 |
| Công tác giáo dục thể chất cho trẻ mầm non cần được chú trọng (Ảnh:TH ) |
Tuy nhiên trên thực tế có nhiều yếu tố ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển thể chất của trẻ như: gen di truyền, chất lượng môi trường sống, chế độ dinh dưỡng không phù hợp dẫn đến tình trạng béo phì ở trẻ ngày càng gia tăng. Vì vậy, bên cạnh dinh dưỡng phù hợp, các trường mầm non trên cả nước cần xây dựng nhiều phương pháp, tác động sâu sắc đến nhận thức để nâng cao thể chất cho trẻ.
Đầu tư cơ sở vật chất về thể dục thể thao
Trong hệ thống giáo dục, mầm non là cấp học đầu tiên đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ, định hướng việc hình thành nhân cách của trẻ em; đồng thời thúc đẩy quá trình học tập và phát triển ở các giai đoạn tiếp theo. Nhận thức được tầm quan trọng này, Đảng và Nhà nước đã không ngừng quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và chất lượng cho bậc học này. Tuy nhiên, công tác giáo dục thể chất cho trẻ mầm non còn gặp nhiều khó khăn và hạn chế; đặc biệt là các công trình phụ trợ, các trang thiết bị phục vụ cho hoạt động thể dục thể thao của trẻ còn thiếu thốn và chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra.
Theo các chuyên gia về sức khỏe thể chất, trẻ em cần ít nhất 60 phút vận động thể lực mỗi ngày (bao gồm chơi, chạy, nhảy, hoạt động thể lực theo ý thích của trẻ). Vì vậy, ngoài các khu ăn, ngủ, học tập các nhà trường cũng cần tính đến khu vui chơi cho các em học sinh.
Trong thời điểm như hiện nay, khu vui chơi, hoạt động thể thao của bé tùy thuộc vào quy mô, điều kiện và nhu cầu của từng trường mà quyết định về không gian và số lượng các trò chơi cho bé. Đây là phần quan trọng, không thể không có ở mỗi đơn vị đào tạo, có thể ban đầu còn ít, còn thiếu nhưng lâu dần sẽ phải được bổ sung đáp ứng chất lượng đào tạo ngày một cao. Các trang thiết bị thể thao đơn giản như bóng, vòng, gậy hay các khu vui chơi với cầu trượt, luồn cọc, leo lưới… là rất bổ ích.
Ở một số quốc gia phát triển họ đã bắt đầu từng bước xây dựng quy chuẩn cho điều kiện tập luyện thể thao đối với trẻ mầm non, như: Phải có phòng tập thể dục đảm bảo ấm áp về mùa đông, mát mẻ về mùa hè, nhiệt độ ổn định; phòng tập hay khu vui chơi phải đảm bảo an toàn, sạch sẽ, không bụi bẩn nhằm tránh nhiễm khuẩn trong quá trình trẻ vận động, hô hấp…
Phong phú các bài tập rèn luyện, nâng cao sức khỏe
Ở lứa tuổi mẫu giáo, việc phát triển thể chất cần giúp trẻ hình thành và phát triển những thói quen vận động cơ bản như: bò, đi, chạy, nhảy, ném và leo trèo… những thói quen vận động không chỉ giúp trẻ tiết kiệm sức khi di chuyển mà còn giúp cho sự phát triển các cơ quan bên trong hoàn thiện hơn.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn này, mục tiêu phát triển thể chất ở trẻ mẫu giáo còn nhằm phát triển những tố chất về mặt thể lực như: nhanh nhẹn, khéo léo, bền bỉ… hình thành thói quen vận động giúp trẻ có ý thức hơn trong việc vận động để rèn luyện và giữ gìn sức khỏe sau này. Đối với trẻ giai đoạn mầm non, ý thức luyện tập chưa được hình thành, do đó, mục tiêu của hoạt động phát triển thể chất, ngoài hình thành thói quen vận động còn giáo dục trẻ yêu thích các hoạt động thể chất, say mê và hứng thú với các buổi tập. Các bài tập hay hoạt động thể chất đưa ra phải thường xuyên thay đổi, phong phú, hấp dẫn và kích thích trẻ tham gia.
