Lai Châu là tỉnh miền núi biên giới vùng Tây Bắc, có vị trị địa lý giáp với các tỉnh Điện Biên, Lào Cai, Yên Bái, Sơn La và tỉnh Vân Nam – Trung Quốc (với trên 265km đường biên giới) . Hiện nay, Tỉnh Lai Châu được chia thành 8 đơn vị hành chính cấp huyện gồm (thành phố Lai Châu và 7 huyện: Tam Đường, Phong Thổ, Sìn Hồ, Nậm Nhùn, Mường Tè, Than Uyên, Tân Uyên) và 106 xã, phường thị trấn. Với nguồn tài nguyên, thiên nhiên phong phú, đất đai phì nhiêu và nguồn nhân lực dồi dào… là điều kiện thuận lợi giúp cho kinh tế - xã hội, trong đó có lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch của tỉnh Lai Châu ngày càng phát triển.
Một trong những điểm nhấn trong phong trào TDTT của tỉnh đó là phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được triển khai sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân với nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả. Phong trào“Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” đã có sức lan tỏa mạnh mẽ và thấm sâu vào cá nhân, từng gia đình, dòng họ và các khu dân cư từ trung tâm thành phố, huyện lỵ đến xã phường, thôn, bản. Mọi người dân trên địa bàn tỉnh, từ già, trẻ, gái trai, thanh niên, phụ nữ… mỗi người đều lựa chọn cho mình một môn thể thao để tập luyện hàng ngày và đã trở thành nhu cầu không thể thiếu đối với đông đảo nhân dân, nhất là trong bối cảnh hiện nay khi điều kiện kinh tế ngày càng phát triển, nhận thức của người dân về vai trò, tác dụng của việc rèn luyện TDTT đối với sức khỏe được nâng lên.
Bên cạnh đó, hàng năm, ngành VHTTDL từ tỉnh đến xã đều duy trì tổ chức thường xuyên các giải thi đấu thể thao, ngày chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân, các hoạt động giao lưu văn hóa - TDTT, hội diễn văn nghệ - TDTT… Trung bình mỗi năm ngành VHTTDL tỉnh tổ chức từ 20-25 giải thể thao cấp tỉnh và hàng ngàn giải thi đấu thể thao phong trào, hội thao và các giải giao lưu cấp huyện, xã, phường… được tổ chức vào các dịp lễ, tết cổ truyền của dân tộc, và các ngày kỷ niệm lớn. Các giải đấu thể thao luôn thu hút đông đảo quần chúng nhân dân tham gia và hưởng ứng tích cực.
Nhờ đó, tỷ lệ người dân luyện tập TDTT thường xuyên và số gia đình thể thao ngày một tăng. Theo thống kê, năm 2018 , số người luyện tập TDTT thường xuyên của tỉnh chiếm 26,82% số dân; 17,8% số gia đình thường xuyên tham gia tập luyện. Đến năm 2019, toàn tỉnh có 125.608 người tập luyện TDTT thường xuyên, đạt 27,29% dân số, đạt 101,44% so với kế hoạch giao; 16.184 gia đình tập luyện TDTT thường xuyên, chiếm 17,90% tổng số gia đình, đạt 100% so với kế hoạch giao.
Số câu lạc bộ và điểm tập luyện TDTT cũng không ngừng gia tăng và nhận được sự hưởng ứng tích cực của người dân, nhất là ở trung tâm các huyện lỵ, khu dân cư đông người. Ngoài các câu lạc bộ TDTT như Bóng chuyền, Cầu lông, Quần vợt… nhiều câu lạc bộ như Yoga, Thể dục dưỡng sinh, Thể hình, hay các điểm tập, phòng tập Gym, Nhảy.. cũng được ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân. Tính đến nay, toàn tỉnh có 314 câu lạc bộ TDTT đơn môn, đa môn hoạt động thường xuyên và là sân chơi bổ ích cho mọi đối tượng nhân dân. Các câu lạc bộ TDTT được thành lập trên tinh thần tự nguyện và kinh phí do các hội viên đóng góp để mua trang thiết bị tập luyện cũng như duy trì các hoạt động.
