Hội nghị được tổ chức trong khuôn khổ vai trò Chủ tịch luân phiên ASEAN 2024 của Lào nhằm góp phần vào việc phát triển kế hoạch chiến lược Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN sau năm 2025.
Phó Cục trưởng Cục TDTT Việt Nam Lê Thị Hoàng Yến dự Hội nghị
Hội nghị Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN là cơ hội để các đại biểu tham dự cùng nhau trao đổi, nghiên cứu nhiều vấn đề, nhiều lĩnh vực quan trọng (như: giảm nghèo, bảo vệ môi trường và đảm bảo bình đẳng giới... ), cũng như xem xét triển khai chiến lược tiềm năng trong việc tăng cường hoạch định chính sách của Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN.
Hội nghị đã khẳng định tầm quan trọng của Tầm nhìn ASEAN 2045 (một tầm nhìn mang tính chiến lược dài hạn được thông qua bởi các nhà lãnh đạo ASEAN), trong đó Cộng đồng Văn hóa - Xã hội là một trụ cột quan trọng.
Đồng thời, sự kiện đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình xây dựng cộng đồng văn hóa - xã hội ASEAN. Với sự tham gia tích cực của các nước thành viên, ASEAN đang hướng tới một tương lai tươi sáng hơn, nơi người dân được hưởng cuộc sống tốt đẹp hơn.
Phát biểu ý kiến tại Hội nghị, Phó Cục trưởng Lê Thị Hoàng Yến đã chỉ ra rằng : để Hội nghị Bộ trưởng thể thao ASEAN (AMMS) và Hội nghị Quan chức cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (SOMS) có thể đóng góp tích cực hơn vào việc đạt được các mục tiêu mà Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC) đề ra và làm thế nào để các giải pháp do nhóm SOMS đề xuất được thực hiện hiệu quả và toàn diện, cần tập trung vào các vấn đề như: phát triển thể thao chuyên nghiệp và thể thao kết hợp với du lịch như một ngành kinh tế; bình đẳng giới trong thể thao; bảo tồn và phát huy các môn thể thao truyền thống; tiến tới thành lập Quỹ thể thao ASEAN; và thành lập Trung tâm thể thao thành tích cao ASEAN...
Cùng với những giải pháp trên, Bà Yến cho rằng trong chiến lược thể thao ASEAN cần thiết lập sự hợp tác hiệu quả và mở rộng trao đổi thông tin và kiến thức khoa học về thể thao giữa các nước.
ASEAN nên tập trung vào hợp tác then chốt với các nước lớn trong khu vực có vị thế mạnh về thể thao và thường xuyên đứng đầu bảng xếp hạng Olympic, như Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản. Điều này sẽ tận dụng lợi thế địa chính trị hiện có và điểm tương đồng về văn hóa của các nước châu Á.
Điều cần thiết là duy trì sự tham gia vào các chương trình với Hàn Quốc, chẳng hạn như Hội nghị quan chức thể thao ASEAN-Hàn Quốc, Diễn đàn ngành thể thao Seoul, Chương trình hợp tác đào tạo ngắn hạn cho quan chức thể thao ASEAN tại Hàn Quốc và chương trình học bổng toàn phần cho sinh viên từ các nước thành viên ASEAN tại Đại học Han Yang.
Với Trung Quốc: Tiếp tục thúc đẩy các hoạt động hợp tác đa phương, vì Trung Quốc có phong trào thể thao công cộng (thể thao cho mọi người) và nền tảng khoa học thể thao phát triển cao. Các đề xuất hợp tác cụ thể với Trung Quốc nên bao gồm: điều phối các chương trình thể thao ASEAN-Trung Quốc như Car-Rally/Carnivals, xem xét tổ chức Đại hội thể thao ASEAN-Trung Quốc định kỳ có các môn thể thao truyền thống, hợp tác về các môn thể thao trên biển như chèo thuyền, bơi đường dài, ba môn phối hợp và dù lượn để nâng cao nhận thức về các vấn đề hàng hải và hợp tác trong các lĩnh vực nghiên cứu và phục hồi khoa học thể thao.
Với Nhật Bản: Tham gia các dự án JENESYS 2.0 và KAKEHASHI, chương trình Thể thao cho ngày mai, Chương trình trao đổi sinh viên Nhật Bản-Đông Á và xem xét thúc đẩy hợp tác với Nhật Bản trong lĩnh vực khiêu vũ đường phố.
