Những dấu ấn đạt được
Nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự ủng hộ của các cấp các ngành, trong những năm qua, công tác thể dục thể thao tỉnh Gia Lai đã đạt nhiều kết quả khả quan cả ở lĩnh vực thể thao quần chúng lẫn thể thao thành tích cao. Hằng năm, nhằm khích lệ phong trào tập luyện TDTT quần chúng, Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai đã tổ chức hàng trăm giải thi đấu thể thao ở cơ sở và cấp huyện, thị xã, thành phố thu hút đông đảo quần chúng nhân dân, các đoàn thể, thanh-thiếu niên, học sinh, lực lượng vũ trang… tham gia tranh tài. Các hoạt động TDTT đều tập trung ở cơ sở, lấy địa bàn dân cư làm trung tâm; lấy lực lượng thanh-thiếu niên, học sinh làm nòng cốt nhằm động viên khuyến khích các đối tượng khác cùng tham gia như hội viên người cao tuổi, nông dân, phụ nữ…
Nhiều giải đấu đã trở thành những hoạt động thường niên, thu hút đông đảo người dân tham gia, điển hình như: giải Bóng Bàn Các CLB tỉnh Gia Lai đã được tổ chức liên tục trong vòng 22 năm qua và ngày càng thu hút đông đảo VĐV tham gia tranh tài (Năm 2019 số lượng VĐV tham gia tranh tài đã lên đến hơn 100 VĐV); hay Giải Cầu lông Công nhân viên chức lao động thành phố Pleiku diễn ra trong 12 năm liên tục với số lượng VĐV tham gia tranh tài khoảng trên 40 VĐV; ... Đặc biệt, Ngày chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân luôn là hoạt động thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân ở mọi lứa tuổi, ngành nghề tham gia. Chỉ tính riêng trong năm 2019, Ngày chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân tỉnh Gia Lai đã thu hút hơn 2.100 người là cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đoàn viên, học sinh, võ sinh và nhân dân thuộc các đơn vị: Công an, Quân đội, Ngành Giáo dục – Đào tạo, Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Liên đoàn Lao động, Ủy ban nhân dân thành phố Pleiku tham gia chạy hưởng ứng.
Với nhiều giải thi đấu được tổ chức, số lượng người dân tập luyện TDTT thường xuyên cũng như số hộ gia đình thường xuyên tập luyện TDTT tăng đều hàng năm. Hiện số người tham gia tập luyện TDTT thường xuyên trên địa bàn toàn tỉnh đạt khoảng 33%. Điều này đồng nghĩa, cứ trong 100 người dân thì có khoảng 1/3 trong số đó thường xuyên vận động thông các môn thể thao, như bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, bóng bàn, quần vợt, chạy, bơi lội… Số hộ gia đình tập luyện thể thao thường xuyên ở Gia Lai ước đạt gần 25%...
Thể thao quần chúng phát triển là nền tảng để thể thao thành tích cao tỉnh Gia Lai giành được nhiều kết quả khả quan trong những năm qua. Chỉ tính riêng trong năm 2019, các VĐV tỉnh Gia Lai đã đạt được 76 huy chương các loại (16 huy chương vàng, 16 huy chương bạc và 38 huy chương đồng)khi tham gia các giải thể thao khu vực và toàn quốc, trong đó có những vận động viên tiêu biểu, xuất sắc như: Hoàng Trọng Nguyên (Môn Vovinam); Nguyễn Quang Đức, Lê Thị Nhi (Môn Kick – Boxing); Nguyễn Phạm Ngọc Yến, Trần Dân Anh Tài, Ngô Thế Vinh(Môn Karatedo); Trương Thị Trà Vi, Rơ Châm Hân, Lê Thị Yến Nhi (Môn Whushu); Võ Thị Hà Tiên, Hồ Sỹ Đức, Y H’ Chíp (Môn Taekwondo)…> Bên cạnh đó, việc đăng cai tổ chức thành công 05 giải thể thao khu vực, toàn quốc tại Gia Lai trong năm 2019 một lần nữa khẳng định được vị thế, năng lực, công tác tổ chức thi đấu của đội ngũ cán bộ quản lý, công chức, viên chức ngành thể dục thể thao Gia Lai trên đấu trường thể thao khu vực và toàn quốc.
