Sức mạnh của bình đẳng góp phần tạo nên ASEAN đoàn kết và chia sẻ
Đã từ lâu, Thể thao cho người yếu thế (Thể thao người khuyết tật), phụ nữ và trẻ em luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt từ xã hội và các tổ chức kinh tế trong việc đầu tư, tạo mọi điều kiện tốt nhất để họ có thể tham gia hoạt động, phát triển tài năng Thể thao nhằm nâng cao sức khỏe, duy trì tuổi trẻ và góp phần cống hiến, nâng cao thành tích, phát triển nền Thể thao của mỗi quốc gia.
Tại Việt Nam, thời gian qua dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, Việt Nam kiên định quan điểm phát triển Thể thao vì con người, vì bình đẳng, vì hạnh phúc xã hội. Theo đó, nhiều chính sách về bình đẳng giới, phúc lợi xã hội và quyền tiếp cận Thể thao đã được lồng ghép trong Chiến lược phát triển Thể dục, Thể thao Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Trả lời báo chí, truyền thông về những mong muốn của Thể thao Việt Nam, đặc biệt dành cho người yếu thế thông qua các Hội nghị do Việt Nam đăng cai lần này, bà Lê Thị Hoàng Yến – Phó Cục trưởng Cục Thể dục Thể thao Việt Nam cho biết: Là nước chủ nhà AMMS 8 và SOM 16, Chủ đề của Hội nghị mà Việt Nam muốn gửi tới:“Navigating Sports - Contributing to Sustainable Development” (Định hướng Thể thao góp phần phát triển bền vững), thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy Thể thao dành cho người yếu thế, phụ nữ và trẻ em gái.
Bà Lê Thị Hoàng Yến - Phó Cục trưởng Cục TDTT Việt Nam chia sẻ về hoạt động Thể thao dành cho người yếu thế, phụ nữ và trẻ em gái
Trong những năm qua, Việt Nam đã không ngừng mở rộng phong trào Thể thao cộng đồng, đầu tư cho Thể thao người khuyết tật và khẳng định vị thế trong các kỳ ASEAN Para Games và Paralympic quốc tế. Theo đó, Việt Nam xác định rằng Thể thao hòa nhập không chỉ là trách nhiệm xã hội mà còn là nguồn lực phát triển con người. Việc tổ chức AMMS 8 và SOMS 16 là cơ hội để lan tỏa tinh thần đó ra toàn khu vực, tạo diễn đàn chung để ASEAN cùng nhìn lại, cùng hành động và cùng phát triển.
Thời gian qua, Việt Nam luôn nhận được sự đánh giá cao từ các quốc gia trong việc triển khai các chương trình phối hợp thúc đẩy phát triển hoạt động Thể thao dành cho phụ nữ, trẻ em và người khuyết tật. Nhiều Hội thảo, hoạt động trong nước đã được tổ chức thành công nhằm kêu gọi, khuyến khích mỗi người dân hãy lựa chọn cho mình một môn Thể thao phù hợp để tập luyện nâng cao sức khỏe. Mỗi người dân khỏe mạnh sẽ tạo thành cộng đồng khỏe mạnh, tạo nền tảng để phát triển thể thao trường học, góp phần phát triển thể thao đỉnh cao. Bên cạnh đó, các tổ chức, ban ngành, cơ quan chuyên môn luôn đồng hành, ủng hộ và tạo mọi điều kiện tốt nhất giúp hoạt động Thể thao người khuyết tật phát triển, mang lại những giá trị tích cực, nhân văn cho xã hội, quốc gia.
Trong cộng đồng ASEAN, nhiều quốc gia đã có bước tiến đáng ghi nhận, trong đó Thái Lan là hình mẫu trong tổ chức các sự kiện quốc tế dành cho người khuyết tật, như: World Abilitysport 2023, qua đó nâng cao nhận thức xã hội về Thể thao hòa nhập.
Indonesia với việc ban hành thêm các điều nằm trong luật Thể thao (ban hành năm 2022) cũng đã luật hóa quyền Thể thao của người khuyết tật và phụ nữ, đưa bình đẳng Thể thao trở thành mục tiêu quốc gia.
Nhật Bản, thông qua chương trình Sport for Tomorrow và sáng kiến ASEAN-Japan Actions on Sports: Gender Equality, đã góp phần đào tạo hàng trăm cán bộ, huấn luyện viên và chuyên gia về Thể thao hòa nhập, hỗ trợ kỹ thuật cho nhiều nước ASEAN.
Bên cạnh đó, Hàn Quốc triển khai rộng rãi các chính sách barrier-free, mở lối cho người yếu thế tiếp cận thể thao, văn hóa, du lịch và không gian công cộng.
Các đại biểu tham dự Hội nghị trao đổi, chia sẻ về phụ nữ với Thể thao, Thể thao người khuyết tật...
Với những kết quả, bước tiến về các hoạt động Thể thao dành cho người yếu thế trong những năm qua đã tạo nền tảng để các nước trong khối ASEAN cũng như Trung Quốc, Nhật Bản cùng xây dựng mạng lưới Thể thao hòa nhập. Việt Nam rất ủng hộ và hưởng ứng chủ trương này. Theo đó, giai đoạn 2026 – 2030, Việt Nam sẽ tích cực xây dựng, đề xuất các chính sách đãi ngộ, khuyến khích phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật tích cực tham gia tập luyện Thể dục Thể thao nâng cao sức khỏe, theo đuổi đam mê. Thông qua những việc làm cụ thể như: có chế độ tiền công, dinh dưỡng hay các cơ hội phát triển sự nghiệp sau khi giải nghệ. Cùng với đó, tích cực vận động, nâng cao năng lực, hỗ trợ tài chính cho các chương trình Thể thao vì mọi người trong giai đoạn 2026–2030. Bà Lê Thị Hoàng Yến nhấn mạnh.
