 |
| Bà Muller Marin trao tặng bằng của UNESCO (Ảnh: MInh Đăng) |
Ngày 16/4/2010, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã long trọng tổ chức đón nhận Bằng của UNESCO về 2 di sản văn hoá này. Tham dự buổi Lễ có ông Hoàng Tuấn Anh - Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch; bà Katherine Muller Marin - Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Hà Nội cùng toàn thể quan khách, đại diện các Câu lạc bộ, các phường Quan họ và Ca trù của 15 tỉnh, thành phố - nơi có nguồn gốc về sự tồn tại của nghệ thuật hát Ca trù.
Năm 2009, dân ca Quan họ Bắc Ninh (ngày 30/9/2009) và hát Ca trù (ngày 01/10/2009) được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại và Di sản văn hoá phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá của Việt Nam. Từ nay, Việt Nam vinh dự có thêm hai di sản văn hoá phi vật thể quốc gia trở thành di sản của nhân loại và được bảo vệ ở cấp độ quốc tế.
Phát biểu tại buổi Lễ, bà Muller Marin đánh giá cao những nỗ lực hết sức của Bộ VH,TT&DL, các nghệ nhân và cộng đồng nhân dân các tỉnh, thành phố có di sản Dân ca Quan họ Bắc Ninh và Hát Ca trù; các nhà khoa học, các nhà quản lý di sản và các tổ chức quốc tế đã nỗ lực hết sức để bảo tồn và phát huy giá trị di sản.
Có được ngày vui hôm nay chính là kết quả hội tụ truyền thống văn hoá dân tộc với hơn bốn nghìn năm lịch sử, với tinh thần gìn giữ tốt bản sắc văn hoá, là dấu hiểu khởi đầu cho "cái đẹp", "cái sắc" của Dân ca Quan họ Bắc Ninh và Hát Ca trù đang từng ngày toả sáng không chỉ trong đất Việt Nam mà sẽ ngày càng lan toả rộng trên toàn thế giới.
|
Ở một số làng thuộc hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang, một số tỉnh miền Bắc Việt Nam có tục kết chạ, tăng cường mối quan hệ xã hội thông qua truyền thống hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh. Dân ca Quan họ Bắc Ninh được thể hiện theo lối hát đối đáp giữa một cặp liền chị ở làng này với một cặp liền anh ở làng kia bằng một bài hát cùng giai điệu, khác về ca từ. Các liền chị chít khăn mỏ quạ và đội nón quai thao; còn các liền anh mặc dài năm thân, đội khăn xếp và cầm ô. Dân ca Quan họ Bắc Ninh có hơn 400 bài ca với 213 giọng khác nhau thể hiện tình cảm nhớ nhung và nỗi buồn xa cách, sự vui mừng khi gặp mặt của những người yêu nhau mà không lấy được nhau theo quy định của tục kết chạ.
Xuất hiện đầu tiên ở miền Bắc Việt Nam, Ca trù là một hình thức thi ca phức hợp với lời ca được viết theo các thể thức thơ truyền thống của Việt Nam. Nhóm Ca trù gồm ba người trình diễn: một đào nương vừa gõ phách vừa ca, sử dụng kỹ thuật lấy hơi và ngân nga, nhấn nhá để tạo ra những âm thanh mượt mà, đặc sắc; một kép dàn chơi loại đàn 03 dây (đàn đáy) tạo ra âm thanh trầm lắng và một quan viên đánh những tiếng trống chầu khen, chê rành mạch. Ca trù có 56 làn điệu, mỗi làn điệu còn gọi là một thể cách. Các hình thức phong phú của Ca trù như hát thờ, hát chơi, hát chúc hỗ và thát thi thể hiện những chức năng xã hội khác nhau.
|
A.T