Xây dựng và đi lên từ gian khó
Trải suốt 45 năm xây dựng và trưởng thành, qua nhiều bước thăng trầm, từ một tập thể nhỏ với 12 người, trong đó chỉ có 3 người là cán bộ TDTT chuyển sang và một cơ ngơi khiêm tốn là căn buồng 30m2 trên phố Nguyễn Du - Hà Nội; đến nay, Nhà xuất bản TDTT (NXB TDTT) đã là một tập thể gồm 27 cán bộ - trong đó 22 người có trình độ đại học và trên đại học. Hầu hết cán bộ ở đây đều có trình độ chuyên môn và nghiệp vụ vững vàng, có kinh nghiệm công tác đủ khả năng thực hiện tất cả các khâu hoạt động của một NXB chuyên ngành trong lĩnh vực TDTT. Hiện nay, NXB TDTT có một trụ sở khá khang trang tại số 7 Trịnh Hoài Đức, Hà Nội với điều kiện tương đối rộng rãi, đủ cho các phòng, ban làm việc thuận lợi (Ban biên tập, Phòng Sản xuất kinh doanh, Phòng Hành chính - Tổ chức) và một chi nhánh tại 48 Nguyễn Đình Chiểu - Quận I - TP. Hồ Chí Minh.
Ngoài ra, NXB còn tập hợp được một đội ngũ đông đảo các cộng tác viên là các nhà quản lý, các nhà khoa học trong và ngoài ngành TDTT; các cán bộ giảng dạy tại các trường Đại học và Cao đẳng TDTT; các cán bộ của Uỷ ban Olympic quốc gia và các Liên đoàn thể thao, các huấn luyện viên giàu kinh nghiệm, các bác sĩ, các nhà văn, dịch giả, họa sĩ, các cán bộ phát hành có tâm huyết và quan tâm tới hoạt động xuất bản TDTT.
Suốt 45 năm qua, luôn bám sát tôn chỉ mục đích và chức năng nhiệm vụ của một NXB chuyên ngành, các thế hệ nối tiếp nhau của NXB TDTT, từ cán bộ quản lý, cán bộ biên tập tới các nhân viên đã không ngừng phấn đấu, vượt qua những khó khăn thử thách, góp phần phục vụ có hiệu quả sự nghiệp TDTT vì sức khỏe và hạnh phúc của nhân dân, vì vinh quang của Tổ quốc, vì hòa bình hữu nghị giữa các dân tộc.
Trong những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước ác liệt, nhiều cán bộ NXB TDTT đã tình nguyện lên đường vào khu 4, nơi được coi là “tuyến lửa” ác liệt lúc bấy giờ, để tìm hiểu tình hình sản xuất, chiến đấu của đồng bào chiến sĩ ta và sau đó một loạt sách: chạy, nhảy, bơi, bắn, võ… đã ra đời nhằm trang bị cho bộ đội, du kích, thanh niên xung phong những kỹ năng cần thiết cùng phương pháp tập luyện phù hợp với điều kiện thực tế khó khăn trên tuyến lửa để nâng cao sức khỏe, khả năng cơ động trong chiến đấu, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp giải phóng Tổ quốc.
Chiến thắng mùa Xuân 1975 đã đưa cách mạng Việt Nam chuyển sang một giai đoạn mới, khôi phục lại đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội, NXB TDTT đã cử nhiều đoàn cán bộ vào các tỉnh phía Nam công tác để tổ chức nhiều cuộc triển lãm sách TDTT tại các thành phố Hồ Chí Minh, Huế, Nha Trang…; đồng thời đã in và phát hành một loạt sách tuyên truyền đường lối TDTT của Đảng và Nhà nước, góp phần thiết thực vào việc nâng cao nhận thức cho đồng bào vùng mới giải phóng.
Trong điều kiện đất nước thống nhất, hòa bình, tuy còn nhiều khó khăn, thiếu thốn do hậu quả của cuộc chiến tranh kéo dài để lại, song được sự quan tâm chỉ đạo của UB TDTT, các thế hệ cán bộ NXB đã không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, ngoại ngữ để có thể đáp ứng được những yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao của công tác xuất bản trong thời bình, đặc biệt là khi chuyển từ cơ chế kế hoạch tập trung - bao cấp sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
NXB TDTT đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của UB TDTT, các trường Đại học và Cao đẳng TDTT, Viện nghiên cứu khoa học TDTT, các NXB TDTT của các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu, đặc biệt là Liên Xô (cũ), triển khai công tác tổ chức nghiên cứu, biên soạn, dịch thuật, biên tập và từng bước hoàn chỉnh dần việc xuất bản hệ thống nhiều mảng sách cơ bản với nhiều tên sách để lại ấn tượng trong lòng bạn đọc cả nước.
Một số mảng sách đã xuất bản
* Mảng sách chính trị: Giới thiệu, tuyên truyền đường lối TDTT của Đảng và Nhà nước ta trong các giai đoạn cách mạng với các tên sách như: Bác Hồ với TDTT, TDTT - một công tác cách mạng, các Văn kiện của Đảng và Nhà nước về TDTT...
