Thể thao truyền thống phản ánh đời sống văn hóa của bà con dân tộc thiểu số
Trong thời gian qua, bên cạnh lao động, sản xuất, tham gia các môn thể thao truyền thống là một phần không thể thiếu của bà con dân tộc thiểu số ở tỉnh Bắc Kạn. Tiêu biểu có các môn: Kéo co, Đẩy gậy, Bắn nỏ... không chỉ đơn thuần là trò chơi, mà đây còn là cách để người dân giao lưu, gắn kết và rèn luyện thể chất.

Đẩy gậy tại Hội xuân ATK Chợ Đồn năm 2024
Trong không khí rộn ràng của Hội xuân ATK Chợ Đồn, nơi diễn ra môn Đẩy gậy, tập trung thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách. Đẩy gậy không đòi hỏi trang thiết bị cầu kỳ, chỉ cần một chiếc gậy tre dài, vừa đủ, làm dụng cụ chính, để hai đối thủ so tài. Mỗi VĐV sẽ nắm chặt hai đầu gậy và sử dụng sức mạnh, sự khéo léo để đẩy đối thủ ra khỏi vòng tròn thi đấu. Môn này không chỉ yêu cầu sức khỏe mà còn đòi hỏi chiến thuật, sự nhanh nhẹn và tinh thần bền bỉ của các đối thủ.
Sự kịch tính trong từng pha đối đầu, khi một bên cố gắng dồn lực tấn công và bên kia tìm cách phòng thủ hoặc phản công, tạo nên không khí gay cấn và hào hứng. Tiếng reo hò, cổ vũ sôi động của khán giả càng khiến môn Đẩy gậy trở nên lôi cuốn và náo nhiệt.
Có thể nói, với tính chất đối kháng, mạnh mẽ, nhưng lại đơn giản về hình thức và luật chơi, Đẩy gậy đã trở thành một trong những hoạt động thể thao không thể thiếu, thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia và cổ vũ mỗi dịp hội Xuân ATK Chợ Đồn được tổ chức.
Cùng với Đẩy gậy, Kéo co luôn là một trong những môn thể thao truyền thống, thường xuyên xuất hiện tại các lễ hội, các hoạt động thể thao của các đơn vị, địa phương. Kéo co là môn thể thao thể hiện cho sự đoàn kết của tập thể, chỉ với một sợi dây thừng, các đội sẽ thể hiện sức mạnh, tinh thần đoàn kết, sự phối hợp khéo léo giữa các thành viên.
Điểm đặc biệt của các môn thể thao truyền thống là tinh thần cộng đồng mà chúng mang lại. Trong các cuộc thi đấu Kéo co hay Đẩy gậy, không khí luôn sôi động nhờ tiếng cười, tiếng hò reo cổ vũ. Tinh thần thượng võ, fair play, được thể hiện rõ nét khi người chơi luôn tôn trọng lẫn nhau, không phân biệt thắng thua.
Bảo tồn và phát triển thể thao dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu trong phát triển TDTT
Bắc Kạn là vùng đất có bề dày lịch sử văn hóa, nơi các môn thể thao truyền thống gắn bó lâu đời với đời sống người dân. Những năm gần đây, các môn thể thao dân tộc đã vượt ra khỏi phạm vi lễ hội, để trở thành phong trào thể thao phổ biến, từ các trường học, cơ quan, đơn vị cho đến các giải đấu cấp huyện, tỉnh. Để có được điều này là do các cấp, ngành trong tỉnh luôn coi việc bảo tồn thể thao truyền thống là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.
Một trong những dấu mốc quan trọng của thể thao truyền thống Bắc Kạn trong năm 2024 là việc tỉnh đã đăng cai giải vô địch trẻ và thiếu niên Đẩy gậy quốc gia lần thứ III và giải vô địch trẻ và thiếu niên Kéo co quốc gia lần thứ II. Các giải đấu đã thu hút sự tham gia của hàng trăm VĐV đến từ các tỉnh, thành trên cả nước, giúp Bắc Kạn trở thành tâm điểm của các môn thể thao mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Giải vô địch trẻ và thiếu niên Kéo co quốc gia lần thứ II được tổ chức tại Bắc Kạn vào tháng 8/2024.
Tại giải vô địch trẻ và thiếu niên Kéo co quốc gia lần thứ II diễn ra vào hồi tháng 8/2024 vừa qua, Bắc Kạn đứng thứ 6/14 đoàn với 2 HCV, 02 HCB và 08 HCĐ.
Ông Nguyễn Chu Thu, Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Bắc Kạn cho biết: Chúng tôi luôn chú trọng việc phát triển các môn thể thao truyền thống. Tỉnh đã đặt mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo VĐV, đẩy mạnh xã hội hóa thể thao và mở rộng quy mô tổ chức các giải đấu thể thao truyền thống.
Các môn thể thao truyền thống không chỉ là những trò chơi giải trí đơn thuần mà còn là di sản văn hóa quý báu, phản ánh lịch sử, phong tục tập quán và tinh thần cộng đồng của các dân tộc. Việc bảo tồn và phát huy các giá trị của chúng mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng, cả về văn hóa, xã hội và kinh tế; động lực quan trọng để tỉnh Bắc Kạn tiếp tục phát triển trong tương lai. Ông Thu nhấn mạnh.
Có thể nói, 2024 là một năm mà phong trào thể thao quần chúng của Bắc Kạn có sự phát triển vượt bậc cả về quy mô, số lượng, chất lượng và đa dạng, phong phú về loại hình hoạt động. Các hoạt động tập luyện và thi đấu thể thao quần chúng đã phát triển nở rộ ở khắp các địa bàn trên toàn tỉnh, thu hút được đông đảo quần chúng nhân dân tham gia. Bên cạnh việc duy trì và phát triển các môn thể thao phổ biến như: Cầu lông, Bóng bàn, Bóng chuyền, Bóng chuyền hơi, Chạy bộ… thì một trong những động lực phát triển phong trào thể thao quần chúng tiêu biểu trong năm 2024 chính là tỉnh đã phát động được các phong trào thi đấu, tập luyện thể thao truyền thống; nỗ lực đưa các giải thể thao truyền thống về với tỉnh nhà…
Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, nhưng tỉnh đã tích cực tổ chức các giải thể thao truyền thống trong tất cả các ngày lễ lớn của đất nước, các ngày kỷ niệm của tỉnh; đưa các môn thể thao truyền thống vào các lễ hội. Nâng cao mức thưởng cho các giải đấu giúp thu hút ngày càng đông sự ủng hộ và tham gia của bà con dân tộc nơi đây cũng được coi là bước đi tích cực trong công tác bảo tồn và phát triển thể thao truyền thống tại địa phương…

Tỉnh nỗ lực đăng cai các giải thể thao truyền thống
Năm 2025 là năm cuối thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, là năm sẽ diễn ra các hoạt động kỷ niệm các lễ lớn của đất nước, của tỉnh, ngành VHTTDL tỉnh Bắc Kạn cũng sẽ tiếp tục tổ chức nhiều sự kiện lớn. Trước mắt, tỉnh sẽ đăng cai Giải vô địch Bắn nỏ quốc gia - được coi là nỗ lực của ngành VHTTDL không chỉ thúc đẩy tăng trưởng du lịch mà còn góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
Phương Mai, ảnh: BK