Hiện đội ngũ thể thao thành tich cao tỉnh Lạng Sơn chủ yếu tập trung tại Trung tâm huấn luyện và thi đấu TDTT tỉnh với hơn 100 VĐV tập trung vào nhóm các môn thể thao Asiad và Olympic như: Wushu, Karate, Kickboxing, Cử tạ, Điền kinh,…
Với mục tiêu trẻ hóa lực lượng, từ đó sớm xây dựng kế hoạch đào tạo nhằm tạo tiền đề nâng cao chất lượng, thành tích thi đấu của các VĐV. Cụ thể, từ năm 2014 đến nay, Trung tâm huấn luyện và thi đấu TDTT tỉnh Lạng Sơn đã thông qua việc phối kết hợp hệ thống các trường trung học cơ sở nằm trên địa bàn toàn tỉnh lựa chọn được gần 200 VĐV trẻ, có năng khiếu thể thao, cũng như tài năng triển vọng, qua đó đã góp phần trẻ hóa lực lượng VĐV.
Nếu như năm 2014, tỷ lệ VĐV trẻ so với tổng số VĐV được đào tạo tại trung tâm là khoảng 50% thì đến nay đã tăng lên khoảng 80%. Đây là con số rất đáng ghi nhận về sự nỗ lực của các cấp chính quyền trong toàn tỉnh hướng đến một nền thể thao thành tích cao chuyên nghiệp.
Để công tác tuyển chọn VĐV đảm bảo chất lượng, ngoài việc thực hiện các bài kiểm tra cơ bản, đội ngũ chuyên môn trong lĩnh vực TDTT tỉnh Lạng Sơn đã kịp thời áp dụng các chương trình huấn luyện hiện đại, bài bản và mở rộng hơn đối với đặc thù của từng môn thể thao. Do đó, trong suốt những năm qua các lứa VĐV trẻ được tuyển chọn kỹ lưỡng ngay từ khâu “đầu vào”. Chính từ sự chú trọng trong công tác tuyển chọn, chất lượng đào tạo VĐV từ tuyến trẻ đến thể thao thành tích cao theo từng năm được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ VĐV không đạt tiêu chuẩn trong quá trình đào tạo giảm dần qua các năm. Nếu như trước năm 2014, trung bình số VĐV không đạt tiêu chuẩn là trên 20 VĐV/năm thì từ 2014 đến nay, chỉ còn khoảng 10 VĐV/năm.
Trên cơ sở nguồn lực hiện có, ngành TDTT tỉnh Lạng Sơn sắp xếp, chú trọng phân loại lực lượng VĐV về mặt chuyên môn, khả năng phát triển để có hình thức đào tạo phù hợp, theo nguyên tắc tập trung đầu tư cao hơn cho các VĐV tài năng. Bên cạnh đó, ngànhVHTTDL tỉnh Lạng Sơn còn tuyển chọn, gửi VĐV xuất sắc đi tập huấn tại Trung tâm HLTT quốc gia nhằm nâng cao thành tích chuyên môn, đồng thời chuẩn bị lực lượng tham dự các giải khu vực, toàn quốc, làm nền tảng cơ bản xây dựng lực lượng VĐV thi đấu thành tích cao.
Thông thường lứa VĐV trẻ được đào tạo bài bản, chuyên sâu từ khoảng 3 năm trở lên (tùy theo từng môn) sẽ bắt đầu có khả năng đạt thành tích tại các giải trẻ cấp quốc gia. Do đó, đây là thời điểm thể thao thành tích cao của tỉnh bắt đầu thu hái được kết quả đáng khích lệ. Tính từ năm 2017 đến hết quý 1 năm 2022, các VĐV của tỉnh đã thi đấu đạt được trên 200 huy chương các loại tại các giải thể thao khu vực, toàn quốc; 18 VĐV đạt đẳng cấp kiện tướng, cấp I. Trung bình mỗi năm, tỉnh có 2 đến 3 VĐV được triệu tập vào đội tuyển trẻ, đội tuyển quốc gia.
Từ các giải phong trào, tỉnh đã phát hiện nhiều VĐV trẻ, có tố chất, năng khiếu. Việc quan tâm, khuyến khích, đào tạo VĐV trẻ đã tạo điều kiện cho thể thao Lạng Sơn thời gian qua có những bước tiến đáng ghi nhận. Tại các giải thi đấu quốc gia và khu vực, quốc tế, đoàn VĐV tỉnh đều tham gia và mang về những thành tích đáng kể. Một số VĐV đã khẳng định tài năng trên các đấu trường trong nước và quốc tế như: VĐV Hoàng Văn Hữu - HCV môn Wushu tại Đại hội TDTT toàn quốc năm 2018; VĐV Hà Thanh Thủy -HCB môn Điền kinh giải trẻ Đông Nam Á năm 2019…
Để tiếp tục tạo nền tảng cho thể thao thành tích cao, đầu năm 2022, ngành VHTTDL Lạng Sơn cùng Trung tâm huấn luyện và thi đấu TDTT tỉnh Lạng Sơn quyết định đưa môn Jujitsu và Taekwondo (hai môn có tiềm năng phát triển và phù hợp với thể chất của người miền núi) vào đào tạo và tiến hành tuyển chọn được 10 VĐV trẻ. Chỉ trong một thời gian đào tạo ngắn, Trung tâm đã chủ động tham mưu, thành lập đội tuyển VĐV Jujitsu của tỉnh tham dự giải vô địch các CLB Jujitsu quốc gia (tháng 3/2022) và đạt 3 HCĐ. Đây là những kết quả cho thấy hướng đi đúng đắn của trung tâm đối với công tác tuyển chọn VĐV.
Bên cạnh những kết quả đạt được, thể thao thành tích cao của tỉnh vẫn còn những hạn chế và khó khăn nhất định, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển thể thao trong giai đoạn mới.
Do đó, để việc đào tạo VĐV năng khiếu đạt hiệu quả cao nhất, ngành VHTTDL Lạng Sơn cần đổi mới, nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, phát huy tối đa hiệu quả đào tạo tài năng thể thao. Cùng với duy trì, phát triển những môn thể thao trọng điểm, thế mạnh, tỉnh chú trọng tuyển chọn, đào tạo VĐV trẻ, có tố chất, năng khiếu để bổ sung lực lượng VĐV có chất lượng tốt cho tuyến tuyển.
Tin tưởng rằng, với sự đầu tư, định hướng đúng đắn cùng sự quan tâm của các cấp ủy Đảng trong toàn tỉnh, công tác tuyển chọn của VĐV sẽ tiếp tục gặt hái được những thành tích cao hơn nữa của lứa VĐV trẻ trong thời gian tới.
N.H