Mục tiêu phấn đấu đến năm 2030
Hướng đến năm 2030, Thể thao tỉnh Gia Lai đã đặt mục tiêu tiếp tục mở rộng và đa dạng hoá các hoạt động TDTT quần chúng, TDTT giải trí đáp ứng với nhu cầu hưởng thụ của nhân dân trong tỉnh, tạo điều kiện để mọi người thường xuyên luyện tập thể dục thể thao. Đẩy mạnh công tác giáo dục thể chất và thể thao trường học, đảm bảo phát triển con người toàn diện, làm nền tảng phát triển thể thao thành tích cao, góp phần xây dựng lối sống lành mạnh trong tầng lớp thanh - thiếu niên. Tích cực phát triển TDTT trong lực lượng vũ trang, góp phần bảo đảm an ninh quốc phòng toàn dân. Đổi mới và hoàn thiện hệ thống tuyển chọn, đào tạo tài năng thể thao, gắn kết đào tạo các tuyến, các lớp kế cận; thống nhất quản lý phát triển thể thao thành cao, thể thao chuyên nghiệp theo hướng tiên tiến, bền vững, phù hợp với đặc điểm thể chất và trình độ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá, tinh thần của nhân dân trong tình hình mới.
Theo đó, mục tiêu cụ thể là đến năm 2030 về lĩnh vực thể dục thể thao quần chúng: Tỷ lệ người tham gia luyện tập TDTT thường xuyên đến năm 2025 đạt 35,44%, đến năm 2030 đạt 39,05% tổng dân số; Số gia đình tham gia luyện tập TDTT thường xuyên đến năm 2025 đạt 28%, đến năm 2030 đạt 31% tổng số hộ. Trong đó, Thể thao trường học, duy trì 100% số trường thực hiện đầy đủ chương trình giáo dục thể chất nội khoá. Tỷ lệ học sinh tham gia luyện tập thể dục thể thao ngoại khoá thường xuyên ở các cấp học đến năm 2025 ước đạt 32,9%, định hướng đến năm 2030 đạt 38,6%. Đảm bảo đầy đủ giáo viên, giảng viên thể dục thể thao ở các cấp bậc học đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Thể dục thể thao trong lực lượng vũ trang cũng được đẩy mạnh với tỷ lệ cán bộ chiến sỹ đạt tiêu chuẩn rèn luyện thể lực đến năm 2025 đạt 95%, định hướng đến 2030 đạt 98% và tỷ lệ cán bộ chiến sỹ tham gia luyện tập thể dục thể thao thường xuyên đến năm 2025 đạt 50%, định hướng đến năm 2030 đạt 65%.
Đối với thể thao thành tích cao, tập trung xác định các môn thể thao mũi nhọn của tỉnh để đầu tư tập trung cho các tuyến, phấn đấu Đại hội TDTT toàn quốc lần IX năm 2022 đạt vị trí tốp 3 các tỉnh Tây Nguyên, tốp 5 các tỉnh Miền núi toàn quốc và mức trung bình toàn quốc; tiếp tục xây dụng, duy trì và phát triển thường xuyên từ 8 – 10 môn thể thao trọng điểm, gồm: Bóng đá, bóng chuyền, điền kinh, võ cổ truyền, vovinam, taekwondo, karatedo, whusu-kichboxing, cầu lông, quần vợt... Tham gia đầy đủ và phấn đấu có thành tích tốt và thứ hạng ngày càng cao ở một số môn thể thao trọng điểm như bóng đá, bóng chuyền, điền kinh và các môn võ thuật.