Chúng ta đều biết rằng sau đại dịch COVID-19, một loạt các xu hướng mới nổi liên quan đến chăm sóc sức khỏe đã thu hút sự chú ý đặc biệt của mọi người trên toàn cầu và nhu cầu cải thiện sức khỏe do đó tăng nhanh chóng. Tập thể dục có thể được coi là một công cụ hiệu quả giúp mọi người nâng cao và phát triển sức khỏe cả về tinh thần và thể chất. Đồng thời, thể thao cũng đóng vai trò là diễn đàn và cầu nối đưa các bên liên quan lại với nhau hướng tới một mục tiêu chung, đóng vai trò là chất xúc tác để đoàn kết mọi người và nguồn lực. Chúng ta có thể thấy rằng SEA Games do ASEAN tổ chức hai năm một lần là minh chứng cho sự đoàn kết của ASEAN. Sự kiện này giúp người dân ASEAN nhận thức rõ hơn về sức khỏe con người, khuyến khích những người trẻ tuổi sống có mục đích, tránh xa các tệ nạn xã hội và quảng bá thương hiệu thể thao của các nước thành viên ASEAN ra quốc tế. Hơn nữa, hỗ trợ hiệu quả cho sự phát triển du lịch trong cộng đồng. Từ đó, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân trong khu vực. Do đó, thể thao đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác và kết nối, đóng vai trò là trụ cột cốt lõi trong nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN tốt đẹp và phát triển bền vững hơn.
Để tiếp tục duy trì sự ổn định và phát triển trong Cộng đồng ASEAN trong 20 năm tới, thể thao sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tính bền vững thông qua các hoạt động, dự án và chính sách của mỗi quốc gia trong khu vực. Từ đó có thể thấy rằng có một số vấn đề mà ASEAN nên chú ý và tập trung vào, gồm:
1. Thúc đẩy tương tác giữa người với người nhiều hơn trong và ngoài ASEAN thông qua việc liên tục triển khai các chương trình và dự án mở ra cơ hội cho những người trẻ tuổi. Các hoạt động thể thao xuyên biên giới.
2. Tăng cường sự tham gia và tương tác có ý nghĩa của các nhóm dễ bị tổn thương như phụ nữ, trẻ em, thanh thiếu niên, người cao tuổi và người khuyết tật trong quá trình xây dựng và thực hiện các chính sách và chương trình/sáng kiến của ASEAN, phát triển kinh tế xã hội và xây dựng cộng đồng ASEAN. Thúc đẩy việc thành lập các nền tảng quan hệ đối tác đa bên có liên quan, bao gồm cả với các khu vực doanh nghiệp và các bên liên quan, tập trung vào việc giải quyết bất bình đẳng và thúc đẩy trao quyền cho người khuyết tật.
3. Tăng cường khả năng phục hồi và phúc lợi của gia đình trong suốt vòng đời của họ hướng tới sự tự phát triển và sống độc lập và hòa hợp để theo đuổi sự thịnh vượng, hạnh phúc và phẩm giá, cuộc sống an toàn và bình đẳng.
4. Tăng cường hợp tác và quan hệ đối tác của nhiều bên liên quan để bảo tồn và thúc đẩy Đại hội thể thao truyền thống ASEAN ở cấp địa phương, khu vực và quốc tế.
5. Hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp và quản lý thể thao với trọng tâm là thể thao thành tích cao thông qua đổi mới và thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ hơn trong khoa học thể thao và xây dựng năng lực khi nỗ lực hiện thực hóa tiềm năng của các VĐV tại các đấu trường thể thao quốc tế như một phương tiện nuôi dưỡng lòng tự hào ASEAN.
6. Thúc đẩy tiếp cận toàn diện với thể thao và giải trí để tăng cường sự tham gia của cộng đồng địa phương, bao gồm phụ nữ, người khuyết tật và các nhóm dễ bị tổn thương khác bằng cách thiết lập nhiều khu thể thao và giải trí hơn trên khắp các Quốc gia thành viên ASEAN với sự tham gia của chính quyền địa phương và tăng cường quan hệ đối tác nhiều bên liên quan để phát triển cơ sở hạ tầng thể thao, bao gồm thúc đẩy lối sống lành mạnh.
