 |
Trung tâm Thông tin tư liệu của Nhà trường luôn tổ chức nhiều hội thảo,
hội nghị về Khoa học công nghệ phục vụ giảng dạy (Ảnh: TN) |
Sự gia tăng các nguồn tài nguyên thông tin cùng với những tiến bộ của CNTT&TT đã tạo điều kiện cho việc trao đổi, lưu trữ, truy cập và phổ biến thông tin thuận lợi hơn bao giờ hết. Báo cáo tổng quan năm 2012 của Ban Nghiên cứu quy hoạch và đánh giá Hiệp hội các thư viện đại học và nghiên cứu của Mỹ về: Mười xu hướng tiêu biểu nhất năm 2012 trong các thư viện trường đại học: Một đánh giá về các xu hướng và các vấn đề ảnh hưởng đến các thư viện đại học trong giáo dục đại học, đã nêu rõ xu hướng phát triển nổi bật của thư viện đại học như sau: Chú trọng trao đổi, chia sẻ và truyền tải các giá trị nói; Tập trung vào việc quản trị toàn diện các dữ liệu; Quan tâm đặc biệt đến việc bảo quản các tài nguyên số; Tác động và chịu tác động mạnh từ các hoạt động đào tạo đại học; Chịu sự chi phối mạnh mẽ và sâu sắc của các thành tựu trong lĩnh vực công nghệ thông tin; Môi trường di động được tận dụng để triển khai hoạt động của thư viện; Đẩy mạnh bồ sung sách điện tử theo nhu cầu người dùng; Chú trọng các hoạt động truyền thông, trao đổi thông tin học; Chú trọng nghiên cứu và quan tâm phát triển hoạt động trên cơ sở nghiên cứu các hành vi và kỳ vọng của người dùng tin đối với thư viện.
Qua báo cáo trên nhận thấy hoạt động TTTV, trong đó có quá trình tạo lập và cung cấp các SP&DV đáp ứng nhu cầu của NDT, đang chịu sự tác động mạnh từ các hoạt động đào tạo đại học, sự chi phối mạnh mẽ và sâu sắc của các thành tựu CNTT&TT. Sự phát triển của CNTT&TT đã tác động mạnh mẽ đến sự phầt triển của nguồn tài liệu số. Sự gia tăng của nguồn thông tin nói chung, sự xuất hiện và gia tăng đặc biệt về tỷ trọng nguồn thông tin dạng số đang trở thành xu hướng phát triền chiến lược của các cơ quan thông tin thư viện Việt Nam và thế giới. Với mô hình tổ chức đào tạo mới - môi trường số, nguồn học liệu số trực tuyến đang được chú trọng đầu tư để phục vụ hoạt động nghiên cứu và đào tạo. Phát triển các loại hình dịch vụ thông tin trực tuyến để đáp ứng nhu cầu tìm kiếm, khai thác và trao đồi thông tin đối với mọi đối tượng NDT cần được các thư viện đặc biệt quan tâm.
Xu hướng phát triển thư viện đại học đã đặt ra những thách thức cho các thư viện cần phải có các giải pháp để chủ động đáp ứng như: đầu tư kinh phí, trang bị công nghệ, đồng thời có những cải tiến về quy trình, cách thức tổ chức, cung cấp các SP&DV có chất lượng, thân thiện, đảm bảo tính tương hợp cao, để định hướng và lôi cuốn bạn đọc sử đụng, mà mục tiêu cần đạt tới là từ chỗ chỉ cung cấp thông tin một cách thụ động trước nhu cầu của NDT chuyển sang việc bảo đảm cung cấp thông tin một cách chủ động đến NDT.
Để phù hợp với xu thế phát triển của Ngành thông tin- thư viện Việt Nam và thế giới, trong những năm qua Trung tâm đã thực hiện mạnh mẽ nhiệm vụ chuẩn hóa, hiện đại đại hóa, phát triển thư viện số về tạo lập và phát triển nguồn tài nguyên số,nguồn tin KH&CN, trung tâm đã triển khai thực hiện theo 5 hình thức: Thu nhận nguồn tin nội sinh theo Quy định của Nhà trường; số hoá giáo trình, tài liệu cho từng chuyên ngành căn cứ vào danh mục học liệu các học phần đào tạo trong Khung chương trình chi tiểt của các ngành học; Bổ sung các cơ sở dữ liệu điện tử, tài liệu số từ kinh phí bổ sumg thường xuyên hàng năm; Liên kết chia sẻ nguồn tài liệu trực tuyến với các các cơ quan thông tin trong và ngoài nước phục vụ cho công tác giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học của cán bộ, giảng viên, Nghiên cứu sinh, học viên, sinh viên, học sinh (gọi chung là người dùng tin: NDT); Bổ sung từ nguồn Download tài liệu miễn phí trên các trang mạng chính thống.
Hiện nay, nguồn tài nguyên số của Trung tâm hiện có: 16.000 tên khóa luận tốt nghiệp đại học, luận văn thạc sỹ, luận án tiến sĩ; 15.000 tên giáo trình, sách điện tử của các chuyên ngành đào tạo, đề tài nghiên cứu khoa học các cấp và tạp chí khoa học.
Nhằm giúp NDT khai thác và sử dụng thư viện có hiệu quả nguồn tin khoa học và công nghệ (KH&CN), hàng năm vào đầu năm học, trung tâm tổ chức mở các lớp hướng dẫn “Kỹ năng khai thác thông tin và sử dụng Thư viện” cung cấp hệ thống địa chỉ, tài khoản, cách sử dụng cho NDT. Để tạo điều kiện cho NDT có thông tin, khai thác sử dụng thư viện lâu dài và có hiệu quả cao, trung tâm chủ động biên soạn cẩm nang “Hướng dẫn sử dụng thư viện”, gửi đến từng Khoa và đưa lên Website trung tâm thông báo rộng rãi tới NDT; hàng quý thư viện cập nhật tài liệu mới, thông báo địa chỉ truy cập và cách thức sử dụng CSDL điện tử cho NDT qua Email cá nhân và hệ thống văn bản điện tử nội bộ của trường), hướng dẫn và trả lời trực tiếp trên hệ thống Chat Online của Trung tâm.
- Thiết lập Dịch vụ tham khảo: Hỗ trợ hướng dẫn NDT sử dụng Mục lục trực tuyến (OPAC), tìm kiếm tài liệu trong các CSDL điện tử của thư viện, định vị thông tin, đánh giá thông tin hoặc sử dựng bất cứ dịch vụ nào của Thư viện;
-Website của trung tâm giới thiệu các thông tin về hoạt động của thư viện, các bộ sưu tập số và thư mục cho các chuyên ngành đào tạo, các sự kiện, hoạt động của Nhà trường và cộng đồng thông tin - thư viện với mục tiêu chuẩn hoá - liên thông - hội nhập, với số lượt truy cập bình quân từ 500 - 800 lượt/ngày.
- Giới thiệu nguồn tin KH&CN của trung tâm thông qua các các cuộc Hội thảo khoa học, Hội nghị bạn đọc và tồ chức Ngày sách Việt Nam hàng năm.
Trong những năm qua, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống thư viện trường đại học, Trung tâm đấ có những bước tiến đáng ghi nhận, song vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu tin ngày càng cao, đa dạng của NDT, nhất là nguồn CSDL điện tử trực tuyến, nguồn học liệu số để phục vụ tốt cho hoạt động nghiên cứu và đào tạo.
Thùy Anh