Những giải pháp thực hiện
Để đạt những mục tiêu đề ra trong thời gian tới, UBND tỉnh Gia Lai cũng xây dựng nhiều giải pháp thực hiện, trong đó tập trung vào các giải pháp về cơ chế, chính sách như có những cơ chế quản lý rõ ràng, chặt chẽ về mặt đất đai, nguồn vốn chống thất thoát, trì trệ, cần phải triển khai xây dựng đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng; Khuyến khích các tổ chức, cá nhân có vốn, có mặt bằng xây dựng cơ sở vật chất phục vụ vui chơi giải trí; Tạo diện tích tập thể thao cho các trường học, trong quy hoạch tạo các khoảng đất trống để làm các sân tập, sân bóng chuyền, bóng đá không cần kích thước; Đầu tư kinh phí cho các trường học theo hướng dẫn của ngành thể thao để tạo ra cơ sở vật chất để thực hiện tốt việc giáo dục thể chất trong nhà trường.
Cùng với đó là đẩy mạnh các giải pháp về nguồn nhân lực và cơ sở vật chất bằng việc đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển ngành đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao, xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, chuyên gia vững về tư tưởng, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ. Hàng năm, phối hợp tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác TDTT, chú trọng đào tạo nhân lực cho phong trào TDTT vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, vùng căn cứ cách mạng. Nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực cho phát triển thể thao thành tích cao, quy hoạch đào tạo lực lượng huấn luyện viên có trình độ cao ở một số môn thể thao mũi nhọn, chú trọng công tác dạy văn hóa và giáo dục đạo đức cho vận động viên. Đầu tư cải tạo, nâng cấp, sửa chữa các cơ sở hiện có; trang bị các điều kiện thiết bị dụng cụ hiện đại đảm bảo tập luyện, tổ chức thi đấu. Đẩy mạnh đầu tư xây dựng, củng cố cơ sở vật chất cho công trình TDTT ở các huyện, thị, thành phố, ở các xã, phường, thị trấn, khu dân cư và trường học các cấp trên địa bàn toàn tỉnh. Đầu tư kinh phí, sân tập cho học sinh ở các trường còn thiếu, chưa đảm chất lượng để đáp ứng nhu cầu tập luyện TDTT theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo; tuyển thêm giáo viên giáo dục thể chất còn thiếu so với nhu cầu hiện có.
Đẩy mạnh công tác xã hội hoá, huy động nguồn lực của toàn xã hội, kêu gọi sự đầu tư của các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội vào các dự án TDTT như sân vận động, nhà tập luyện - thi đấu TDTT, bể bơi, công viên thể thao... cũng là một trong những giải pháp cấp thiết cần thực hiện. Theo đó, trong thời gian tới UBND tỉnh Gia Lai sẽ tập trung tạo cơ chế, chính sách ưu đãi về thuế, đất đai, tài chính khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí cho hoạt động thể dục thể thao quần chúng và thể thao thành tích cao phát triển bền vững. Nghiên cứu cải tiến hệ thống thi đấu TDTT quần chúng theo hướng tạo điều kiện để các ngành, các tổ chức xã hội, đơn vị kinh tế ... đảm nhận công tác tổ chức, ngành TDTT hỗ trợ công tác chuyên môn. Đa dạng hoá các hình thức thi đấu phong trào theo đối tượng, môn thể thao, lứa tuổi, quy mô....Khuyến khích các cộng đồng dân cư tự xây dựng các CLB, đội thể thao. Phát triển đa dạng hoá các hình thức tổ chức hoạt động, các loại hình tập luyện, đặc biệt chú trọng kết hợp TDTT với các lễ hội, các hoạt động vui chơi giải trí, du lịch dã ngoại, du lịch sinh thái lâm viên Biển hồ... phát triển mạnh các môn thể thao mạo hiểm và thể thao giải trí. Củng cố và tiếp tục cải tiến hệ thống thi đấu TDTT quần chúng từ cơ sở đến cấp tỉnh theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành, các tổ chức xã hội, đơn vị kinh tế tổ chức và tham gia vào các hoạt động TDTT. Ngành TDTT chuyển giao từng bước công tác tổ chức và công tác nghiệp vụ chuyên môn.