7. Tăng cường trao đổi kiến thức và xây dựng năng lực chuyên môn để quản trị tốt các cơ chế trong thể thao nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp thể thao, bao gồm tăng cường các nỗ lực trong quản lý thể thao và khoa học thể thao thông qua phối hợp liên ngành, sử dụng công nghệ và hợp tác nhiều bên liên quan.
8. Thúc đẩy việc sử dụng sáng tạo công nghệ thông tin và truyền thông để bảo tồn và thúc đẩy các môn thể thao và Đại hội thể thao truyền thống của ASEAN, bao gồm sự tham gia của thanh niên ASEAN, phương tiện truyền thông, tình nguyện viên, khu vực tư nhân và các bên liên quan khác để hỗ trợ Đại hội thể thao truyền thống ASEAN và nâng cao nhận thức về vai trò của mình trong việc xây dựng cộng đồng ASEAN.
Cộng đồng ASEAN có thể xem xét tổ chức Đại hội thể thao truyền thống ASEAN theo chu kỳ, luân phiên giữa các quốc gia thành viên. Không giống như SEA Games, nơi chỉ có các VĐV chuyên nghiệp mới đủ điều kiện tham gia, Đại hội thể thao truyền thống ASEAN sẽ mở cửa cho tất cả mọi người trong khu vực. Cách tiếp cận này không chỉ bảo tồn và thúc đẩy các môn thể thao truyền thống mà còn giúp dễ tiếp cận hơn. Điều này cũng sẽ thúc đẩy hiệu quả du lịch trong khu vực. Các gia đình có thể cùng nhau đi du lịch để thi đấu và tận hưởng kỳ nghỉ, với mỗi thành viên trong gia đình tham gia các môn thể thao truyền thống khác nhau. Điều này tương tự như xu hướng chạy marathon gia đình hiện nay, đang ngày càng trở nên phổ biến.
Ngoài ra, cũng nên xem xét phát triển các môn thể thao trên biển. ASEAN là một khu vực có diện tích đảo và biển rộng lớn, nhiều quốc gia có đường bờ biển dài, đẹp và các vịnh thích hợp để neo đậu. Đây là một lợi thế của khu vực. Như chúng ta đã biết, Singapore rất giỏi về chèo thuyền, vậy tại sao không tận dụng thế mạnh sẵn có về địa lý, cơ sở hạ tầng và chuyên môn kỹ thuật để tập trung phát triển và phổ biến các môn thể thao biển như chèo thuyền hoặc các môn thể thao tương tự khác? ASEAN có thể tìm kiếm sự hỗ trợ và trợ giúp từ các quốc gia đối tác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Úc, Canada và Hoa Kỳ.
Bên cạnh đó, cần tham mưu cho chính phủ về các chính sách tốt hơn cho các VĐV chuyên nghiệp, đặc biệt là các chính sách cụ thể dành cho các VĐV nữ. Ngoài ra, cần có các hoạt động, chương trình và dự án liên quan đến sức khỏe của trẻ em gái, phụ nữ và những người dễ bị tổn thương trong xã hội, chẳng hạn như các sự kiện marathon gia đình, marathon trường học dành cho học sinh hoặc các sự kiện dành cho thanh thiếu niên ở những vùng kinh tế khó khăn.
Với các quốc gia có đường bờ biển và hệ thống sông ngòi rộng lớn, nên tập trung vào việc chỉ đạo và duy trì các chương trình nâng cao nhận thức về phòng chống đuối nước, tổ chức các lớp đào tạo nâng cao kỹ năng bơi lội và cứu hộ, ưu tiên các khu vực có tỷ lệ trẻ em đuối nước hàng năm cao. Tuy nhiên, các hoạt động nêu trên đều cần đầu tư từ ngân sách nhà nước, do đó, phụ thuộc rất nhiều vào việc chính phủ của mỗi quốc gia có phân bổ kinh phí cho các hạng mục này hay không.
Thông qua những đóng góp vào kế hoạch chiến lược của Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC) sau năm 2025, Phó Cục trưởng Lê Thị Hoàng Yến bày tỏ mong muốn được hợp tác với các nước trong khu vực để xây dựng Cộng đồng ASEAN ngày càng vững mạnh về mọi mặt và phát triển bền vững trong bối cảnh toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng và liên tục.
Một số hình ảnh tại Hội nghị
A.T, ảnh NVCC