Những áp lực mà các tay vợt chuyên nghiệp phải đối mặt, bị mắc kẹt trong một hệ thống chống doping đòi hỏi sự cảnh giác và tuân thủ gần như ở cấp độ Quân đội. Không chỉ trên sân mà các tay vợt còn phải chịu sự giám sát liên tục ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, sức khỏe và thậm chí là các mối quan hệ cá nhân của họ.
Một trong những nền tảng trong cuộc chiến này là giao thức về nơi ở, một hệ thống kiểm soát do cơ quan chống doping thế giới thúc đẩy, yêu cầu các VĐV đỉnh cao phải báo cáo hàng ngày, thông qua một nền tảng kỹ thuật số, một địa điểm chính xác mà họ sẽ có mặt trong ít nhất một khoảng thời gian cụ thể là một giờ. Mục tiêu là gì? Cho phép xét nghiệm doping bất ngờ bất cứ lúc nào.
Nghĩa vụ này không phân biệt mùa, ngày lễ hay chấn thương; việc giám sát diễn ra liên tục trong suốt cả năm. Nếu một VĐV thay đổi kế hoạch, ngay cả khi do sự chậm trễ hoặc chuyến đi bất ngờ, họ phải cập nhật thông tin ngay lập tức. Nếu không làm như vậy có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, vì ba lần không đạt hoặc vắng mặt trong vòng 12 tháng được coi là vi phạm tương đương với kết quả xét nghiệm doping dương tính.
Áp lực không chỉ đến từ nỗi sợ bị trừng phạt bất công. Ngoài ra còn có gánh nặng về mặt hậu cần và tinh thần khi phải tuân theo các quy tắc nghiêm ngặt. Người chơi phải khai báo các chuyến đi, buổi tập luyện, thời gian nghỉ ngơi, khách sạn và thậm chí là thời gian lưu trú ngắn hạn ở các thành phố khác. Trong một số trường hợp, điều này có thể là phải thay đổi kế hoạch đột ngột hoặc hủy bỏ các hoạt động cá nhân.
Cũng theo cách nói tương tự, tay vợt Ons Jabeur, người đã nêu bật sự khó khăn khi phải sống với thực tế là phải có mặt hàng ngày. "Thật đáng sợ. Tôi chỉ cố gắng tuân thủ các quy tắc tốt nhất có thể. Tôi bị hoảng sợ bởi tiếng chuông cửa nhà mình vì tôi tự đặt mình vào trạng thái rảnh lúc năm giờ sáng và họ có thể đến bất cứ lúc nào", cô chia sẻ với hãng tin Tây Ban Nha Relevo.
Trong khi đó, người phát ngôn của cơ quan chống doping thế giới James Fitzgerald đã chia sẻ với The Athletic rằng ứng dụng theo dõi vị trí gần đây đã được thiết kế lại với sự hợp tác của các VĐV, "để làm cho nó chính xác hơn, trực quan hơn và đáng tin cậy hơn".
Căng thẳng chuyển thành sự cảnh giác quá mức đối với các xét nghiệm doping. Andrey Rublev thừa nhận rằng trong những năm qua đã trở nên cảnh giác với việc dùng thuốc. Nếu cảm thấy không khỏe, sẽ tránh dùng bất cứ thứ gì.
Mối lo ngại không chỉ giới hạn ở thuốc: còn có nỗi sợ liên quan đến thực phẩm, chất bổ sung bị nhiễm bẩn hoặc thậm chí là tiếp xúc vật lý với người khác. "Bạn phải cẩn thận ngay cả với những người bạn chạm vào, trong trường hợp họ mang theo một loại kem có thể dẫn đến doping", Alejandro Davidovich chia sẻ về ám ảnh với khả năng xét nghiệm dương tính ngoài ý muốn.
Tay vợt số một thế giới Aryna Sabalenka cũng chia sẻ về vấn đề này với Relevo: "Sau những vụ việc gần đây mà chúng tôi đã trải qua, tôi nghĩ mình đã bảo vệ bản thân quá mức. Tôi cố gắng đảm bảo không ai ngoài đội của tôi chạm vào bất cứ thứ gì trong thức ăn, chai nước hoặc chất bổ sung của tôi. Tôi biết điều đó rất khó khăn, nhưng đó là điều khá đáng sợ. Và tôi nghĩ rằng bạn càng lớn tuổi và dành nhiều thời gian cho các giải đấu thì bạn càng sợ hơn".
Nỗi sợ này không phải là vô căn cứ. Trong những tháng gần đây, quần vợt đã bị lung lay bởi hai vụ doping khiến bầu không khí trở nên căng thẳng hơn: vụ của Jannik Sinner và Iga Swiatek. Cả hai đều bị xử phạt sau khi có kết quả xét nghiệm dương tính trong các cuộc kiểm tra được thực hiện trong mùa giải trước. Mặc dù cả hai trường hợp đều được coi là vô tình, nhưng hậu quả vẫn hiện hữu.
