Những kết quả đạt được
Các thiết chế văn hóa, thể thao cấp tỉnh nêu trên đã phát huy được công năng sử dụng, đáp ứng được nhiệm vụ tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao phục vụ nhân dân vào những dịp lễ hội, kỷ niệm các ngày lễ lớn và các sự kiện chính trị quan trọng của địa phương, góp phần nâng cao đời sống tinh thần và nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân.
Hiện nay hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao cấp tỉnh gồm: 01 Nhà Văn hóa tỉnh (đang là trụ sở hoạt động chung của 03 đơn vị: Trung tâm Văn hóa và xúc tiến du lịch, Thư viện tỉnh, Đoàn Nghệ thuật Dân tộc tỉnh); 01 Nhà Thi đấu TDTT tỉnh (Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTTtỉnh); 01 Bảo tàng tỉnh (trụ sở tạm thời tại Di tích Nhà hội đồng Pháp); 01 Trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi (do Tỉnh đoàn Bắc Kạn quản lý); 01 nhà tập luyện TDTT, 01 sân bóng đá cỏ nhân tạo, 02 sân quần vợt.
Hiện 8/8 huyện, thành phố đã thành lập Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông cấp huyện (trên cơ sở sáp nhập: Trung tâm Văn hóa - Thể thao với Đài Truyền thanh - Truyền hình). Có 2/8 Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông huyện (Chợ Đồn, Na Rì) có trụ sở hoạt động (tận dụng trụ sở cũ của Phòng Văn hóa và Thông tin). Trang thiết bị kỹ thuật như âm thanh, ánh sáng, các phương tiện, thiết bị khác tại các Trung tâm Văn hóa, Thể thao cấp huyện được đầu tư từ ngân sách địa phương và các chương trình mục tiêu quốc gia cơ bản đáp ứng được các hoạt động văn hóa, văn nghệ của địa phương. Trung bình mỗi năm các Trung tâm thực hiện tuyên truyền được từ 18-20 buổi tuyên truyền trên xe thông tin lưu động; tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, TDTT được 10- 15 buổi/năm; tổ chức các lớp tập huấn, lớp năng khiếu được 01- 02 lớp/năm…
Ở cấp xã, có 78 xã, thị trấn có sân đơn giản (chủ yếu là sân bê tông, diện tích nhỏ, chỉ đủ diện tích cho sân bóng đá mini hoặc sân bóng chuyền); có trên 500 sân tập luyện thể thao ở các thôn, bản trên địa bàn các xã (hầu hết các sân chỉ là sân tập luyện tạm thời, tận dụng sân của nhà họp thôn, số lượng và diện tích hạn chế, chủ yếu là sân bóng chuyền hơi, sân cầu lông). Toàn tỉnh hiện có 1.199/1.292 thôn, bản, tổ dân phố có nhà văn hóa, đạt tỷ lệ 92,80%, trong đó nhà văn hóa thôn đạt chuẩn 387/1.292 thôn, chiếm tỷ lệ 29,95%, nhà văn hóa thôn chưa đạt chuẩn 629/1.292 thôn chiếm tỷ lệ 48,68%; 93 thôn chưa có nhà văn hóa chiếm tỷ lệ 7,20%. Hầu hết các nhà văn hóa thôn đều có trang thiết bị cơ bản như: Bàn, ghế, bộ trang trí khánh tiết, hệ thống âm thanh loa máy, dụng cụ thể thao đơn giản để phục vụ sinh hoạt cho nhân dân.
Tuy nhiên, trải qua một thời gian dài sử dụng, một số thiết chế đã xuống cấp, điển hình là Nhà Văn hóa tỉnh, Nhà tập luyện TDTT; trang thiết bị, phương tiện phục vụ hoạt động văn hóa, thể thao mặc dù đã được đầu tư, nhưng chưa đồng bộ, nhiều thiết bị đã hư hỏng, lạc lậu, hết niên hạn sử dụng, không đảm bảo quy cách, tiêu chuẩn và không đáp ứng được yêu cầu về chuyên môn, kỹ thuật khi đăng cai tổ chức các sự kiện văn hóa, thể thao.
Hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao của cấp huyện nhất là các công trình sân tập TDTT, trang thiết bị còn thiếu thốn và chưa đảm bảo quy cách, tiêu chuẩn (sân tập chủ yếu chỉ có mặt sân đất và nhỏ lẻ, manh mún, nhà tập luyện thì thô sơ, đơn giản...). Sự thiếu hụt về số lượng cơ sở vật chất, sự hạn chế về chất lượng các công trình TDTT đã ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu tập luyện TDTT của quần chúng nhân dân cũng như công tác đào tạo VĐV, tổ chức thi đấu các giải thể thao, đặc biệt khi tổ chức các kỳ đại hội TDTT của địa phương.
Hiện nay hầu hết các thôn, bản, tổ dân phố chưa bố trí được quỹ đất để xây dựng các sân tập TDTT, chủ yếu là sự tham gia của các tổ chức, cá nhân huy động xã hội hóa đầu tư xây dựng, tuy nhiên chỉ là sân tập luyện tạm thời, tận dụng quỹ đất lúc nông nhàn, sân của nhà họp thôn số lượng hạn chế và diện tích không đảm bảo; các tổ chức, cá nhân tự xây dựng được 543 sân tập môn bóng chuyền hơi tại các thôn, bản đã giải quyết được phần nào những khó khăn về ngân sách nhà nước cũng như phục vụ nhu cầu tập luyện TDTT của nhân dân trong tỉnh.