Cũng theo bà Lê Thị Hoàng Yến: Tại Việt Nam, phụ nữ với Thể thao thời gian qua đã có những bước tiến dài. Từ các VĐV Điền kinh, Thể dục dụng cụ, Bơi lội cho đến đội tuyển Bóng đá nữ quốc gia – tất cả đều là minh chứng sống động cho khát vọng, bản lĩnh và trí tuệ của người phụ nữ Việt Nam. Thành tích lịch sử khi đội tuyển nữ giành vé tham dự World Cup 2023 không chỉ là chiến thắng trên sân cỏ, mà còn là biểu tượng của ý chí vượt giới hạn và tinh thần bình đẳng giới trong Thể thao.
Cùng với phụ nữ, người khuyết tật Việt Nam đang khẳng định sức mạnh nghị lực thông qua Thể thao. Những cái tên như Lê Văn Công, Nguyễn Thị Hải, Trịnh Thị Bích Như... đã trở thành biểu tượng của ý chí vươn lên tại các đấu trường Paralympic, Asian Para Games và ASEAN Para Games.
Hàng năm trên khắp các địa phương đồng loạt tổ chức nhiều giải Thể thao phong trào nhằm tạo điều kiện để phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi và người yếu thế cùng tham gia. Ngoài ra, phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” đã trở thành nền tảng cho một xã hội khỏe mạnh, công bằng và nhân ái hơn.
Trong khi đó, các quốc gia khác trong khối ASEAN đều xây dựng cho mình những chương trình hành động cụ thể để khuyến khích, lan tỏa Thể thao phong trào, từ đó phát triển Thể thao đỉnh.
Cam kết hành động vì một nền Thể thao ASEAN phát triển và hòa bình
Từ diễn đàn AMMS-8 và SOMS-16, Việt Nam cùng các quốc gia thành viên ASEAN và Trung Quốc, Nhật Bản đã cùng thống nhất 7 định hướng chiến lược dự kiến phát triển trong giai đoạn 2026 – 2030 gồm: Thể thao vì sự phát triển và hòa bình; Phát triển thể thao bền vững; Khoa học, đào tạo, giáo dục và công nghệ thể thao; Tính toàn vẹn của Thể thao; Lối sống lành mạnh thông qua Thể thao; Thể thao cộng đồng và các giá trị văn hóa; Phát triển ngành công nghiệp thể thao và du lịch.
ASEAN hướng tới một nền Thể thao phát triển và hòa bình
Trong đó, đối với Thể thao cộng đồng và các giá trị văn hóa sẽ được cụ thể hóa với những mục tiêu cụ thể như: Hoàn thiện khung chính sách và pháp lý về Thể thao hòa nhập, bình đẳng giới và tiếp cận cho người khuyết tật. Xây dựng năng lực và đào tạo chuyên môn cho huấn luyện viên, quản lý và cán bộ Thể thao về công tác hòa nhập. Phát triển hạ tầng Thể thao thân thiện, đảm bảo không rào cản (barrier-free), an toàn và thích nghi với mọi nhóm xã hội.
Cùng với đó, hỗ trợ tài chính và khuyến khích cộng đồng, thông qua các quỹ dành cho CLB thể thao nữ, CLB người khuyết tật. Tăng cường truyền thông thay đổi nhận thức, lan tỏa hình ảnh thể thao như cầu nối của nhân ái và bình đẳng.
Với vai trò chủ nhà AMMS 8 và SOM 16, Việt Nam khẳng định sẵn sàng đồng hành và cùng phối hợp tổ chức các chương trình thí điểm về các sáng kiến hòa nhập Thể thao khu vực, trong đó có công tác đào tạo huấn luyện viên Thể thao cho người khuyết tật và phụ nữ; Triển khai báo cáo định kỳ dữ liệu giới & khuyết tật trong thể thao; Kêu gọi nguồn lực ODA và hỗ trợ kỹ thuật từ các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Liên Hợp Quốc,...
Nói về những khó khăn trong việc triển khai, tổ chức, kêu gọi, vận động các hoạt động thể thao trong cộng đồng đối với người yếu thế và khuyết tật, Phó Cục trưởng Lê Thị Hoàng Yến khẳng định: Dù đạt nhiều kết quả tích cực, Thể thao dành cho người yếu thế, người khuyết tật tại Việt Nam nói riêng và các nước trong khối ASEAN nói chung vẫn đối mặt với không ít khó khăn: cơ sở vật chất chưa đồng đều, đội ngũ huấn luyện viên cho người khuyết tật còn hạn chế, và nguồn lực cho các chương trình bình đẳng giới trong Thể thao còn mỏng. Đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để Việt Nam khẳng định vai trò tiên phong trong khu vực – nhất là khi Việt Nam tổ chức thành công AMMS 8 và SOM 16.
Như vậy, có thể thấy rằng Thể thao Việt Nam hôm nay không chỉ hướng tới những tấm huy chương, mà còn hướng tới tạo dựng nên những giá trị về tinh thần, sức khỏe, ý chí của con người. Khi mỗi người dân – dù là ai, ở đâu, trong hoàn cảnh nào – đều được tạo điều kiện tập luyện và tỏa sáng, đó chính là lúc Thể thao trở thành biểu tượng của một Việt Nam công bằng, văn minh và phát triển bền vững.
N. Hương, Ảnh: V. Duy