với Pencak Silat từ năm 1998, khi vừa mới học hết kỳ I của lớp 9. Trong một lần bạn của mẹ là HLV Vovinam phong trào đến nhà chơi, nhìn thấy Hồng Ngoan có tố chất thể thao nên hỏi “con có thích học võ không?” chẳng cần mảy may suy nghĩ, Hồng Ngoan trả lời “Dạ”.
Và rồi, khi mới 14 tuổi, cô bé Hồng Ngoan chính thức khăn gói tạm biệt gia đình vượt hơn 70km lên trường năng khiếu nghiệp vụ TDTT tỉnh Quảng Nam theo học Pencak Silat.
Theo chia sẻ của HLV Hồng Ngoan, thời gian đầu rất nhớ nhà, nhớ mẹ, lại chưa từng chơi thể thao, nên việc làm quen với Pencak Silat cũng gặp nhiều khó khăn. Nhưng nhờ sự động viên, khích lệ của thầy cô, gia đình và các bạn trong đội, cô bé Hồng Ngoan năm đó đã sớm thích nghi với cuộc sống tự lập. Đặc biệt, do tố chất sẵn có cùng với khát khao và ước mơ được ấp ủ từ nhỏ, nên những giáo án thầy hướng dẫn cô nhập tâm rất nhanh. Những bài tập dù khó đến mấy Hồng Ngoan cũng luôn cố gắng thuần thục trong từng động tác.
Chỉ sau 4 tháng tập luyện, Hồng Ngoan được cử tham gia giải vô địch Pencak Silat trẻ quốc gia tại Hải Dương với mục tiêu cọ xát. Nhưng không ngờ, tại giải đấu này cô đã giành được HCĐ và suýt vào chung kết sau khi thua sát nút 2-3 ở trận bán kết, hạng cân 63 kg.
Với một cô bé đang ở độ tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”, tấm HCĐ năm đó là cả bầu trời lớn lao, có ý nghĩa to lớn, là động lực để Hồng Ngoan tiếp tục kiên định theo con đường đã lựa chọn. Xác định được những gian nan phía trước, Hồng Ngoan luôn đặt ra cho mình tính kỷ luật cũng như mục tiêu để phấn đấu rất cụ thể, rõ ràng và quyết tâm sẽ thực hiện bằng được ước mơ của riêng mình.
Và tấm HCB giành được ở lần thứ 2 tham dự giải vô địch Pencak Silat quốc gia năm 1999, tại tỉnh Thanh Hóa là thành quả ngọt ngào cho sự nỗ lực không ngừng nghỉ của cô. Tấm HCB này cũng giúp Hồng Ngoan chính thức được góp mặt ở đội tuyển quốc gia. Hồng Ngoan ra Hà Nội tập luyện tại Trung tâm HLTTQG Hà Nội. Ở đội tuyển quốc gia - nơi góp mặt những anh tài thể thao đến từ nhiều tỉnh, thành trên cả nước vừa là cơ hội, nhưng đồng thời Hồng Ngoan cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn khi cường độ tập luyện ngày càng nhiều hơn, độ khó về kỹ, chiến thuật cũng tăng lên theo cấp độ.
Mỗi ngày việc của VĐV đội tuyển quốc gia chỉ ăn, tập rồi lại tập, khiến cho nhiều bạn mới cảm thấy mệt. Nhưng với cô gái đất Quảng, được "tắm mình" trong môn võ Pencak silat ở đội tuyển quốc gia khiến cô luôn cảm thấy tràn đầy năng lượng, càng tập càng ham, càng tập càng khỏe... Cứ như vậy, niềm đam mê với môn võ này của nữ võ sỹ cứ thế lớn dần lên từng ngày...
Sức trẻ cùng những tố chất sẵn có lại được “rèn rũa” trong môi trường chuyên nghiệp đã giúp Hồng Ngoan dễ dàng vượt qua mọi thách thức. Cô càng thêm quyết tâm và khao khát được chinh phục những đỉnh cao vinh quang. Chỉ sau một năm ở đội tuyển quốc gia, Hồng Ngoan đã được tham giải Vô địch thế giới ở Indonesia năm 2000. Ở lần xuất ngoại đầu tiên, nữ võ sỹ quê Quảng Ngãi là thành viên trẻ nhất (16 tuổi) đội tuyển Pencak Silat Việt Nam; tham dự với mục tiêu cọ xát, nhưng cô đã bất ngờ giành HCĐ. Thành tích này cũng chính là cột mốc quan trọng để Hồng Ngoan tiến xa hơn trong sự nghiệp, nhất là ở các sân chơi quốc tế.