Mục tiêu hướng đến năm 2025
Nhằm khắc phục những hạn chế về hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao, tỉnh Bắc Kan đặt mục tiêu xây dựng, hoàn thiện đồng bộ hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao cấp tỉnh đến cơ sở, không ngừng nâng cao chất lượng, đáp ứng nhu cầu sáng tạo, hưởng thụ văn hóa của các tầng lớp nhân dân. Đồng thời góp phần thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, cổ động, phục vụ tích cực cho các nhiệm vụ chính trị, tạo nền tảng vững chắc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, xây dựng nông thôn mới, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.
Phấn đấu đến năm 2025, hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao từ tỉnh đến cơ sở phát triển đồng bộ, từng bước đạt các tiêu chí quy định của Bộ VHTTDL.
Nhiệm vụ cần thực hiện
Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các văn bản pháp luật liên quan nhằm nâng cao nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể, doanh nghiệp và người dân về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của các thiết chế văn hóa, thể thao đối với công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở và xây dựng nông thôn mới, tạo sự đồng thuận của quần chúng nhân dân, thu hút các tổ chức, cá nhân tích cực tham gia đầu tư xây dựng phát triển hệ thống cơ sở vật chất, sân tập đáp ứng nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần, tăng cường sức khoẻ của nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp, kiểm tra, đánh giá và rút kinh nghiệm trong việc xây dựng quy hoạch, bố trí quỹ đất và đầu tư xây dựng, phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở trên địa bàn toàn tỉnh. Trong đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền tiếp tục nghiên cứu, đưa chỉ tiêu phát triển về thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở vào Nghị quyết, chương trình, kế hoạch trọng tâm của giai đoạn để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện đạt hiệu quả.
Tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện các cơ chế chính sách về quy hoạch, sử dụng đất; cơ chế chính sách khuyến khích, thu hút nhân tài trong lĩnh vực văn hóa, thể thao; chính sách đặc thù về tổ chức hoạt động văn hóa nghệ thuật, thông tin, phục vụ đồng bào ở các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; cơ chế chính sách về xã hội hóa, ưu tiên thu hút các nguồn lực đầu tư cho phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở.
Chính quyền các cấp quy hoạch đất dành cho xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở, đảm bảo quỹ đất và phân bổ quỹ đất cho thiết chế văn hóa cơ sở (tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa) đến năm 2025 theo Bộ tiêu chí quốc gia nông thôn mới và tiêu chí của Bộ VHTTDL. Việc dành quỹ đất cho cơ sở vật chất văn hóa, thể thao cần được thực hiện tích cực, quyết liệt, có cam kết của chính quyền tránh tình trạng quy hoạch treo. Bên cạnh đó, có chính sách khuyến khích động viên, khen thưởng đối với các doanh nghiệp, cá nhân hỗ trợ ủng hộ các trang thiết bị cho Nhà văn hóa, đầu tư trang thiết bị tập luyện cho thể thao.
Nghiên cứu, xây dựng chính sách hỗ trợ đầu tư xây dựng mới và nâng cấp, sửa chữa các thiết chế văn hóa, thể thao cấp huyện, xã và thôn, tổ dân phố; Chính sách hỗ trợ hoạt động cho các Nhà văn hóa xã, Nhà Văn hóa thôn. Rà soát, thống kê, đánh giá hiện trạng và xác định nhu cầu đầu tư sửa chữa, nâng cấp, quản lý và sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị hiện có để tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, các giải thể thao các cấp trong tỉnh và đăng cai tổ chức thành công nhiều giải thể thao quốc gia, phục vụ tốt cho việc đào tạo VĐV thể thao thành tích cao của tỉnh; khai thác các công trình thể thao như bể bơi, phòng tập thể dục thể hình, thể dục thẩm mỹ, sân bóng đá cỏ nhân tạo, quần vợt… phục vụ tốt nhu cầu tập luyện, vui chơi, giải trí cho người dân.
Tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm quy hoạch phát triển sự nghiệp văn hóa, TDTT tỉnh Bắc Kạn đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2030. Tăng cường công tác quản lý, giám sát thực hiện quy hoạch để đảm bảo đạt được mục tiêu, chỉ tiêu về xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật phù hợp với điều kiện cụ thể của các địa phương trong toàn tỉnh; triển khai thực hiện các chiến lược, quy hoạch phát triển các ngành đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất văn hóa hiện có nhằm sử dụng lâu dài, đầu tư trọng điểm và quản lý hiệu quả cơ sở vật chất văn hóa, TDTT để phục vụ tốt nhu cầu tập luyện, vui chơi, giải trí cho người dân, đáp ứng tổ chức các hoạt động văn hóa, giải thể thao và đại hội TDTT các cấp, đồng thời đáp ứng nhiệm vụ đào tạo VĐV thể thao thành tích cao tham gia các giải thể thao khu vực, toàn quốc.
KC