Mazel Paris Alegado, VĐV trượt ván 09 tuổi đến từ Philippines, đã làm nên lịch sử tại Đại hội thể thao châu Á ở Hàng Châu, Trung Quốc vào đầu năm nay – trở thành VĐV trẻ nhất từ trước đến nay tham gia cuộc thi. Mục tiêu của Mazel Paris Alegado là trở thành chuyên nghiệp và VĐV nhí đã truyền cảm hứng cho nhiều người trên khắp thế giới bằng những kỹ năng đặc biệt của mình trong sự nghiệp thể thao non trẻ.
Mazel Paris Alegado, VĐV trượt ván chín tuổi đến từ Philippines (ảnh:aljazeera.com)
Tuy nhiên, ở một góc độ khác, thành tích của Mazel Paris Alegado cũng khơi dậy những cuộc tranh luận xung quanh giới hạn độ tuổi tại các sự kiện thể thao toàn cầu như Thế vận hội Olympic.
Trước khi Mazel Paris Alegado gây tiếng vang tại Đại hội thể thao châu Á Hàng Châu, VĐV trượt ván 9 tuổi Aliqqa Kayyisa Noverry cũng là một hiện tượng của thể thao Indonesia với vai trò là VĐV trẻ nhất tại Asian Games 2018.
Một trường hợp tài năng trẻ khác phải kể đến là Momiji Nishiya. Vào tháng 7/ 2021, VĐV 13 tuổi người Nhật Bản đã làm nên lịch sử khi trở thành nhà vô địch Olympic đầu tiên ở nội dung trượt ván dành cho nữ. Momiji Nishiya là VĐV giành HCV trẻ thứ năm trong lịch sử Olympic.
Tại Thế vận hội Olympic Mùa hè 2020, Sky Brown của Vương quốc Anh đã lọt vào đội tuyển trượt ván quốc gia khi mới 10 tuổi vào năm 2019 – đã giành HCĐ nội dung trượt ván nữ. Sky Brown trở thành VĐV giành huy chương trẻ nhất từ trước đến nay của Vương quốc Anh khi mới 13 tuổi.
Ở các môn thể thao khác, Hend Zaza của Syria trở thành VĐV trẻ nhất tại Thế vận hội Olympic mùa hè Tokyo 2020 khi thi đấu môn bóng bàn – môn không giới hạn độ tuổi – ở tuổi 12.
Mặc dù trượt ván không có giới hạn độ tuổi thấp hơn trong các cuộc thi như Đại hội thể thao châu Á hay Thế vận hội Olympic, một số quốc gia áp đã thực hiện giới hạn độ tuổi.
Kari Fasting, giáo sư danh dự tại Khoa Khoa học Xã hội và Thể thao, Trường Khoa học Thể thao Na Uy, cho biết: “Nếu Mazel Paris Alegado sống ở Na Uy, cô ấy sẽ không được phép thi đấu tại Đại hội thể thao châu Á”.
Theo Ủy ban Olympic và Paralympic Na Uy và Liên đoàn Thể thao, tại Na Uy, cứ 10 trẻ em thì có 9 trẻ tham gia vào một hoặc nhiều hoạt động thể thao. Thế nhưng, Liên đoàn Thể thao đã thực hiện giới hạn độ tuổi. Có nghĩa là trẻ em Na Uy không thể tham gia Giải vô địch Na Uy, Giải vô địch châu Âu, Giải vô địch thế giới và các cuộc thi tương đương cho đến khi 12 tuổi.
Đó cũng là một trong các biện pháp mà Liên đoàn Thể thao đưa ra để bảo vệ cũng như tạo ra môi trường đào tạo an toàn, nuôi dưỡng tình bạn và khuyến khích trẻ em chọn môn thể thao mà chúng muốn tham gia cũng như thời gian chúng muốn tập luyện.
Tại Vương quốc Anh, cậu sinh viên đại học 16 tuổi Zahid Sufian bắt đầu chơi quần vợt khi mới 6 tuổi và thi đấu ở các giải đấu cấp quận, khu vực và quốc gia từ khi mới 7 tuổi và đã chơi ở Hoa Kỳ khi mới 9 tuổi.
Cha của Zahid Sufian, Abu Sufian nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo các VĐV trẻ như con trai ông có các cơ hội khác ngoài thể thao. Việc hỗ trợ và phát triển sức khỏe tinh thần cũng như ngăn ngừa tình trạng kiệt sức đối với Zahid Sufian khi chơi thể thao ở độ tuổi rất nhỏ là vô cùng quan trọng.