Jannik Sinner có kết quả xét nghiệm dương tính với chất steroid đồng hóa bị cấm clostebol trong hai cuộc xét nghiệm tại Indian Wells. Mặc dù anh vẫn tiếp tục thi đấu trong nhiều tháng, nhưng cuối cùng anh đã chấp nhận lệnh đình chỉ ba tháng, tạm thời loại anh khỏi giải đấu. Điểm tích cực không phải là do cố ý dùng thuốc kích thích mà là do quá trình chữa lành đã quen với việc điều trị cháy nắng. Lệnh trừng phạt của Jannik Sinner đã kết thúc vào ngày 4 tháng 5.
Trong trường hợp của Swiatek, kết quả xét nghiệm dương tính là trimetazidine, một loại thuốc dùng để điều trị các vấn đề về tim nhưng nằm trong danh sách các chất bị cấm và Swiatek đã bị đình chỉ trong một tháng. Báo cáo vụ án nêu chi tiết rằng tay vợt này đã ghi chép chính xác mọi loại thực phẩm bổ sung mà cô dùng, lưu giữ các chai, mẫu và biên lai làm bằng chứng. Sự tỉ mỉ của cô không làm thay đổi được kết quả xét nghiệm dương tính, nhưng nó đã giúp giảm thiểu hình phạt xuống mức tối thiểu.
Cả hai trường hợp đều gây sốc không chỉ vì danh tiếng của các VĐV bị trừng phạt mà còn vì những tác động để lại. Thông điệp rất rõ ràng: cố ý không miễn trừ trách nhiệm và biên độ sai sót rất hẹp đến mức ngay cả một loại kem chống nắng cũng có thể gây ra hậu quả tàn khốc về mặt chuyên môn.
Những yêu cầu này, mặc dù được biện minh nhân danh tính toàn vẹn trong thể thao, đang tạo ra căng thẳng ngày càng tăng giữa các cầu thủ và các cơ quan chống doping. Một số chuyên gia chỉ ra rằng cần phải xem xét lại sự cân bằng giữa giám sát và lợi ích, vì mức độ yêu cầu hiện tại có thể vi phạm quyền riêng tư. Hơn nữa, các nguồn lực được phân bổ để kiểm soát không phải lúc nào cũng đảm bảo công lý. Theo The Athletic, một huấn luyện viên giấu tên chỉ ra rằng có những VĐV được xét nghiệm nhiều lần trong một tuần, trong khi những người khác không được xét nghiệm trong nhiều tháng.
Theo báo chí Anh đưa tin, vào tháng 12 tới, cơ quan chống doping thế giới sẽ quyết định xem có chấp thuận hay bác bỏ những thay đổi được đề xuất đối với bộ luật của mình, vốn là cơ sở cho các quy định chống doping trong quần vợt. Một trong những thay đổi được đề xuất là giải quyết vấn đề ô nhiễm. Nếu được chấp thuận, thuật ngữ "sản phẩm bị ô nhiễm" sẽ được thay thế bằng "nguồn gây ô nhiễm". Theo cách diễn đạt mới này, nếu một VĐV đưa chất bị cấm vào cơ thể theo cách "không thể đoán trước", cho dù là thông qua việc tiêu thụ thực phẩm hay tiếp xúc với người khác, họ chỉ có thể nhận được cảnh báo hoặc giảm nhẹ hình phạt, miễn là họ chứng minh được điều đó một cách thuyết phục.
"Đây là một lĩnh vực phức tạp với nhiều sắc thái trong cuộc chiến chống doping, trong đó cơ quan chống doping thế giới luôn nỗ lực tìm ra sự cân bằng phù hợp vì lợi ích của các VĐV và thể thao trong sạch", James Fitzgerald chia sẻ với The Athletic.
"Đây là một hệ thống cần điều chỉnh", một nhà vật lý trị liệu không muốn tiết lộ danh tính của mình đã chia sẻ cùng The Athletic. "Người chơi không phải là tội phạm. Chúng ta không thể đối xử với họ như thể họ đã từng là tội phạm trước khi họ vi phạm một quy tắc nào đó". Như trường hợp của Sinner và Swiatek cho thấy, lỗi không phải lúc nào cũng là gian lận, cũng không phải lúc nào cũng dễ thấy gian lận ngay từ cái nhìn đầu tiên; nhưng trong quần vợt ngày nay, bất kỳ chất nào, bất kỳ sự giám sát nào hoặc bất kỳ loại thuốc mỡ nào cũng có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sự nghiệp.
Tuy nhiên tựu chung lại vẫn là sự tôn trọng những quy tắc mà cơ quan chống doping thế giới đặt ra. Tay vợt Ons Jabeur Jabeur cũng bày tỏ rõ rằng cô hiểu lý do đằng sau tất cả những điều này và rằng "rõ ràng là tôi không thích điều đó, nhưng tất cả chúng ta đều phải rất tôn trọng. Tất cả bắt đầu vì có những người gian lận; nếu điều đó không xảy ra, chúng ta sẽ không có những quy tắc này. Bằng cách nào đó, bạn sẽ với những quy tắc này".
A.T biên dịch, ảnh insidethegames