Cùng với đó, công tác giáo dục thể chất và phong trào TDTT của học sinh, sinh viên được thực hiện đảm bảo đúng quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. 100% học sinh các cấp thực hiện tốt chương trình nội khoá. Phong trào TDTT trong lực lượng vũ trang, công nhân, viên chức, lao động đều có bước chuyển biến tích cực. Trong phong trào TDTT quần chúng, ngành VHTTDL Lai Châu cũng đặc biệt chú trọng việc bảo tồn, phát triển các môn thể thao dân tộc, truyền thống như: kéo co, bắn nỏ, tù lu, tung còn… Các môn thể thao dân tộc truyền thống và các trò chơi dân gian thường xuyên được đưa vào tổ chức tại Hội thi thể thao, giải thi đấu, ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc tỉnh, đại hội TDTT các cấp, Hội khỏe Phù Đổng…
Việc duy trì tổ chức các môn thể thao dân tộc, các trò chơi dân gian không chỉ nhằm tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho đông đảo cán bộ, công chức, viên chức, học sinh và nhân dân các dân tộc tham gia mà qua đó còn góp phần cụ thể hóa các văn bản quy phạm pháp luật về TDTT, trong đó Luật Thể dục Thể thao quy định “Ngân sách nhà nước ưu tiên đầu tư hỗ trợ phát triển thể dục thể thao ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, bảo tồn và phát triển các môn thể thao dân tộc”.
Từ phong trào TDTT quần chúng, nhiều vận động viên có năng khiếu đã được phát hiện, bồi dưỡng và trở thành lực lượng vận động viên nòng cốt của tỉnh tham gia các giải toàn quốc, khu vực. Năm 2019, các vận động viên thành tích cao của tỉnh đã tập huấn và đi tham gia 16 giải đấu thể thao khu vực và toàn quốc, đạt 87 huy chương các loại, trong đó có 40 Huy chương Vàng và Huy chương Bạc. Năm 2020, Ngành VHTTDL Lai Châu đã đề ra một số nhiệm vụ như: Duy trì tổ chức các giải thi đấu từ tỉnh tới cơ sở góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng phong trào TDTT; đối với cấp tỉnh tiếp tục tổ chức các giải thi đấu theo kế hoạch..., tuy nhiên do ảnh hưởng của dịch Covid 19 nên hầu như các giải thi đấu, các hoạt động thể thao đều bị hoãn hoặc hủy bỏ. Thay vào đó, ngành VHTTDL tỉnh đã có những hướng dẫn người dân tự tập luyện TDTT tại nhà với những bài tập đơn giản, dễ nhớ, dễ thuộc nhằm nâng cao sức khỏe cho người dân, phòng chống bệnh dịch.
Với những kết quả trên có thể khẳng định phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” thực sự trở thành một phong trào sôi nổi, rộng khắp và nhận được sự hưởng ứng tích cực từ đông đảo nhân dân. Các hoạt động TDTT ở cơ sở đã bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương. Thông qua đó góp phần tạo điều kiện để các dân tộc trên địa bàn tỉnh được giao lưu, thắt chặt tình đoàn kết và nâng cao đời sống tinh thần. Tuy nhiên, để phong trào ngày càng phát triển bền vững, hiệu quả hơn, tỉnh Lai Châu vẫn đang gặp khó khăn: cơ sở vật chất, các thiết chế thể thao từ tỉnh đến cơ sở còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu tập luyện, tổ chức các hoạt động TDTT, đặc biệt là đăng cai các giải thể thao khu vực và toàn quốc (Hiện trên địa bàn toàn tỉnh chỉ có 05 sân vận động, 22 sân Bóng đá mini thảm cỏ nhân tạo, 01 sân bóng rổ, 228 sân bóng chuyền, 109 bàn bóng bàn, 146 sân cầu lông và đá cầu ngoài trời, 105 nhà tập luyện đơn giản, 18 bể bơi các loại, 19 sân quần vợt... ; thiếu kinh phí để xây dựng các công trình thể thao, kinh phí tổ chức cho các hoạt động, thi đấu thể thao..
Thời gian tới, để thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, góp phần thúc đẩy phong trào TDTT quần chúng của tỉnh ngày càng phát triển, đáp ứng các mục tiêu, kế hoạch đề ra, ngành VHTTDL tỉnh đã đề ra một số giải pháp như: Tiếp tục thực hiện “Cuộc vận động toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” bằng việc đổi mới nội dung, phương pháp thực hiện; Đẩy mạnh thực hiện chủ trương xã hội hóa hoạt động thể dục, thể thao; tăng cường huy động và tạo điều kiện thuận lợi để mọi tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư phát triển TDTT quần chúng, thể thao thành tích cao và thể thao chuyên nghiệp; Mở rộng và đa dạng hóa các hoạt động TDTT quần chúng, thể dục, thể thao giải trí đáp ứng nhu cầu của xã hội. Đẩy mạnh công tác giáo dục thể chất và thể thao trường học, bảo đảm yêu cầu phát triển con người toàn diện, góp phần xây dựng lối sống lành mạnh trong tầng lớp thanh, thiếu niên...
VD