Ông Abu Sufian nhấn mạnh: “Nếu bạn quan sát những tay vợt đỉnh cao, dù là nam hay nữ, xung quanh họ đều có một đội hỗ trợ. Đôi khi họ chơi bài, cờ vua, trò chơi điện tử. Họ đang làm những việc khác ngoài quần vợt để khiến bản thân không bị căng thẳng. Nếu bạn quá tập trung vào một việc, việc thường xuyên làm, nó có thể gây ra những hậu quả tiêu cực.”
Trong những năm qua, một số vụ bê bối doping, bê bối lạm dụng tình dục liên quan đến huấn luyện viên và trường hợp VĐV trẻ khai man tuổi càng làm nổi bật thêm những rủi ro và áp lực trong thể thao đỉnh cao.
Vào năm 2022, một vụ doping liên quan đến vận động viên trượt băng nghệ thuật người Nga Kamila Valieva lúc đó mới 15 tuổi tại Thế vận hội Olympic mùa đông Bắc Kinh đã khiến Liên đoàn Trượt băng Quốc tế tăng độ tuổi tối thiểu đối với các VĐV trong các cuộc thi nổi tiếng nhất từ 15 lên 17.
Các lựa chọn thay thế phù hợp với lứa tuổi khác cho Thế vận hội đã xuất hiện
Năm 2010, Singapore đăng cai Thế vận hội Olympic trẻ đầu tiên dành cho các VĐV trẻ từ 15 đến 18 tuổi. Rob Koehler là tổng giám đốc của Global Athlete, một phong trào do VĐV lãnh đạo nhằm bảo vệ quyền và phúc lợi của các VĐV trên toàn cầu.
Rob Koehler cho biết: “Ý tưởng của Thế vận hội Trẻ là mang đến một không gian an toàn cho các VĐV giỏi nhất thế giới thi đấu trong một môi trường an toàn và phù hợp với lứa tuổi, đồng thời được giới thiệu các chương trình giáo dục phù hợp”.
Mặc dù các giới hạn về độ tuổi khác nhau tùy theo từng quốc gia thi đấu, nhưng Koehler nói thêm rằng cần phải thực thi một tiêu chuẩn chung về bảo vệ các tiêu chuẩn và giới hạn đào tạo có thể chấp nhận được để đảm bảo các VĐV trẻ em được đối xử tốt.
Rob Koehler nói về Mazel Paris Alegado: “Để một đứa trẻ chín tuổi tham gia một cuộc thi đấu với người lớn là không an toàn cho dù VĐV đó có giỏi đến đâu. Đây là những năm hình thành đối với một đứa trẻ đang lớn và việc đặt chúng trong một môi trường như vậy trong những năm phát triển này có thể gây hại.”
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tin tưởng các VĐV Ấn Độ sẽ thể hiện tốt hơn nữa tại Đại hội thể thao châu Á tiếp theo
Thủ tướng Narendra Modi đảm bảo mọi sự trợ giúp có thể để thể thao Ấn Độ có thể đạt được những tầm cao mới cũng như bày tỏ sự tin tưởng rằng nước này sẽ thể hiện tốt hơn Hàng Châu trong phiên bản tiếp theo của Đại hội thể thao châu Á.
Tại Đại hội thể thao châu Á Hàng Châu, các VĐV Ấn Độ đã có thành tích tốt nhất từ trước đến nay tại các đại hội châu lục, mang về 107 huy chương, trong đó có 28 HCV, đứng thứ 4 trên bảng tổng sắp..
Với thành tích này, Thủ tướng Narendra Modi mong muốn các VĐV của Ấn Độ nỗ lực hết mình cho Thế vận hội Olympic mùa hè Paris.
“Các VĐV đã cố gắng thi đấu tốt nhất. Ở Ấn Độ chưa bao giờ thiếu nhân tài và ý chí chiến thắng. Đặc biệt là các VĐV nữ đã có một màn trình diễn tuyệt vời. Một nửa số huy chương giành được tại Đại hội thể thao châu Á thuộc về VĐV nữ”, Thủ tướng Narendra Modi nhấn mạnh.
Có được kết quả đáng khích lệ tại Đại hội thể thao châu Á lần thứ 19, thể thao Ấn Độ không thể không nhắc tới chương trình Khelo Ấn Độ. Chương trình đã đào tạo ra 125 VĐV và giành 40 huy chương tại kì Đại hội thể thao châu Á lần này. Điều này cho thấy Khelo India đang phát triển đúng hướng.
Hơn 3.000 VĐV đang được đào tạo, huấn luyện, hỗ trợ y tế và chế độ ăn uống dưới sự hỗ trợ của Khelo Ấn Độ. Năm năm tới, chính phủ sẽ hỗ trợ để xây dựng thêm nhiều cơ sở hạ tầng hơn.
A.T biên dịch