Với hơn 10 năm tập luyện thể thao, trong đó có 9 năm khoác áo đội tuyển quốc gia (1999-2009), Hồng Ngoan đã sở hữu số lượng huy chương lên tới vài chục chiếc. Trong đó, có tới 9 lần giành chức vô địch ở các giải quốc gia, 3 lần vô địch SEA Games (2003, 2007, 2009), 4 lần vô địch thế giới (2002, 2004, 2007, 2009), vô địch châu Á 2003, vô địch Đại hội võ thuật châu Á lần 1 (2009) tại Thái Lan, vô địch Indoor Games lần 3 tại Việt Nam…Ngoài ra, cô còn giành nhiều HCB, HCĐ ở các giải đấu trong nước và quốc tế khác. Với bảng thành tích đáng nể đó, Hồng Ngoan đã 3 lần được trao Huân chương Lao động hạng Ba (vào các năm 2002, 2007, 2009) và nhiều Giấy khen, Bằng khen của Thành phố Đà Nẵng, ngành TDTT…
Không chỉ được mệnh danh là "cô gái Vàng" của Pencak Silat Việt Nam, năm 2009, Hồng Ngoan được bầu chọn là một trong 10 VĐV tiêu biểu toàn quốc. Tiếp đến, nữ võ sỹ xứ Quảng đã vinh dự là đại diện duy nhất của ngành VHTTDL trở thành một trong 10 gương mặt trẻ điển hình tiêu biểu toàn quốc năm 2010; Gương điển hình tiên tiến trong phong trào phụ nữ giai đoạn 2015-2020 của Hội liên hiệp phụ nữ TP Đà Nẵng.
….Đến người thầy tận tâm, nhiệt huyết
HLV Lê Thị Hồng Ngoan hiện đang công tác tại Trung tâm huấn luyện và đào tạo VĐV TD-TT thành phố Đà Nẵng. Trong suốt 20 năm gắn bó với Pencak Silat, Lê Thị Hồng Ngoan luôn khẳng định được tài năng cuả mình trong thi đấu cũng như công tác huấn luyện VĐV đỉnh cao.
Năm 2010, khi đang ở đỉnh cao vinh quang, nữ võ sỹ 27 tuổi quyết định từ giã sự nghiệp. Lý giải cho quyết định này, HLV Hồng Ngoan cho biết: "Lúc đó, tôi nghĩ, nếu chỉ là VĐV thi đấu thì sẽ có lúc phải rời xa nó. Tôi muốn trở thành HLV, đó là ước mơ của tôi, dù biết chắc chắn rằng, ở lĩnh vực mới mẻ này cũng sẽ vô cùng khó khăn, nhưng sẽ giúp tôi được gắn bó lâu dài, thậm chí là suốt đời với môn võ này.
HLV Hồng Ngoan đã đào tạo ra nhiều học trò xuất sắc, trong đó có võ sỹ Lê Văn Toàn (Ảnh: NVCC)
Vì vậy, sau khi giải nghệ, Hồng Ngoan đã theo học khóa HLV chuyên sâu và lấy bằng tại Trường Đại học TDTT Bắc Ninh. Năm 2013, cô làm trợ lý HLV đội tuyển Pencak Silat Đà Nẵng và được giao huấn luyện đội trẻ tại Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia Đà Nẵng. Và từ năm 2017 đến nay, cô giữ cương vị HLV trưởng, trưởng Bộ môn Pencak Silat thuộc Trung tâm huấn luyện và đào tạo VĐV TD-TT thành phố Đà Nẵng.
Chia sẻ về công việc của mình, HLV Hồng Ngoan cho biết: “Lúc đầu, khi mới làm công tác huấn luyện tôi gặp rất nhiều khó khăn từ việc tìm kiếm nguồn lực đến phương pháp huấn luyện, nhưng cứ nghĩ đến việc được cùng các em trên sàn tập, tôi lại cố gắng và từng bước trau dồi, học hỏi thêm kinh nghiệm cũng như kiến thức từ các thầy của mình và đồng nghiệp đi trước. Tôi đã nghỉ thi đấu, nhưng không dừng lại mà ngày càng gắn bó và đam mê hơn với Pencak Silat. Từ đam mê của bản thân, tôi luôn mong muốn được truyền lại cho các học trò của mình, để mong các em thi đấu xuất sắc và giành được nhiều thành tích cao hơn ở những sân chơi quốc tế.”