Xây dựng các quy định ưu đãi đối với tài năng thể thao của tỉnh. Có chế độ đãi ngộ, động viên các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội có công phát hiện và đào tạo VĐV tham gia các giải đấu thể thao đỉnh cao. Hoàn thiện hệ thống cơ chế tài chính đối với đội ngũ HLV - VĐV - trọng tài. Từng bước đổi mới phương thức tổ chức điều hành các hoạt động thi đấu và tham dự các giải thể thao đỉnh cao theo hướng chuyển dần cho các hội, CLB đảm trách. Ngành TDTT chỉ hỗ trợ về mặt cơ chế, chính sách và các điều kiện cần thiết để thực hiện nhiệm vụ; đồng thời phải tập trung vào việc quy hoạch mạng lưới đào tạo; xây dựng và quản lý kế hoạch đào tạo; giao kế hoạch, chỉ tiêu đào tạo, chỉ tiêu chuyên môn cho các Liên đoàn, Hội, CLB thể thao khi có đủ điều kiện. Tăng cường công tác vận động, tạo sự hấp dẫn qua tổ chức thi đấu để thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước tài trợ các giải thể thao và đầu tư xây dựng các công trình có quy mô tổ chức giải thi đấu quốc gia, quốc tế. Phát triển mô hình doanh nghiệp tài trợ toàn bộ hoạt động cho các giải thể thao hàng năm. Khuyến khích thành lập các quỹ tài trợ, quỹ bảo trợ tài năng thể thao, quỹ phát triển phong trào thể thao từng môn, câu lạc bộ cổ động viên theo quy định hiện hành của nhà nước. Thành lập các đơn vị hoặc ban có tính chất chuyên nghiệp để vận động, tăng sự hấp dẫn của các dạng “hàng hoá” TDTT nhằm thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước tài trợ các giải thể thao và đầu tư xây dựng các công trình có quy mô tổ chức giải thi đấu quốc gia, quốc tế. Duy trì và phát triển mô hình doanh nghiệp tài trợ toàn bộ hoạt động cho các giải thể thao hàng năm.
Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy các Hội, Liên đoàn thể thao đã được thành lập theo hướng tăng cường sử dụng những người có năng lực chuyên môn, uy tín công tác làm nòng cốt, giảm bớt sự tham gia của quan chức nhà nước vào Ban chấp hành các Hội, Liên đoàn. Từng bước hình thành Liên đoàn, Hiệp hội ở các môn thể thao trọng điểm và truyền thống như Điền Kinh, Võ thuật... khuyến khích thành lập CLB từng môn thể thao trong các cơ quan, tổ chức và cộng đồng dân cư. Từng bước phân định chức năng quản lý điều hành giữa bộ môn của quản lý nhà nước với hoạt động của tổ chức xã hội ở từng môn. Chuyển giao từng bước các công việc về tổ chức thi đấu, quản lý hệ thống thi đấu từng môn cho các Liên đoàn, Hiệp hội tự đảm đương thực hiện khi có đủ điều kiện, kể cả công tác tuyển chọn, đào tạo đội tuyển tham dự các giải thi đấu khu vực và toàn quốc. Chuyển giao phần lớn các công việc về tổ chức thi đấu, quản lý hệ thống thi đấu từng môn cho các Liên đoàn, Hiệp hội tự đảm đương thực hiện khi có đủ điều kiện, kể cả công tác tuyển chọn, đào tạo đội tuyển tham dự các giải thi đấu khu vực và toàn quốc. Xúc tiến việc thành lập Hiệp hội hoặc Liên đoàn cấp tỉnh của các môn thể thao theo điều kiện và khả năng phát triển của từng môn.
KC