Theo chia sẻ của đại diện Cục Hợp tác quốc tế Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: xuất phát từ những yêu cầu thực tiễn của đất nước trong thời kỳ mới hội nhập quốc tế, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 210/QĐ-TTg ngày 8/2/2015 phê duyệt Chiến lược văn hóa đối ngoại của Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030, xác định văn hóa đối ngoại được thực hiện bởi mọi tầng lớp xã hội, trong đó Nhà nước đóng vai trò chỉ đạo, định hướng, hỗ trợ về cơ chế, chính sách và xây dựng thông điệp hình ảnh quốc gia nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, biến văn hóa trở thành sức mạnh nội sinh quan trọng, tăng cường sức mạnh tổng hợp quốc gia, nâng cao vị thế, uy tín trên trường quốc tế, đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước.
Mục tiêu chung của Chiến lược là chủ động hội nhập quốc tế về văn hóa để quảng bá các giá trị văn hóa của Việt Nam ra thế giới, tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại nhằm xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước, góp phần đảm bảo sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
Chiến lược xác định 03 mục tiêu cụ thể, đó là: Quảng bá các giá trị văn hóa dân tộc ra thế giới, làm cho thế giới hiểu biết hơn về đất nước, con người Việt Nam. Tạo dựng lòng tin và sự yêu mến đối với Việt Nam, góp phần thúc đẩy triển khai quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực khác; Tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại, làm phong phú và sâu sắc thêm những giá trị văn hóa truyền thống, góp phần xây dựng nền văn hóa con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân – thiện – mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học; Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa theo hướng chuyên nghiệp và đồng bộ khuyến khích xuất khẩu sản phẩm văn hóa ra các thị trường nước ngoài.
Chiến lược đã đề ra những nhiệm vụ cụ thể như: Xây dựng và vận hành cơ chế điều phối quốc gia về văn hóa đối ngoại. Phát triển những loại hình, mô hình, phương thức hoạt động văn hóa đối ngoại đa dạng, hiệu quả để giới thiệu các giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới thông qua hoạt động văn hóa nghệ thuật truyền thống phù hợp với từng địa bàn. Cụ thể là các Ngày Văn hóa, Tuần Văn hóa Việt Nam, các lễ hội Văn hóa – Du lịch, các hoạt động xúc tiến, quảng bá văn hóa, du lịch tại nước ngoài, tăng cường sự hiện diện của Việt Nam tại các sự kiện văn hóa nghệ thuật quốc tế lớn như EXPO, Biennale, các Liên hoan phim nổi tiếng. Phát triển ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, xây dựng biểu tượng văn hóa quốc gia và một số thương hiệu sản phẩm văn hóa quốc gia. Tiến hành xuất khẩu sản phẩm dịch vụ văn hóa Việt Nam ra nước ngoài, xây dựng thị phần cho công nghiệp văn hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế. Thành lập một số Trung tâm Văn hóa ở một số địa bàn trọng điểm trên thế giới và xây dựng các Trung tâm dịch thuật, quảng bá văn hóa Việt Nam ra nước ngoài.
Đồng thời, thiết lập đội ngũ Tham tán Văn hóa, Tùy viên Văn hóa tại các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài và hệ thống Trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài. Đẩy mạnh các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho công tác văn hóa đối ngoại. Hợp tác với các nước để đào tạo, bồi dưỡng tài năng văn hóa nghệ thuật, đào tạo cán bộ chuyên môn trình độ cao. Xây dựng và phát triển một só Liên hoan nghệ thuật quốc tế có thương hiệu tại Việt Nam, tạo điều kiện cho công chúng Việt Nam được tiếp cận với các nền văn hóa, nghệ thuật đa dạng của thế giới, khẳng định năng lực tổ chức các sự kiện quốc tế của Việt Nam, nâng cao uy tín, vị thế của đất nước. Thu hút các nguồn lực hỗ trợ cho phát triển văn hóa nghệ thuật, góp phần thực hiện chính sách xã hội hóa. Tổ chức các hoạt động văn hóa đối ngoại theo hình thức xã hội hóa với sự tham gia của các tổ chức cá nhân trong và ngoài nước. Tăng cường các hoạt động giao lưu nhân dân, đặc biệt là giao lưu biên giới.
Phát biểu tại buổi họp báo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hồ Anh Tuấn cho biết: Chiến lược văn hóa đối ngoại của Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030 được tổ chức bài bản và lần đầu tiên các cơ quan văn hóa của Việt Nam tại nước ngoài có Tham tán văn hóa.
Giai đoạn 2020, Chiến lược này sẽ ưu tiên mở rộng tại các địa bàn trọng điểm, có truyền thống lâu đời và gần gũi địa lý như các nước láng giềng châu Á, khối ASEAN, các nước đối tác chiến lược châu Á – Thái Bình Dương, rồi châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Trung Đông và châu Phi.
Tầm nhìn 2030 đưa các mối quan hệ quốc tế về văn hóa đã được thiết lập đi vào chiều sâu, chủ động, ổn định. Mở rộng quan hệ với các quốc gia các vùng lãnh thổ, các tổ chức văn hóa quốc tế, các tập đoàn kinh tế, các cơ quan văn hóa trogn khu vực và trên thế giới, hướng đến triển khai các chương trình hợp tác thực chất, hiệu quả. Giai đoạn 2030 sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động ở các địa bàn trên và tăng cường các hoạt động ở các khu vực Nam Mỹ, Trung Đông, Châu Phi và những địa bàn có khoảng cách địa lý xa. Văn hóa Việt Nam có những đóng góp mới được ghi nhận trong đời sống văn hóa thế giới và cộng đồng quốc tế.
Thúc đầy các ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam phát triển, định vị văn hóa và sáng tạo như những thành tố then chốt của các thành phố lớn, để các thành phố này có thể trở thành các trung tâm về kinh tế sáng tạo ở Châu Á.
N. H