Vốn trưởng thành từ VĐV, HLV Lê Thị Hồng Ngoan hiểu rõ hơn ai hết những khó khăn, gian khổ, thậm chí còn gặp nguy hiểm (khi rủi ro chấn thương) nếu lựa chọn con đường thể thao chuyên nghiệp. Bởi vậy, ở cương vị người thầy, cô luôn dành hết khả năng, cũng như sự tận tâm đối với công việc. Với những động tác, bài tập khó, cô luôn tìm tòi và có những thay đổi trong trong phương pháp huấn luyện để giúp các em dễ dàng nắm bắt được tốt nhất kiến thức mình truyền đạt. Không chỉ là những bài học về chuyên môn, cô còn gieo vào tâm trí các em tình yêu, khát khao cống hiến thông qua những câu chuyện rất thật về quá trình phấn đấu của bản thân, trong đó có cả những khó khăn, cực khổ đến những vinh quang mà cô đạt được.
HLV Hồng Ngoan luôn cho học trò thấy được những giá trị mà thể thao mang lại. Cô cho rằng, nếu như VĐV có đủ tài năng và đam mê thì thành quả các em giành được cũng rất xứng đáng. Bản thân cô là một ví dụ điển hình, nhờ có thể thao, cô đã có cuộc sống ổn định.
"Khi còn là VĐV, với những thành tích đã đạt được, ngoài các khoản tiền lương, thưởng theo quy định nhà nước, tôi được hưởng đãi ngộ đặc biệt về chế độ, chính sách như: mua nhà ở, trợ cấp đặc thù với mức 1 triệu/1 tháng trong 5 năm liên tục.... HLV Hồng Ngoan nhớ lại.
Cách thức huấn luyện chuyên sâu của người thầy vừa giỏi giang, lại vô cùng gần gũi, tình cảm như HLV Hồng Ngoan đã tác động tích cực đến các học trò. Ngoài những kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm thi đấu tích lũy được trong suốt những năm tháng khoác áo VĐV, HLV Hồng Ngoan đã “truyền lửa” giúp các em có sự đam mê với môn thể thao mình đã chọn, để không ngừng phấn đấu và nung nấu hy vọng tiến xa ở các sàn đấu thế giới”.
Và trong suốt những năm tháng làm công tác huấn luyện, nhiệt huyết chính là ngọn lửa để thắp sáng và bừng cháy cái tài, cái tâm của nhà cựu vô địch thế giới. Tính đến nay, HLV Hồng Ngoan cũng đã có gần 10 năm gắn bó với các đội tuyển ở Trung tâm huấn luyện, đào tạo VĐV TD-TT thành phố Đà Nẵng. Nhiều học trò do cô Ngoan huấn luyện đã trở thành những VĐV đội tuyển quốc gia như: Lê Văn Toàn, Võ Thiện Hải, Phạm Anh Vũ… Trong đó, Văn Toàn chính là lứa học trò đầu tiên và cũng là VĐV xuất sắc nhất khi giành 1 HCV SEA Games, 4 HCV giải vô địch châu Á, 4 HCV giải vô địch thế giới và liên tiếp vô địch giải quốc gia từ năm 2018 đến nay.
Ở tuổi ngoài 40, HLV Hồng Ngoan vẫn rất trẻ trung, xinh đẹp và đang ở độ chín của nghề. Cô có một gia đình hạnh phúc bên các con và người bạn đời hết mực yêu thương. Hơn nữa, với khả năng và trình độ học vấn (tốt nghiệp thạc sỹ chuyên ngành Giáo dục học ), HLV Hồng Ngoan tự tin có thể tìm cho mình một công việc nhẹ nhàng hơn để an nhàn, hưởng thụ cuộc sống. Thế nhưng… cô chưa bao giờ có ý định từ bỏ công việc HLV, trái lại cô còn thêm yêu và gắn bó hơn.
Nhìn lại chặng đường đã qua, HLV Hồng Ngoan cho biết: Do đặc thù công việc, nhất là khi bận rộn chuẩn bị cho các em tham gia thi đấu giải, hay những chuyến du đấu, tập huấn dài ngày, tôi ít có thời gian cho gia đình. Nhiều lần chồng tôi khuyên tôi chuyển công tác sang giảng dạy, nhưng tôi lại thuyết phục chồng để bản thân được làm công việc yêu thích. Dù đôi lúc cũng thấy rất vất vả, áp lực nhưng mỗi khi nhìn thấy học trò của mình thi đấu giành thành tích, tôi cảm thấy vô cùng hạnh phúc. Với tôi, Pencak Silat chính là tình yêu và đam mê. Môn thể thao này đã gắn bó với tôi cả thời thanh xuân và đó cũng chính là thứ mang lại cho tôi cuộc sống tốt đẹp của ngày hôm nay.
Tôi sẽ tiếp tục gắn bó, cống hiến cho thể thao Đà Nẵng nói riêng, Thể thao Việt Nam nói chung trong vai trò HLV môn Pencak silat. HLV Hồng Ngoan khẳng định.
Hải Phong