Các bài tập, trò chơi kết hợp với bóng, vòng, gậy…; các bài tập chuyên biệt dành riêng cho các bộ phận trên cơ thể như chân, tay, bụng, ngực…; các bài tập về hướng chuyển động trên, dưới, trước, sau… đều rất thích hợp đối với trẻ mầm non. Những bài tập này không chỉ giúp trẻ hình thành thói quen vận động tốt mà còn giúp trẻ phát triển khả năng định hướng trong không gian.
Ở giai đoạn này, các bài tập hay các hoạt động liên quan đến làm việc nhóm là rất cần thiết để trẻ hình thành ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần tập trung hay cả tính trung thực. Bên cạnh đó, các hoạt động vận động có tác động tích cực đến hệ thần kinh đang được phát triển của trẻ, hỗ trợ các quá trình tâm lý phát triển và định hình tốt hơn, cảm xúc và cách cư xử của trẻ với mọi người cũng theo đó mà tốt hơn.
Nhờ các hoạt động thể chất, trẻ mầm non có thể bước đầu hình thành một số thao tác tư duy như so sánh, phân tích, tổng hợp và khái quát vấn đề. Giáo viên có thể kết hợp hoạt động với các hoạt động lao động như cho trẻ tham gia chuẩn bị và thu dọn dụng cụ trong các buổi tập, tự thay đồ… Những công việc đó sẽ làm trẻ thấy yêu và hứng thú hơn với lao động.
Chú trọng đào tạo giáo viên thể chất
Để nâng cao kiến thức trong tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển nhận thức, thể chất cho học sinh, công tác giáo dục thể chất cho trẻ mầm non đã được chú trọng, đặc biệt ở các trường tại thủ đô và các thành phố lớn, đội ngũ giáo viên các trường mầm non thường xuyên tăng cường học hỏi và bồi dưỡng về nghiệp vụ.
Hằng năm, các trường tổ chức nhiều hội thi của cô và trẻ, lồng ghép với chuyên đề giáo dục phát triển nhận thức và thể chất, qua đó không chỉ đánh giá chất lượng giáo dục mà còn tuyên truyền sâu rộng trong phụ huynh ý nghĩa, tầm quan trọng của phát triển nhận thức và thể chất cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ; tranh thủ sự ủng hộ của các tập thể, cá nhân nhằm tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
Nhiều chương trình hợp tác, đào tạo nâng cao trình độ cho giáo viên giáo dục thể chất tại các trường mầm non đã được mở ra và thu được những kết quả tích cực. Qua các chương trình tập huấn, các giáo viên nâng cao kỹ năng và có cái nhìn thực tế, toàn diện hơn về giáo dục thể chất mầm non . Các khóa học không chỉ dừng lại ở kiến thức kỹ thuật giáo dục thể chất mà còn mở rộng ra các kiến thức về khoa học và phát triển tâm lý trẻ, giúp giáo viên có những cách rèn luyện bé phù hợp từng thể trạng, độ tuổi và tâm lý. Vì vậy, để hoạt động thể chất của trẻ đạt được hiệu quả cao, công tác chăm lo, nâng cao chất lượng, trình độ cho đội ngũ giáo viên, hướng dẫn viên là vô cùng cần thiết.
Có thể nói, đối với trẻ em lứa tuổi mầm non, giúp trẻ phát triển hài hòa các mặt thể chất qua đó phát triển nhân cách, bồi dưỡng tình cảm thẩm mỹ và kỹ năng xã hội cho trẻ là nhiệm vụ không chỉ của nhà trường mà còn cần sự giúp sức của các bậc phụ huynh. Đồng thời cần thiết có những phương pháp, giáo án phù hợp với từng lứa tuổi. Có như vậy, việc đặt mục tiêu phát triển thể chất cho trẻ mầm non mới đạt hiệu quả và đem lại giá trị thiết thực.
An An