Dự Lễ kỷ niệm được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến, kết nối với điểm cầu của tất cả các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài có các đồng chí: Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương; Trần Lưu Quang, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và ngành ngoại giao; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương; Đại sứ, đại diện các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài; các Đại sứ, Trưởng cơ quan đại diện các nước, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, đại diện gia đình thành viên đoàn đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Geneve.
Buổi lễ được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến vào sáng ngày 25/4
Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy 5 châu, chấn động địa cầu” cùng với việc ký kết Hiệp định Geneva đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ta, mở ra cục diện chiến lược mới của cách mạng Việt Nam là xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đồng thời tiến hành cách mạng giải phóng dân tộc ở miền Nam nhằm thực hiện trọn vẹn mục tiêu hòa bình, độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, cả nước cùng xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Hiệp định Geneva thắng lợi mang ý nghĩa thời đại, bởi đây không chỉ là thắng lợi của nhân dân Việt Nam và ba nước Đông Dương, mà còn là thắng lợi chung của các dân tộc bị áp bức. Hiệp định này cùng với chiến thắng Điện Biên Phủ đã cổ vũ mạnh mẽ cho các dân tộc thuộc địa và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới vững tin vào chính nghĩa, đạo lý và công lý, đứng lên đấu tranh đánh đổ chủ nghĩa thực dân trên toàn thế giới.
Thắng lợi của Việt Nam tại Hội nghị Geneva bắt nguồn từ đường lối cách mạng đúng đắn và sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; từ khát vọng hòa bình cháy bỏng, chủ nghĩa yêu nước anh hùng cùng trí tuệ và bản lĩnh của dân tộc Việt Nam. Hiệp định Geneva là kết tinh thành quả đấu tranh gian khổ và hy sinh to lớn của quân và dân ta.
Hiệp định Sơ bộ năm 1946 và Hiệp định Paris năm 1973, Hiệp định Geneva năm 1954 là một mốc son trong lịch sử ngoại giao cách mạng Việt Nam, mang đậm dấu ấn tư tưởng, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh. Quá trình đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Geneva là cuốn cẩm nang chứa đựng nhiều bài học sâu sắc thể hiện bản sắc độc đáo của trường phái đối ngoại và ngoại giao Việt Nam, đã được kế thừa, vận dụng sáng tạo và phát triển trong đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Paris năm 1973 sau này cũng như trong xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.
Tại Lễ kỷ niệm, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang khẳng định, với Hiệp định Geneva, lần đầu tiên trong lịch sử, các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam là độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ đã chính thức được khẳng định trong một điều ước quốc tế và được các nước, các bên tham dự Hội nghị thừa nhận và tôn trọng. Việt Nam đã thể hiện sáng ngời tâm thế, bản lĩnh và bản sắc ngoại giao Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, khẳng định mạnh mẽ thông điệp về một nước Việt Nam yêu chuộng hòa bình, trọng công lý và lẽ phải; có ý chí quật cường bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ; sẵn sàng hợp tác hữu nghị với mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, thắng lợi tại Hội nghị Geneva trước hết và quan trọng nhất là nhờ đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng dưới sự lãnh đạo, dẫn dắt tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu - người Anh hùng giải phóng dân tộc; là kết tinh của tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất và bền bỉ của quân và dân ta trong 9 năm kháng chiến mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử; là kết quả của sự đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ quý báu của các nước bạn Lào, Campuchia, Trung Quốc, Liên Xô cùng các nước xã hội chủ nghĩa anh em và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới, trong đó có nhân dân Pháp.
Theo Phó Thủ tướng, trong bối cảnh thế giới đầy biến động phức tạp với nhiều cơ hội, thách thức đa chiều như hiện nay, kỷ niệm 70 năm ký kết Hiệp định Geneva là dịp để ôn lại lịch sử hào hùng của dân tộc; phấn khởi tự hào về các thế hệ đi trước; làm sâu sắc hơn nữa tầm vóc và ý nghĩa của thắng lợi đặc biệt quan trọng này. Để từ đó khơi dậy mạnh mẽ lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và khát vọng, nỗ lực vươn lên; tiếp tục quán triệt sâu sắc và vận dụng linh hoạt, sáng tạo tư tưởng, phong cách, nghệ thuật của ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh độc đáo và đặc sắc, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam” gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển, để giữ vững hòa bình, ổn định, tạo môi trường thuận lợi đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, sánh vai với các cường quốc năm châu như Bác Hồ kính yêu hằng mong ước.
Các đại biểu tham dự buổi Lễ đã cùng nhau trải qua những khoảnh khắc đầy xúc động khi Thiếu tướng Phạm Sơn Dương, con trai cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng - Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã có những chia sẻ những câu chuyện kỷ niệm mà ông đã được nghe lại từ cha của mình. Thiếu tướng Phạm Sơn Dương cho biết ông may mắn được sống cùng ba của ông là cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng và Bác Hồ trong Phủ Chủ tịch, nên ông được kể cho nghe những câu chuyện về Bác Hồ kính yêu, trong đó có câu chuyện về bài học ngoại giao tại Hội nghị Geneve.
Buổi Lễ kỷ niệm đã nhận được sự đánh giá cao từ các đại biểu nước ngoài tham dự, trong đó, Đại sứ Campuchia tại Việt Nam Chea Kimtha nhận định buổi lễ là sự kiện có ý nghĩa lịch sử to lớn để các thế hệ ngày nay nhớ lại về thời kỳ kháng chiến, những tấm gương kiên cường và anh dũng của các anh hùng quân đội giải phóng Việt Nam đã chiến đấu thắng lợi giành lại nền độc lập từ chế độ thực dân; khẳng định Hội nghị Geneve nhấn mạnh tầm quan trọng của sự tham gia của tất cả các bên liên quan trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế.
A.T, ảnh BHV