* Mảng sách giáo khoa giáo trình: Phục vụ công tác đào tạo tại các trường Đại học và Cao đẳng TDTT với các cuốn: Giải phẫu học, Sinh lý học TDTT, Tâm lý học TDTT, Giáo dục học TDTT, Lý luận và phương pháp TDTT, Giáo khoa Điền kinh, Giáo khoa Thể dục… đã góp phần đáng kể vào việc trang bị cho sinh viên những kiến thức cơ bản, khoa học, hiện đại nhằm nâng cao chất lượng đào tạo các thế hệ cán bộ TDTT đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội.
* Mảng sách Luật thi đấu các môn thể thao: Đã cập nhật được những thay đổi mới nhất trong Luật thi đấu của các Liên đoàn thể thao thế giới, giúp các huấn luyện viên, vận động viên Việt Nam thuận lợi hơn khi hội nhập với thể thao khu vực, châu lục và thế giới. Đặc biệt trong SEA Games 22 và Para Games 2 tổ chức tại Việt Nam năm 2003, NXB TDTT đã phối hợp với các Vụ chức năng của UB TDTT với Hội thể thao người khuyết tật xuất bản 34 bộ Điều lệ thi đấu các môn thể thao bằng 2 thứ tiếng Việt và Anh cùng nhiều ấn phẩm phục vụ Đại hội, góp phần vào thành công rực rỡ của Đại hội thể thao Đông Nam Á lần thứ 22 và Đại hội thể thao người khuyết tật lần thứ 2 được tổ chức lần đầu tiên tại Việt Nam.
* Mảng sách huấn luyện: Trình bày các kiến thức, kinh nghiệm tiên tiến, các công trình khoa học có giá trị trong huấn luyện thể thao thành tích cao. Tiêu chuẩn đánh giá trình độ tập luyện trong tuyển chọn và huấn luyện thể thao, Công nghệ đào tạo vận động viên trình độ cao...
* Mảng sách phục vụ phong trào TDTT quần chúng: Với nhiều chủng loại phong phú đa dạng nhằm đáp ứng nhu cầu tập luyện và hưởng thụ TDTT của các loại đối tượng dân cư từ trẻ em lứa tuổi mẫu giáo đến những người già; từ học sinh, sinh viên tới cán bộ, công nhân, nông dân trên các địa bàn dân cư khác nhau.
* Mảng sách chuyên đề, chuyên khảo, tra cứu với các cuốn: Từ điển thuật ngữ TDTT Nga - Việt, từ điển hội thoại thể thao Anh - Việt, Lịch sử và từ điển bóng đá thế giới, Truyền thống thượng võ Việt Nam qua nghệ thuật tạo hình dân gian, Olympic học, 20 năm phong trào Olympic Việt Nam, Thể thao Việt Nam - con số và sự kiện, các tuyển tập nghiên cứu khoa học TDTT…
Từ năm 1960 đến năm 1985 NXB đã in và phát hành 1.025 đầu sách với số lượng trên 5 triệu bản.
Trong 20 năm gần đây, NXB TDTT đã cho ra mắt bạn đọc gần 2.400 đầu sách với khoảng 8,5 triệu bản in. Nhiều tên sách có giá trị của các NXB trên thế giới đã được dịch ra tiếng Việt để phục vụ cho công tác đào tạo - huấn luyện nâng cao thành tích thể thao cũng như đáp ứng sự hưởng thụ văn hóa của đông đảo bạn đọc trong cả nước.
Với những đóng góp bền bỉ trong cả quá trình hình thành và phát triển, năm 1985, NXB TDTT đã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba. Thủ tướng Chính phủ đã tặng Bằng khen cho Giám đốc NXB TDTT. Uỷ ban TDTT, Bộ Văn hóa Thông tin, Công đoàn viên chức Việt Nam đã tặng nhiều Bằng khen cho tập thể cán bộ công nhân viên của NXB TDTT. Nhiều cán bộ của NXB đã được tặng Huy chương Vì sự nghiệp TDTT, Huy chương Vì sự nghiệp Văn hóa.
Năm 2005, nhân dịp Kỷ kiệm 45 năm ngày thành lập, UB TDTT đã đề nghị Hội đồng thi đua khen thưởng Nhà nước xét tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì cho NXB TDTT.
Những kinh nghiệm quý báu rút ra từ thực tiễn hoạt động của NXB TDTT:
1. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, công tác xuất bản TDTT phải bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, của ngành; phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng mà trực tiếp là của Ban cán sự Đảng UB TDTT.
2. Luôn giữ vững tôn chỉ, mục đích và bám sát thực tiễn phong trào TDTT phong phú, đa dạng đang ngày càng phát triển mạnh cả về bề rộng lẫn chiều sâu trên phạm vi toàn quốc.
3. Thường xuyên chăm lo bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức; giỏi chuyên môn; tinh thông về nghiệp vụ; năng động, sáng tạo, đoàn kết, trung thực, thẳng thắn.
4. Có kế hoạch chăm lo xây dựng đội ngũ cộng tác viên, thu hút ngày càng nhiều các nhà khoa học, các chuyên gia đầu ngành, các nhà hoạt động văn hóa vào hoạt động xuất bản TDTT.
5. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trong và ngoài ngành TDTT; với các NXB trong và ngoài nước để mở rộng thị trường xuất bản phẩm TDTT.
Hy vọng bước vào thiên niên kỷ mới, trước những cơ hội và thách thức mới, NXB TDTT với bề dầy gần nửa thế kỷ cùng hành trang kinh nghiệm phong phú của mình sẽ ngày càng phát triển và đạt được nhiều thành tích to lớn hơn nữa.
Theo Tạp chí Thể thao