Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng định: “Nguyễn Du là nhà thơ thiên tài của dân tộc Việt Nam với tầm vóc và vị thế khó ai sánh nổi. Tên tuổi và sự nghiệp của ông, đặc biệt là tác phẩm Truyện Kiều là đỉnh cao của nền văn học cổ điển nước nhà, đã góp phần đưa văn học Việt Nam vượt ra bờ cõi quốc gia, trở thành một phần của tinh hoa văn hóa nhân loại, ghi dấu ấn của văn học VN trên thi đàn quốc tế..."
Trong kho tàng đồ sộ lên tới hàng trăm tác phẩm mà Nguyễn Du để lại cho văn học Việt Nam, trước hết phải kể đến tác phẩm kinh điển Truyện Kiều. Trải qua hơn 200 năm kể từ khi ra đời, tính đến nay Truyện Kiều đã được chuyển ngữ sang hơn 20 ngôn ngữ khác nhau trên thế giới với trên 35 bản dịch khác nhau...
Không chỉ là một biểu tượng tinh hoa của văn chương, văn hóa Việt Nam, những năm gần đây tên tuổi của Nguyễn Du đã và đang trở thành “nam châm văn hóa’, thu hút nhiều bạn bè quốc tế đến với Việt Nam, tìm hiểu văn hóa đất nước, con người Việt Nam bắt đầu từ sự yêu mến những câu Kiều, Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Cũng tại Lễ kỷ niệm, Bộ VHTTDL phối hợp với tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức chương trình nghệ thuật với chủ đề "Tiếng thơ ai động đất trời". Chương trình do Cục Nghệ thuật biểu diễn - Bộ VHTTDL và Sở VHTTDL tỉnh Hà Tĩnh chỉ đạo thực hiện đã tái hiện cuộc đời, thân thế sự nghiệp... của Nguyễn Du qua những tiết mục nghệ thuật. Chương trình nghệ thuật “Tiếng thơ ai động đất trời” đã mang đến cho người xem những sắc màu, không gian và cảm xúc lắng đọng.
Chương trình được chia làm 5 chương: chương 1 với chủ đề “Vùng đất địa linh nhân kiệt - Áo gấm về làng” tái hiện toàn cảnh mảnh đất Hà Tĩnh với núi Hồng, sông Lam và hình ảnh chim phượng hoàng tung cánh, những anh hùng hào kiệt qua các thời kỳ., huy động 650 diễn viên, nghệ nhân tham gia diễn xuất trong thời lượng gần 1 tiếng đồng hồ; chương 2 đã chuyển hóa những hình ảnh đặc trưng về miền quê mẹ Kinh Bắ cùng những làn điệu Quan họ Bắc NInh; chương 3 -“Tiếng thương như tiếng mẹ ru…”, tái hiện các tác phẩm của Nguyễn Du qua các hình thức văn học nghệ thuật, sinh hoạt văn hóa dân gian từ đọc văn tế, ngâm thơ Kiều, cải lương diễn Kiều, tuồng diễn Kiều, ca trù....; chương 4 “Nguyễn Du viết Kiều - đất nước hóa thành Văn” và chương 5- “Khúc vui xin lại so dây cùng người” đã khép lại đêm diễn với nhiều ấn tượng mạnh mẽ trong lòng khán giả.
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt xây dựng Khu lưu niệm Nguyễn Du thành địa chỉ văn hóa - du lịch quốc gia
Ngày 03/12/2015, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam ký Quyết định số 2169/QĐ - TTg phê duyệt Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo Khu lưu niệm Nguyễn Du. Theo đó, phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch bao gồm: Xã Tiên Điền, một phần xã Xuân Giang và thị trấn Nghi Xuân, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Quy hoạch tổng thể có quy mô nghiên cứu là 339,75 ha; bao gồm: Vùng bảo tồn và phát huy giá trị di tích Khu lưu niệm Nguyễn Du (vùng 1) rộng 43,65 ha và Vùng bảo tồn cảnh quan (vùng 2) rộng 296,10 ha.
Mục tiêu quy hoạch là bảo tồn, tôn tạo, phát huy các giá trị của khu lưu niệm Nguyễn Du; xây dựng khu lưu niệm Nguyễn Du thành địa chỉ văn hóa và du lịch của quốc gia gắn với các giá trị thi ca của Đại thi hào Nguyễn Du và các giá trị văn hóa truyền thống địa phương; Hình thành các tuyến du lịch liên kết di tích, tạo không gian tôn vinh các giá trị lịch sử - văn hóa và truyền thống của xã Tiên Điền, quê hương Đại thi hào Nguyễn Du; nâng cao và phát huy vai trò cộng đồng trong việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trí các di tích của khu lưu niệm với việc phát triển đô thị mới mang tính chất của một đô thị văn hóa - du lịch - sinh thái; tạo căn cứ pháp lý cho công tác lập, thẩm định phê duyệt và triển khai các dự án bảo tồn, tôn tạo, chỉnh trang tổng thể không gian Khu lưu niệm Nguyễn Du theo đồ án được Quy hoạch phê duyệt.
Đối với Khu lưu niệm Nguyễn Du, sẽ triển khai tu bổ, tôn tạo khu mộ dòng họ Nguyễn - Tiên Điền (Lăng Văn Sự); phục hồi Nhà thờ dòng họ Nguyễn - Tiên Điền và chùa Trường Ninh; di chuyển đình Chợ Trổ về vị trí Đình xã và tu bổ, tôn tạo đình; tôn tạo cảnh quan theo trục của các di tích gốc và kết nối với không gian phát huy giá trị di tích; chỉnh trang, nâng cấp Nhà trưng bày hiện có thành Trung tâm diễn giải đa phương tiện phục vụ việc giới thiệu Khu lưu niệm và cuộc đời, sự nghiệp của Nguyễn Du; bảo tồn hệ thống cây xanh có giá trị, chỉnh trang sân vườn, đường dạo. Đối với các điểm di tích mộ Đại thi hào Nguyễn Du, đền thờ và mộ Nguyễn Nghiễm, mộ và đền thờ Nguyễn Trọng, khu vườn cũ nhà Nguyễn Du, thực hiện việc tu bổ, tôn tạo di tích gốc; bổ sung hệ thống biển báo và đèn chiếu sáng; bảo vệ và quản lý cảnh quan môi trường khu vực lân cận.
KC tổng hợp