Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội vừa có văn bản số 2270/KL-UBVHGD15 về việc kết luận phiên giải trình về "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao giai đoạn 2013-2023".
Phiên giải trình về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về xây dựng, quản lý
và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao giai đoạn 2013-2023” được tổ chức ngày 18/1/2024
Bộ trưởng Bộ VHTTDL nắm chắc thực trạng, lĩnh vực phụ trách
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục thống nhất đánh giá, sau một buổi làm việc khẩn trương, nghiêm túc, dân chủ và trách nhiệm cao, Phiên giải trình đã hoàn thành các mục tiêu, yêu cầu đề ra, bảo đảm đúng trình tự, thủ tục theo quy định.
"Đồng chí Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, nắm chắc thực trạng, lĩnh vực phụ trách, giải trình làm rõ các vấn đề bất cập, vướng mắc, đề xuất các giải pháp khắc phục, giải quyết các tồn tại, hạn chế" - Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nêu rõ.
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cũng đánh giá cao tinh thần trách nhiệm và các kết quả đạt được của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các bộ, ngành liên quan, các địa phương trong công tác tham mưu, xây dựng chính sách, pháp luật và thực hiện công tác quản lý nhà nước về xây dựng, quản lý, sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao.
Trong giai đoạn 2013-2023, đã có trên 55 văn bản quy phạm pháp luật quy định trực tiếp và gián tiếp liên quan đến xây dựng, quản lý, sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao được tham mưu, ban hành theo thẩm quyền. Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở giai đoạn 2013-2020 và một số quy hoạch thiết chế chuyên ngành đã được ban hành. Nhiều quy hoạch có liên quan tiếp tục được rà soát, bổ sung, tích hợp trong hệ thống quy hoạch của ngành văn hóa, thể thao, các quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh.
Hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao được đầu tư, phát triển, hình thành mạng lưới từ trung ương tới cơ sở. Các thiết chế văn hóa, thể thao ở trung ương khá đa dạng về loại hình; một số có quy mô lớn, chất lượng cao, hiện đại. Tỷ lệ tỉnh, huyện, xã, thôn (bản) có đầy đủ loại hình thiết chế văn hóa được nâng lên. Tính đến hết tháng 3/2023, cả nước có 66 thiết chế văn hóa cấp tỉnh; 97,7% quận, huyện có Trung tâm Văn hóa - Thể thao hoặc Nhà Văn hóa; 77,4% xã, phường, thị trấn có Trung tâm Văn hóa - Thể thao; 76,3% làng, thôn, bản, ấp… có Nhà Văn hóa - Khu Thể thao. Các thiết chế văn hóa, thể thao ngoài công lập từng bước được đầu tư xây dựng....
Bên cạnh những kết quả đạt được, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cũng chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế, vướng mắc, bất cập. Từ đó, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã kiến nghị một số giải pháp liên quan đến các lĩnh vực: Hoàn thiện các văn bản pháp luật; Quy hoạch thiết chế văn hóa, thể thao; Quản lý, sử dụng, khai thác thiết chế văn hóa, thể thao; Đầu tư kinh phí, huy động nguồn lực xã hội; đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị thiết chế văn hóa, thể thao; Tổ chức bộ máy, nhân sự và công tác đào tạo nguồn nhân lực.
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục ghi nhận cam kết và các giải pháp của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và ý kiến của bộ, ngành có liên quan. Để tổ chức thực hiện hiệu quả nội dung này, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương liên quan nghiên cứu, tham mưu thực hiện đồng bộ các giải pháp đã được nêu.
Trong đó, tập trung rà soát các quy định về thiết chế văn hóa, thể thao tại Luật Quy hoạch, Luật Thư viện, Luật Di sản văn hóa, Luật Điện ảnh, Luật Thể dục, thể thao và các văn bản khác có liên quan để làm rõ khái niệm và nội hàm “thiết chế văn hóa, thể thao” và “cơ sở văn hóa, thể thao”, bảo đảm thống nhất trong tổ chức thực hiện.
Rà soát, hướng dẫn việc tích hợp các quy hoạch thiết chế văn hóa, thể thao trong quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa, thể thao đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất.
Tập trung hoàn thiện việc lập và phê duyệt các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia: Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2045; Quy hoạch tỉnh, các thành phố trực thuộc Trung ương thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn tới 2050.
Tập trung hoàn thiện, bảo đảm tiến độ, chất lượng hồ sơ dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi), trong đó bổ sung hoàn thiện các quy định điều chỉnh hệ thống bảo tàng;
Nghiên cứu bổ sung lĩnh vực văn hóa, thể thao vào nhóm lĩnh vực được phép đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư); rà soát, bổ sung quy định về hợp tác công - tư trong xây dựng, quản lý, khai thác, vận hành thiết chế văn hóa, thể thao; bổ sung các khoản chi tài trợ cho thể thao được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế (Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp)...
Nghiên cứu để có cơ chế, chính sách quản lý và thúc đẩy sự phát triển của thiết chế văn hóa, thể thao tư nhân
Đối với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội đề nghị chủ trì phối hợp rà soát, tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành các quy định có liên quan đến xây dựng, quản lý, khai thác, vận hành thiết chế văn hóa, thể thao (có danh mục các văn bản trong phụ lục kèm theo).
Tăng cường hướng dẫn, kiểm tra; đề xuất tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các mục tiêu của Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở giai đoạn 2013-2020, định hướng tới 2030 tại cấp thôn, xã, huyện với các mục tiêu, tiêu chí, chỉ tiêu liên quan thiết chế văn hóa, thể thao trong thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 để bảo đảm tính thống nhất, khả thi.
Phối hợp với Bộ Nội vụ, các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất giải pháp hỗ trợ đối với công chức văn hoá, xã hội kiêm nhiệm Trung tâm văn hóa, thể thao và học tập cộng đồng cấp xã, mức hỗ trợ đối với Ban Chủ nhiệm Nhà văn hóa - Khu thể thao thôn, tổ dân phố.
Tiếp tục phối hợp với Bộ Nội vụ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đánh giá hiệu quả hoạt động, chất lượng cung ứng dịch vụ của các đơn vị sự nghiệp công lập quản lý thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở; kịp thời hướng dẫn, kiến nghị cấp có thẩm quyền tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình sắp xếp, sáp nhập các đơn vị theo tinh thần Nghị quyết 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XII và Kết luận 62-KL/TW ngày 10/2/2023 của Bộ Chính trị Khóa XIII.
Phối hợp với Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội rà soát, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch Khu Liên hợp thể thao quốc gia bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật, hiệu quả, khả thi theo Thông báo Kết luận số 211/TB-VPCP ngày 07/6/2023 của Văn phòng Chính phủ.
Nghiên cứu, đánh giá về mô hình hoạt động, hiệu quả đầu tư của Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam; kiến nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về định hướng, giải pháp phát triển trong thời gian tới.
Nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế, chính sách về đầu tư xây dựng, đất đai, môi trường, ưu đãi đầu tư để huy động các nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước đầu tư, xây dựng, hoàn thiện mục tiêu phát triển Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Bảo đảm tiến độ, chất lượng triển khai và giải ngân các dự án sử dụng vốn đầu tư công trong lĩnh vực văn hóa, thể thao. Nghiên cứu để có cơ chế, chính sách quản lý và thúc đẩy sự phát triển của thiết chế văn hóa, thể thao tư nhân. Tăng cường công tác kiểm tra việc xây dựng, quản lý, vận hành thiết chế văn hóa, thể thao./.
Thế Công (Bộ VHTTDL)